Struktura rynku kredytowego starej Warszawy w latach 1427–1453
DOI:
https://doi.org/10.12775/RDSG.2016.06Słowa kluczowe
miasto średniowieczne, rynek kredytowy, Stara Warszawa, historia gospodarczaAbstrakt
Artykuł przedstawia wyniki analiz funkcjonowania rynku kredytowego Starej Warszawy w drugiej ćwierci XV stulecia. W badaniach wykorzystano materiał zawarty w najstarszej z zachowanych księdze ławy miejskiej z lat 1427–1453. Zgromadzone dane zostały zaprezentowane za pomocą licznych wykresów i tabel. Obserwacji poddano takie elementy charakteryzujące rynek kredytowy, jak: dynamika zapisów, ich wartość, czas trwania umów, sezonowość wpisów, działanie systemu ratalnego oraz sposoby zabezpieczenia kontraktów.Bibliografia
Źródła
Księga radziecka miasta Starej Warszawy, t. 1: (1447–1527), wyd. A. Wolff, Wrocław–Warszawa–Kraków 1963.
Księgi ławnicze miasta Starej Warszawy z XV w., t. 1, Księga nr 525 z lat 1427–1453, wyd. S. Ehrenkreutz, Warszawa 1916.
Opracowania
Bartoszewicz A., Czas w małych miastach. Studium z dziejów kultury umysłowej późnośredniowiecznej Polski, Warszawa–Pułtusk 2003.
Bartoszewicz A., Handel solą na Mazowszu w XV i XVI wieku, „Rocznik Mazowiecki” 18, 2006, s. 47–62.
Bartoszewicz A., Warta. Społeczeństwo miasta w II połowie XV i na początku XVI wieku, Warszawa 1997.
Biskup M., Handel wiślany w latach 1454–1466, „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych” 14, 1952, s. 165–202.
Biskup M., Z problematyki handlu polsko-gdańskiego drugiej połowy XV wieku, „Przegląd Historyczny” 45, 1954, z. 2–3, s. 390–407.
Bogucka M., Samsonowicz H., Dzieje miast i mieszczaństwa w Polsce przedrozbiorowej, Wrocław 1986.
Chudoba T., Warszawski rynek zbożowy w XVI wieku, „Rocznik Warszawski” 6, 1967, s. 15–47.
Chudoba T., Z zagadnień handlu wiślanego Warszawy w XVI wieku, „Przegląd Historyczny” 50, 1959, z. 2, s. 297–321.
Czaja R., Kardasz C., Obrót nieruchomościami i kupno renty w miastach pruskich w XIV–XV w., w: Obrót nieruchomościami na ziemiach polskich od średniowiecza do XXI wieku, red. F. Kusiak, Poznań–Wrocław 2008, s. 43–50.
Czaja R., Kredyt pieniężny w Starym Mieście Toruniu do roku 1410, „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych” 49, 1988, s. 5–19.
Czaja R., Rynek kupna renty w Elblągu w pierwszej połowie XIV wieku, „Zapiski Historyczne” 52, 1987, z. 3, s. 7–37.
Dygo M., Czy w Polsce średniowiecznej był kryzys gospodarczy?, „Przegląd Historyczny” 80, 1989, s. 752–764.
Gawlas S., Komercjalizacja jako mechanizm europeizacji peryferii na przykładzie Polski, w: Ziemie polskie wobec Zachodu. Studia nad rozwojem średniowiecznej Europy, red. S. Gawlas, Warszawa 2006.
Goff Le J., Sakiewka i życie, tłum. H. Zaremska, Gdańsk 1995.
Goff Le J., Średniowiecze i pieniądze, tłum. B. Baran, Warszawa 2011.
Goliński M., W poszukiwaniu motywów sprzedaży rent nowych – przykład XIV-wiecznej Świdnicy, w: Miasta i mieszczaństwo w Europie środkowowschodniej do połowy XIX w., red. D. Michaluk, K. Mikulski, Toruń 2003, s. 321–332.
Goliński M., Wrocławskie spisy zastawów, długów i mienia żydowskiego z 1453 roku. Studium z historii kredytu i kultury materialnej, Wrocław 2006.
Goliński M., Zmiany w budżecie Wrocławia w XIV–XV w. (w świetle bieżącego stanu badań), „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych” 70, 2010, s. 33–62.
Guriewicz A. J., Kupiec, w: Człowiek średniowiecza, tłum. M. Radożycka-Paoletti, Warszawa–Gdańsk 1996.
