Miasta prywatne na Śląsku – zarys problemu
DOI:
https://doi.org/10.12775/RDSG.2016.SI.03Słowa kluczowe
Śląsk, miasta, miasteczka, XIII–XVIII w., szlachtaAbstrakt
Przedstawienie procesu przejmowania i zakładania miast na Śląsku przez szlachtę, prowadzącego wraz ze zmianami prawnymi do wzrostu znaczenia prywatnych ośrodków miejskich, od poziomu marginalnego w XIII w. do niemal równoważącego się z własnością monarszą w XVIII stuleciu.Bibliografia
Atlas historyczny Polski. Śląsk w końcu XVIII wieku, t. 2, cz. 1: Mapy, red. J. Janczak, Wrocław 1984.
Bimler K., Die schlesischen massiven Wehrbauten, t. 2: Fürstentum Brieg. Kreise Brieg, Ohlau, Strehlen, Breslau 1941.
Bogucka M., Samsonowicz H., Dzieje miast i mieszczaństwa w Polsce przedrozbiorowej, Wrocław 1986.
Boguszewicz A., Corona Silesiae. Zamki Piastów fürstenberskich na południowym pograniczu księstwa jaworskiego, świdnickiego i ziębickiego do połowy XIV wieku, Wrocław 2010.
Cetwiński M., Rycerstwo śląskie do końca XIII w. Biogramy i rodowody, Wrocław 1982.
Chorowska M., Dudziak T., Jaworski K., Kwaśniewski A., Zamki i dwory obronne w Sudetach, t. 2: Księstwo jaworskie, [Wrocław b.r.w.].
Dziekoński T., Wydobywanie i metalurgia kruszców na Dolnym Śląsku od XIII do połowy XX wieku, Wrocław 1972.
Eysymontt R., Burgum milickie – przemiana w małe miasto, w: Civitas et villa. Miasto i wieś w średniowiecznej Europie Środkowej, red. C. Buśko, J. Klápště, L. Leciejewicz, S. Moździoch, Wrocław–Praha 2002, s. 73–82.
Eysymontt R., Kod genetyczny miasta. Średniowieczne miasta lokacyjne Dolnego Śląska na tle urbanistyki europejskiej, Wrocław 2009.
Fabisiak W., Tyszkiewicz J., Wiszewski P., Żerelik R., Dzieje powiatu wrocławskiego, Wrocław–Sobótka 2002.
Fechner H., Geschichte des Schlesischen Berg- und Hüttenwesens in der Zeit Friedrich’s der Grossen, Friedrich Wilhelm’s II und Friedrich Wilhelms III. 1741 bis 1806, cz. 2, Berlin 1903.
Goliński M., Co się stało w 1355 r. w księstwie świdnickim? (w kwestii własności i funkcji zamków), w: Studia z historii średniowiecza, red. M. Goliński, Wrocław 2003, s. 129–182.
Goliński M., Dzieje Walimia do 1849 r., w: Walim – dzieje i krajobraz kulturowy sudeckiej osady włókienniczej, red. J. Kęsik, Wrocław 2015, s. 21–51.
Goliński M., Miasta a polityka gospodarcza Henryka IV Probusa, w: Śląsk w czasach Henryka IV Prawego, red. K. Wachowski, Wrocław 2005 (Wratislavia Antiqua, 8), s. 49–62.
Goliński M., Przyczynek do dyskusji o podstawach gospodarczych miasta średniowiecznego na Śląsku, w: Korzenie środkowoeuropejskiej i górnośląskiej kultury gospodarczej, red. A. Barciak, Katowice 2003, s. 267–279.
Goliński M., Świebodzice w średniowieczu, w: Świebodzice. Zarys monografii miasta, red. K. Matwijowski, Wrocław–Świebodzice 2001, s. 40–58.
Goliński M., Kęsik J., Ziątkowski L., Pieszyce od czasów najdawniejszych do końca XX wieku, Toruń 2002.
Goliński M., Kościk E., Kęsik J., Namysłów. Z dziejów miasta i okolic, Namysłów 2006.
Hartmann F., Dzieje miasta Ziębice na Śląsku, tłum. M. Czapliński, Wrocław 1992.
Indykcja dominiów, poddanych i miast Śląska według „pierwszej rewizji” z 1726 roku. Materiały do statystyczno-geograficznego opisu Śląska z pierwszej połowy XVIII wieku, wyd. K. Orzechowski, Wrocław 1995.
Jurek T., Elity Śląska w późniejszym średniowieczu, w: Kolory i struktury średniowiecza, red. W. Fałkowski, Warszawa 2004, s. 404–420.
Jurek T., Rodowód Pogorzelów, Kraków 2005.
Jurek T., Trzynastowieczne lokacje miejskie w dobrach Pogorzelów, w: Civitas et villa. Miasto i wieś w średniowiecznej Europie Środkowej, red. C. Buśko, J. Klápště, L. Leciejewicz, S. Moździoch, Wrocław–Praha 2002, s. 89–98.
Kaczmarski B., Rzemiosło, przemysł i handel, w: Atlas historyczny Polski. Śląsk w końcu XVIII wieku, t. 2, cz. 2: Komentarz, red. J. Janczak, Wrocław 1984, s. 7–43.
Kopietz J.A., Geschichte der deutschen Kultur und ihrer Entwickelung in Frankenstein und im Frankensteiner Lande, Breslau 1910.
