Nineteenth-century polonics in selected countries of the Balkan Peninsula: Croatia, Bosnia and Herzegovina, Serbia
DOI:
https://doi.org/10.15290/sp.2024.32.6Keywords
Polonica , history of XIX century, polish diaspors, lettersAbstract
The article presents 19th-century Polonica from three countries located on the Balkan Peninsula: Croatia, Bosnia and Herzegovina, and Serbia. In these countries, which are the successors of Yugoslavia, there is a wealth of documents related to Poland and Poles. These are most often materials such as official documents produced by Polish officials, doctors, etc., as well as correspondence. Many prominent Croats, Serbs, and Bosniaks maintained correspondence with Polish journalists, philologists, or representatives of other sciences. Another important source for learning about the fate of Poles are different types of Polonica, such as tombstones in cemeteries or buildings—either erected by Poles or inhabited by them.
References
Źródła Archiwalne
Državni arhivi u Dubrovniku,
fond. Ludomir Rogowski, sygn. 4.III.1
Državni Arhiv u Rijeci:
Kotarsko povjereništvo u Rijeci, HR-DARI-17.
Nacjonalna i Sveučilišna Knjižnica u Zagrebu, Zbirkaa rukopisa i starih knjiga:
Vatroslav Jagić sign. 4610.
Arhiv Hrvatske Akademije Znanosti i Umjetnosti u Zagrebu:
Korespondencija Tadija Smičiklas sygn. HR AHAZU-56.
Korespondencija Fedro Šišića, sygn. HR-AHAZU-61/XIII
Hrvatski Školski Muzej u Zagrebu:
Skender Fabković kut. 4004.
Hrvatski Državni Arhiv:
fond Čičerić Maksimilijan, sign. HR-HDA-792.
fond. Emilij Laszowski, sign. HR-HDA-806.
Državni Arhiv Osijek:
fond. Ivan Medvjed, sign. HR-DAOS-486.
Historijski Arhiv Sarajevo:
fond. Jelica Belović-Bernadzikowska, sign. O-BJ-86.
fond. Fran Ilešić - Ljubljana, sign. O-IF-104.
Czasopisma
„Świat Słowiański” 1910.
Opracowania
Babić S., Marjanović A., Stanković-Babić G., Babić N., Babić R. R. (2020), Dr Eva Haljecka (1869–1947) prva žena hirurg i ginekolog u Srbiji, „Medicinska riječ” 3, s. 136-141.
Bocheński T. (2010), Witkiewiczowie w Lovranie, „Przestrzenie Teorii” 14, s. 203-213.
Bystrzak T. (2016), Teodor Talowski – Galicyjski Gaudi, w: Ignacy Karol hrabia Korwin-Milewski, postać niezwykła, red. Higersberger R., Warszawa, Ambasada RP w Zagrzebiu (2016), s. 39-41.
Cetnarowicz A. (1993), Tajna dyplomacja Adama Jerzego Czartoryskiego na Bałkanach, Kraków.
Chimiak Ł. (2013), Z dziejów polskiej mniejszości w Bośni i Hercegowinie. Życie i działalność Wiktora i Artura Burdów, „Studia z dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej”, nr 48, s. 55-74.
Czermiński M. (1899), Z podróży po Bośni i Hercegowinie, Kraków.
Degen R., Jabłońska M. (2018), Archiwa Bałkanów w oczach polskich archiwistów, w: Archiwa, źródła, historia. Prace ofiarowane w siedemdziesiąte urodziny Profesora Władysława Stępniaka, red. E. Rossowska, H. Wajs, Warszawa, s. 79-101.
Drljača D. (2010), Małżeństwa etnicznie/narodowo mieszane Wiślan w Ostojićevie. Zarys problematyki, w: Wiślanie we wsi Ostojićevo (Banat, Serbia). Historia — język — kultura. red. Czyż R., Szczypka D., Wisła, s. 89-99.
Duplančić A. (2019), Osnivanje knjižnice Arheološkog muzeja u Splitu, „Prilozi povijesti umjetnosti u Dalmaciji” 1, s. 335-375.
Imamović M., Bavčić U. (1991), Bosanski ustav, Sarajevo.
Kale S. (2019), „Poljaci, naša braća na sjeveru”. Hrvatska javnost o Poljacima 1860-1903, Zagreb.
Karolczyk K. (2010), „Moda na Abację. Polacy na Istrii w drugiej połowie XIX wieku, w: Człowiek w teatrze świata. Studia o historii i kulturze dedykowane Profesorowi Stanisławowi Grzybowskiemu z okazji osiemdziesiątych urodzin, red. B. Popiołek, Kraków, s. 286-296.
Kasumović A. (2021), Zatočene. Žene u zatvorskom sustavu Bosne i Hercegovine 1878-1914, Sarajevo.
Katanić F. (2020), Galicija 1914, Zagreb.
Krysieniel K. (2012), W cieniu Dayton. Bośnia i Hercegowina między etnokracją i demokracją konsocjalną, Warszawa.
Kurto N. (1998), Arhitektura Bosne i Hercegovine. Razvoj bosanskog stila, Sarajevo.
Lis T. J. (2014), Polskie osadnictwo i duchowieństwo w Bośni i Hercegowinie od 1894 do 1920 roku, Toruń.
Lis T. J. (2021), Tourists from Galicia in Dalmatia and Istria during the austro-hungarian period, w: Studia i materiały z historii nowożytnej i najnowszej Europy środkowo-wschodniej, t. 2, red. Kargol T., Michałowski W., Kraków-Kijów, s. 19-43.
