GENEZA I STRUKTURA KOŚCIOŁA WEDŁUG TOMASZA WĘCŁAWSKIEGO/TOMASZA POLAKA
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPLP.2024.002Słowa kluczowe
geneza Kościoła, struktura Kościoła, eklezjologia, Tomasz Węcławski, Tomasz PolakAbstrakt
Celem artykułu jest prezentacja genezy i struktury Kościoła, a także ukazanie ich na tle historyczno-teologicznym i wyprowadzenie wniosków dotyczących badanych zagadnień. W części pierwszej autor przedstawił poglądy Tomasza Węcławskiego na kwestię kształtowania się struktury i władzy w Kościele, w części drugiej zaś, sięgając do jego ostatniej pracy, ukazał nowe spojrzenie na genezę Kościoła, określanego po ewolucji poglądów poznańskiego profesora mianem „systemu kościelnego” i podjął jego krytykę. Przeprowadzone badania pozwalają na wyciągnięcie następujących konkluzji: doświadczenia pierwotnego Kościoła w odniesieniu do władzy powinny być dzisiaj inspirujące i nie chodzi w nich jednak o kopiowanie i odtwarzanie sytuacji przeszłych; koncepcję określaną mianem „systemu kościelnego” cechuje wyraźny redukcjonizm; między spojrzeniem Tomasza Węcławskiego na początek Kościoła i kształtowania się kościelnych urzędów a „systemem kościelnym” Tomasza Polaka zachodzi istotna różnica.
Bibliografia
Artemiuk P., Apologia boskości Jezusa wobec współczesnych koncepcji redukcjonistycznych, w: Wokół pytań o początki chrystologii, red. P. Artemiuk, S. Zatwardnicki, Kraków 2023, s. 205-233.
Bauckham R., Jesus and the Eyewitnesses: The gospels as Eyewitness Testimony, Michigan-Cambridge 2006.
Bauckham R., Jesus and the God of Israel: God Crucified and Other Studies on the New Testament’s Christology of Divine Identity, Michigan-Cambridge 2009.
(Bez-)Nadzieja Kościoła. Wokół „Systemu kościelnego” Tomasza Polaka, red. E. Piotrowski, J. Poniewierski, Poznań 2022.
Błąd systemu. Dyskusja z udziałem E. Adamiak, Z. Mikołejko, S. Obirka, E. Piotrowskiego, prowadzenie M. Jędrzejczyk, „Znak” 11 (2020), s. 28-37.
Borto P., Magisterium Kościoła w sporze z modernizmem o fundamenty wiary. Analiza poglądów A. Loisy’ego, E. Le Roy i G. Tyrrella i ich ocena w świetle dokumentów antymodernistycznych oraz Vaticanum II, Lublin 2020.
Chrześcijaństwo bez cudowności. Ks. Eligiusz Piotrowski w rozmowie z Mateuszem Burzykiem i Michałem Jędrzejkiem, „Znak” 11 (2022), s. 24-31.
Draguła A., Kościół, który wyznaję. Między zgorszeniem a nadzieją, Kraków 2023.
Dudkiewicz I., Pastwisko. Jak przeszłość, strach i bezwład rządzą polskim Kościołem, Warszawa 2024.
Dunn J.D.G., Jesus Remembered, Cambridge 2003.
Dunn J.D.G., Did the First Christians Worship Jesus? The New Testament Evidence, Louisville 2010.
Hoff G.M., In Auflösung. Über die Gegenwart des römischen Katholizismus, Freiburg im Breisgau 2023.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Tomasz_Polak.
Hurtado L., Lord Jesus Christ: Devotion to Jesus in Earliest Christianity, Grand Rapids 2003.
Hurtado L., How on Earth did Jesus Become a God? Historical Questions about Earliest Devotion to Jesus, Grand Rapids 2005.
Joas H., Warum Kirche? Selbstoptimierung oder Glaubensgemeinschaft, Freiburg im Breisgau 2022.
Kasper W., Kościół Katolicki. Istota, rzeczywistość, posłannictwo, Kraków 2014.
Kasper W., Moltmann J., Jezus – tak, Kościół – nie? O chrystologicznych źródłach kryzysu Kościoła, Kraków 2005.
Kehl M., Die Kirche. Eine katholische Ekklesiologie, Würzburg 1992.
Kościelnej maszyny nie da się naprawić. Tomasz Polak w rozmowie z Michałem Jędrzejkiem, „Znak” 11/2020, s. 18-27.
Lassus D. de, Zagrożenia i wypaczenia życia zakonnego, Kraków 2022.
Lohfink G., Czy Bóg potrzebuje Kościoła? O teologii ludu Bożego, Poznań 2005.
Loisy A., L’Évangile et l’Église, Paris 1908.
Mariański J., Religia w społeczeństwie ponowoczesnym. Studium socjologiczne, Warszawa 2010.
Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Świadomość, jaką Jezus miał o sobie samym i o swoim posłaniu (1985), w: Od wiary do teologii. Dokumenty Międzynarodowej Komisji Teologicznej 1969-1996, red. J. Królikowski, Kraków 2000, s. 245-246.
Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Wybrane zagadnienia z eklezjologii (1985), w: Od wiary do teologii. Dokumenty Międzynarodowej Komisji Teologicznej 1969-1996, red. J. Królikowski, Kraków 2000, s. 201-202.
Müller G.L., Katolicki, czyli jaki? Prawdziwa i fałszywa reforma, Tarnów 2024.
Pawliszyn M., Fantazmaty „Polaka”, czyli przemyślenia z obszarów egzystencjalnej filozofii religii, „Analiza i Egzystencja: Czasopismo Filozoficzne” 61 (2023), s. 113-137.
Polak T., System kościelny, czyli przewagi pana K, Poznań 2020.
Polak T., Między historią a zmyśleniem, „Znak” 11 (2022), s. 32-37.
Puste miejsce po Bogu. Tomasz Polak w rozmowie z Sebastianem Dudą, „Więź” 4 (2022), s. 152-162.
Ratzinger J., Chrystus i jego Kościół, Kraków 2005.
Riccardi A., Kościół płonie. Czy chrześcijaństwo ma przyszłość?, Kraków 2022.
Rosik M., Kościół a Synagoga (30-313 po Chr.) na rozdrożu, Wrocław 2016.
Seewald M., Reform. Dieselbe Kirche anders denken, Freiburg im Breisgau 2019.
Seweryniak H., Metodologia eklezjologii fundamentalnej „Demonstratio Catholica”, „Studia Nauk Teologicznych PAN” 2 (2007), s. 117-144.
Seweryniak H., Geografia wiary, Warszawa 2010².
Seweryniak H., Skierkowski M. (red.), Skąd Kościół. Wokół współczesnych pytań o początki chrześcijaństwa, Płock 2011.
Skierkowski M., Dwie metodologie. Próba prezentacji współczesnych stanowisk na temat genezy chrześcijaństwa, w: Skąd Kościół? Wokół współczesnych pytań o początki chrześcijaństwa?, red. H. Seweryniak, M. Skierkowski, Płock 2011, s. 59-82.
Skierkowski M., Problemy i perspektywy współczesnych badań nad źródłami poznania Jezusa Chrystusa, w: Historia – wiara – nauka. Źródła poznania Jezusa Chrystusa, red. P. Artemiuk, Płock 2018, s. 7-69.
Söding T., Jesus und die Kirche. Was sagt das Neue Testament?, Freiburg im Breisgau 2007.
Strumiłowski J.P., Zachwiana hierarchia. Pomieszanie pojęć i przyczyny kryzysu w Kościele, Kraków 2022.
Theissen G., Die Religon der ersten Christen. Eine Theorie des Urchristentums, Gütersloh 2000.
Theissen G., Czasy Jezusa. Tło społeczne pierwotnego chrześcijaństwa, Kraków 2004.
Vermes G., Jesus, the Jew, Philadelphia 1981.
Vermes G., The Religion of Jesus the Jew, Minneapolis 1993.
Vermes G., Twarze Jezusa, Kraków 2008.
Vermes G., Autentyczna Ewangelia Jezusa, Kraków 2009.
Węcławski T., Chrystus naszej wiary, Poznań 1994.
Węcławski T., W teologii chodzi o Ciebie. Przewodnik po źródłach i skutkach teologicznej wyobraźni, Kraków 1995.
Węcławski T., Sieć. Wyprawa pierwsza. Pytanie o Jezusa, Kraków 1997.
Węcławski T., Abba wobec Boga Ojca, Kraków 1999.
Węcławski T., Wielkie kryzysy tradycji chrześcijańskiej, Poznań 1999.
Węcławski T., Przyszłością Kościoła jest Bóg, w: T. Węcławski, Powiedzcie prawdę, Kraków 2003, s. 153-171.
Węcławski T., „Wśród was tak nie jest”, „Znak” 11 (570) 2002, s. 16-40.
Węcławski T., Królowanie Boga. Trzy objaśnienia wyznania wiary Kościoła, Poznań 2004.
Weigel G., Kruchy porządek. Jak znaleźć oparcie i nadzieję, Warszawa 2020.
Wengst K., Wie das Christentum entstandt. Eine Geschichte mit Brüchen im 1. und 2. Jahrhundert, Gütersloh 2021.
Werbick J., Christentum – kann das weg? Glauben in Zeiten der Kirchen-Erschöpfung, Ostfildern 2023.
Wojciechowska K., Zwyczajne życie Jezusa, „Znak” 11(2022), s. 6-13.
Ziemiński I., Chrześcijaństwo: powstanie i upadek mitu. Na marginesie książki Tomasza Polaka „System kościelny”, „Studia Philosphica Wratislaviensia” 15 (2020) nr 4, s. 93-107.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 127
Liczba cytowań: 0