Kopietz J.A., Kirchengeschichte des Fürstentums Münsterberg und des Weichbildes Frankenstein, Frankenstein 1885.
Kuhn W., Die Besiedlung des Reichthaler Haltes, w: tenże, Beiträge zur schlesischen Siedlungsgeschichte, [b.m.w.] 1971, s. 79–105.
Kuhn W., Die deutschrechtlichen Städte in Schlesien und Polen in der ersten Hälfte des 13. Jahrhunderts, „Zeitschrift für Ostforschung” 15, 1966, z. 2–4, s. 278–337, 457–510, 704–743.
Kuhn W., Die Gründung von Kreuzburg im Rahmen der schlesischen Siedlungsgeschichte, w: tenże, Beiträge zur schlesischen Siedlungsgeschichte, [b.m.w.] 1971, s. 106–130.
Kuhn W., Die Städtegründungspolitik der schlesischen Piasten im 13. Jahrhundert, vor allem gegenüber Kirche und Adel, „Archiv für schlesische Kirchengeschichte” 29–32, 1971–1974, s. 32–67, 33–69, 1–35, 1–20.
Landbuch księstw świdnickiego i jaworskiego, t. 1–3, wyd. T. Jurek, Poznań 2000–2007.
Ładogórski T., Problem miast i osiedli miastopodobnych, w: Atlas historyczny Polski. Śląsk w końcu XVIII wieku, t. 1, cz. 2: Komentarz, red. J. Janczak, T. Ładogórski, Wrocław 1976, s. 47–52.
Menzel J.J., Die schlesischen Lokationsurkunden des 13. Jahrhunderts, Würzburg 1978.
Młynarska-Kaletynowa M., Burgum milickie, KHKM, t. 8, 1960, nr 4, s. 447–456.
Młynarska-Kaletynowa M., Rozwój sieci miejskiej na Śląsku na przełomie XII/XIII i w XIII w., KHKM, t. 28, 1980, nr 3, s. 349–361.
Młynarska-Kaletynowa M., Stan badań nad miastem średniowiecznym na Śląsku, w: Kultura średniowiecznego Śląska i Czech. Miasto, red. K. Wachowski, Wrocław 1995, s. 9–17.
Modzelewski K., Między prawem książęcym a władztwem gruntowym. I. Z zagadnień początków poddaństwa w Polsce, II. Instytucja kasztelanii majątkowych Kościoła w Polsce XII–XIII w., PH, t. 71, 1980, z. 2–3, s. 219–231, 449–477.
Orzechowski K., Historia ustroju Śląska 1202–1740, Wrocław 2005.
Orzechowski K., Katastry śląskiego podatku szacunkowego (1527–1740), Wrocław 1992.
Regesten zur schlesischen Geschichte, w: Codex Diplomaticus Silesiae, t. 7, 16, 18, 22, 29, 30, Breslau 1868–1930.
Rutkowska-Płachcińska A., Strzelin, Ścinawa i Grodków: nieudane możnowładcze założenia targowe w XIII wieku, „Studia z Dziejów Osadnictwa” 3, 1965, s. 36–68.
Sadebeck M., Góra Ślęża i jej okolice, tłum. J. Smereka, Wrocław 2008.
Samsonowicz H., Tendencje rozwoju sieci miejskiej w Polsce późnośredniowiecznej, KHKM, t. 28, 1980, nr 3, s. 341–348.
Schlesisches Urkundenbuch, t. 3, wyd. W. Irgang, Köln–Wien 1977.
Scriptores Rerum Silesiacarum, t. 2, wyd. G.A. Stenzel, Breslau 1839.
Wąs G., Dzieje Śląska od 1526 do 1806 roku, w: Historia Śląska, red. M. Czapliński, Wrocław 2002, s. 118–248.
Wąs G., Instytucje i zarządzanie w procesach integracji i dezintegracji Śląska, „Sobótka” 68, 2013, z. 2, s. 5–24.
Wąs G., Struktura społeczna i grupy społeczne w procesach integracji i dezintegracji Śląska jako regionu (1526–1619), „Sobótka” 68, 2013, z. 2, s. 43–55.
Weczerka H., Stadt- und Marktgründungen und Stadtabgänge in Schlesien 1450–1800, „Zeitschrift für Ostforschung” 23, 1974, z. 2, s. 193–260.
Woronczak J., The Jewish cemetery in Biała (Zülz), w: Jews in Silesia, red. M. Wodziński, J. Spyra, Cracow 2001, s. 281–287.
Wójcik M.L., Dokumenty prawa niemieckiego książąt opolskich do połowy XIII wieku. Czy istniał przywilej lokacyjny Opola sprzed 1217 roku?, w: Miasto czyni wolnym. 790 lat lokacji Opola (ok. 1217–2007), red. A. Pobóg-Lenartowicz, Opole 2008, s. 59–74.
Wółkiewicz E., Kościół i jego wierni. Struktury kościelne i formy pobożności w średniowiecznej Nysie, Kraków 2014.
Wünsch T., Landesherrschaft und geistliches Territorium der Breslauer Bischöfe im 13. Jahrhundert – zur Präsenz eines westlichen Musters in der ostmitteleuropäischen Verfassungsgeschichte, w: Przełomy w historii.
XVI Powszechny Zjazd Historyków Polskich. Pamiętnik, t. 1, Toruń 2000, s. 155–179.
Ziątkowski L., Ludność żydowska we Wrocławiu w latach 1812–1914, Wrocław 1998.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 467
Liczba cytowań: 0