Ljubomir-Jakšić D. (1977), Z dziejów stosunków jugosłowiańsko-polskich 1772-1840, Wrocław.
Ławski J. (2003), Poetyka księgi i mit słowiańszczyzny – prelekcje paryskie Adama Mickiewicza, w: Chrześcijańskie dziedzictwo duchowe narodów słowiańskich, red. Z. Abramowicz, Białystok, s. 105-138.
Łuczewski M. (2012), Odwieczny naród. Polak i katolik w Żmiącej, Toruń.
Marcol M. (2020), Toutowie. Język i pamięć w ustanawianiu wspólnoty Wiślan w Banacie, Katowice.
Milanović J. (2020), Rodzina Sondermajerów w serbskiej historii, w: W kręgu dyplomacji i polityki w 100-lecie nawiązania stosunków dyplomatycznych między Polską i Jugosławią, red. Dimitrijević B., Wawryszuk P., Zaćmiński A., Bydgoszcz, s. 341-357.
Milanović J., Vacić Z. (2015), Sećanja Ludvika Hiršfelda na meliki rat, w: Jugoslavensko-polsko odnosi u XX veku, red. Pavlović M., Zaćmiński A., Bondžić D., Belgrad, s. 41-54.
Mirocha P. (2015), Terytorium symboliczne w Načertaniju Iliji Garšanina – historyczna geneza symboliki i ukształtowanie semiotyczno-językowe, „Socjolingwistyka" 29, s. 355-367.
Molé V. (1970), Iz knjige spominov, Ljubljana.
Nečaš C. (1987), Doktor medycyny Jadwiga Olszewska, lekarka urzędowa w Tuzli, „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka” 42, nr 4, s. 661-667.
Peloza M. (1978), Polonika kościelne w archiwach Jugosławii, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 37, s. 311-319.
Polacy w Bośni, Polacy o Bośni. Przewodnik bibliograficzny z komentarzami (2003), red. K. Wrocławki, M. Bugosławska, N. Różycki, Warszawa.
Pregled arhivskih fondova i zbirki republike Hrvatske (2006), red. J. Kolanović, Zagreb.
Radosaljević E. (1989), Zemaljska Vlada za Bosnu i Herzegovinu, Sarajevo 1878-1918, sumarno analitički inventar, Sarajevo.
Šehić Z. (2007), U smrt za cara i domovinu, Sarajevo.
Sokolović D. (2012), Polacy w Serbii, Belgrad.
Stefanowska Z. (1968), Legenda słowiańska w prelekcjach paryskich Adama Mickiewicza, „Pamiętnik Literacki” 59, s. 41-55.
Stelmach A. (1982), Aleksander Poniński-Łodzia, w: Polski Słownik Biograficzny, red. S. Kieniewicz, Warszawa-Kraków, s. 516-517.
Stępniak W. (1980), Arhiv Bosne i Hercegovine 1947–1977, Sarajevo 1977, Istorijski Arhiv Sarajevo 1948–1987, Sarajevo 1978, „Archeion” 70, s. 273–276
Stępniak W., Lalić S. (1986), Arhivska služba u SAP Vojvodini 1944–1975, Sremski Karlovci 1984, „Archeion” 81, s. 230–233.
Stępniak W. (1988), Archiwa Jugosławii i polonika w ich zasobie, „Archeion” 88, s. 185-204.
Tracz A., Błecha K. (2012), „Ostatni król Polski” Karol Stefan Habsburg, Żywiec.
Wieczorkiewicz P. (2004), Spod bandery czerwono-biało-czerwonej pod biało-czerwoną, w: Marynarka wojenna Austro-Węgier w I wojnie światowej 1914-1918, red. K. Sconkareti, Kraków, s. 248-264.
Wójtowicz E. (2014), „Ucieczka do słońca”: problem emigracji w biografii artystycznej Ludomira Michała Rogowskiego (1881-1954), „Aspekty Muzyki”, nr 4, s. 103-119.
Żurek P. (2003), Koniec barskiej epopei – pobyt konfederatów barskich w Dubrowniku (1774), „Przegląd Humanistyczny” 3, s. 37-48.
Żurek P. (2003), Kardynał Mieczysław Ledóchowski i Kościół katolicki w Serbii w drugiej połowie XIX wieku, „Przegląd Historyczny” 94, nr 1, s. 23-41.
Żurek P. (2006), Nova interpretacija geneze Načertanija: Srbocentralizm Hotela Lambert i Hrvati, „Scrinia Slavonica” 6, s. 629-648.
Żurek P. (2006), Polska i Polacy w życiu Josipa Jurija Strossmayera, Bielsko Biała.
Żurek P. (2015), Pokušaji stvaranja agencije Hotela Lambert u Bosni, w: Poljska u Bosni, Bosna u Poljskoj, red. Maleszka M., Lis T. J., Kraków-Sarajewo, s. 13-32.
Љ. Трговчевић (2003), Планирана елита: о студентима из Србије на европским универзитетима у 19. Веку, Beograd.
Strony internetowe
Bośnia i Hercegowina: Archiwum Bośni i Hercegowiny ofiara demonstracji w Sarajewie, Archnet, http://www.archiwa.net (dostęp: 29.12.2022).
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2024 Tomasz Jacek Lis

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 156
Number of citations: 0