Działalność fundacyjna właścicieli na terenie miast prywatnych Rzeczypospolitej w XVI–XVIII wieku
DOI:
https://doi.org/10.12775/RDSG.2016.SI.12Słowa kluczowe
fundatorzy, inwestycje, kościoły, rezydencje, fortyfikacje, ratuszeAbstrakt
Artykuł omawia działalność fundacyjną właścicieli miast prywatnych realizowaną na ich terenie w okresie od XVI do XVIII w. w zakresie architektury, fundacje budowli publicznych: świątyń, klasztorów, ratuszy, często okazałych rezydencji. Stopniowo upowszechniał się model układu przestrzeni obejmującego zamek lub pałac, kościoły i samo miasto oraz fortyfikacje. Wiązała się ona z celami propagandowymi i miała manifestować prestiż zajmowanej przez fundatorów pozycji. Podlegała zmieniającym się wymogom modnych stylów architektonicznych. Ostateczny efekt zależał od gustów estetycznych fundatorów i architektów. Uwarunkowany bywał także możliwościami finansowanymi zleceniodawców.Bibliografia
Dybaś B., Fortece Rzeczypospolitej. Studium z dziejów budowy fortyfikacji stałych w państwie polsko-litewskim w XVII wieku, Toruń 1998.
Fundator i mecenas. Magnateria Rzeczypospolitej w XVI–XVIII wieku, red. E. Dubas-Urwanowicz, J. Urwanowicz, Białystok 2011.
Gruszecki A., Bastionowe zamki w Małopolsce, Warszawa 1962.
Miłobędzki A., Budownictwo militarne miast polskich w XVI–XVIII wieku, KHKM, t. 26, 1978, nr 1, s. 39–41.
Miłobędzki A., Zarys dziejów architektury w Polsce, Warszawa 1968.
Podług nieba i zwyczaju polskiego. Studia z historii architektury, sztuki i kultury ofiarowane Adamowi Miłobędzkiemu, red. Z. Bania, Warszawa 1988.
Ratusz w miastach północnej Europy. Materiały z sesji Ratusz w miastach nadbałtyckich, red. S. Latour, Gdańsk 1997.
Rezydencje w średniowieczu i czasach nowożytnych, red. E. Opaliński, T. Wiślicz, Warszawa 2001.
Szczygieł R., Działalność urbanizacyjna Mikołaja Reja, w: Literatura i pamięć kultury. Studia ofiarowane Profesorowi Stefanowi Nieznanowskiemu w pięćdziesięciolecie pracy naukowej, red. S. Baczewski, D. Chemperek, Lublin 2004.
Szczygieł R., Rola handlowa placów miejskich w średnich i małych miastach Rzeczypospolitej w XVI–XVIII wieku, KHKM, t. 41, 1993, s. 285–291.
Trzebiński W., Działalność urbanistyczna magnatów i szlachty w Polsce XVIII wieku, Warszawa 1962.
Wyrobisz A., Miasta prywatne w Polsce XVI–XVIII w. jako inwestycje kulturalne, KHKM, t. 26, 1978, nr 1, s. 47–48.
Wyrobisz A., Rola miast prywatnych w Polsce w XVI i XVII wieku, PH, t. 65, 1974, z. 1, s. 19–23.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 491
Liczba cytowań: 0