Guzowski P., Chłopi i pieniądze na przełomie średniowiecza i czasów nowożytnych, Kraków 2008.
Guzowski P., Kryzys gospodarczy późnego średniowiecza czy kryzys historiografii?, „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych” 68, 2008, s. 173–193.
Guzowski P., Kryzys gospodarczy późnego średniowiecza w najnowszej historiografii angielskiej, w: Przegląd badań nad historią gospodarczą w XXI wieku, red. R. Matera, A. Pieczewski, Łódź 2011, s. 235–246.
Janosz-Biskupowa I., Materiały do dziejów lichwy w Prusach Krzyżackich w poł. XV wieku, „Studia i Materiały do Dziejów Wielkopolski i Pomorza” 4, 1958, z. 1, s. 355–372.
Jelicz A., Życie codzienne w średniowiecznym Krakowie, Warszawa 1966.
Karczewska J., Stosunki kredytowe na terytorium Kujaw i wschodniej Wielkopolski w XV wieku, w: Rynki lokalne i regionalne w XV–XVIII wieku, red. P. Guzowski, K. Boroda, Białystok–Kraków 2013, s. 9–18.
Kardasz C., Rady miast nadbałtyckich na rynku renty w XIV i pierwszej połowie XV w., „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych” 70, 2010, s. 113–145.
Kardasz C., Rynek kredytu pieniężnego w miastach południowego pobrzeża Bałtyku w późnym średniowieczu (Greifswald, Gdańsk, Elbląg, Toruń, Rewel), Toruń 2013.
Kardasz C., Rynek kupna renty w Elblągu w latach 1361–1417, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” 261, 2008, nr 3, s. 299–318.
Koczorowska-Pielińska E., Liczebność i specjalizacja rzemiosła w Starej i Nowej Warszawie w latach 1417–1526, „Rocznik Warszawski” 11, 1972, s. 5–22.
Koczorowska-Pielińska E., Paśnicy i szewcy w Starej i Nowej Warszawie w latach 1416–1526, „Rocznik Warszawski” 14, 1976, s. 83–113.
Koczorowska-Pielińska E., Przyjęcia do prawa miejskiego miasta Nowej Warszawy w latach 1477–1525, „Rocznik Warszawski” 9, 1969, s. 261–295.
Koczorowska-Pielińska E., Struktura gospodarczo-społeczna Nowej Warszawy w XV wieku, „Przegląd Historyczny” 49, 1958, z. 2, s. 296–310.
Koczorowska-Pielińska E., Warszawskie rzemiosło artystyczne i budowlane w XV w., Warszawa 1959.
Kopiński K., Gospodarcze i społeczne kontakty Torunia z Wrocławiem w późnym średniowieczu, Toruń 2005.
Kubiak S., Monety i stosunki monetarne w Prusach Królewskich w 2 połowie XV wieku, Wrocław 1986.
Lesiński B., Kupno renty w średniowiecznej Polsce, Poznań 1966.
Łozowski P., Aktywność gospodarcza kupców i rzemieślników w Starej Warszawie pierwszej połowy XV stulecia, „Almanach Warszawy” 8, 2015, s. 23–46.
Łozowski P., Demografia rodziny mieszczańskiej w Starej Warszawie w pierwszej połowie XV wieku, „Przeszłość Demograficzna Polski” 32, 2013, nr 4, s. 1–18.
Łozowski P., Pieniądze bogaczy, czyli obce monety w Starej Warszawie pierwszej połowy XV stulecia, w: Moneta czasów kryzysu – moneta czasów pomyślności, red. B. Paszkiewicz, Nowa Sól 2015, s. 153–183.
Łydkowska-Sowina U., Ruch kredytowy w późnośredniowiecznym Sieradzu – pożyczki pieniężne, w: Szkice z dziejów materialnego bytowania społeczeństwa polskiego, red. M. Dembińska, Wrocław 1989, s. 119–135.
Małowist M., Podstawy gospodarcze przywrócenia jedności państwowej Pomorza Gdańskiego z Polską w XV w., „Przegląd Historyczny” 45, 1954, z. 2–3, s. 141–187.
Małowist M., Zagadnienie kryzysu feudalizmu w XIV i XV wieku w świetle najnowszych badań, „Kwartalnik Historyczny” 60, 1953, s. 86–104.
Morawski Z., Ziemia, urzędy, pieniądze. Finanse szlachty łęczyckiej w końcu XIV i pierwszej połowie XV wieku, Warszawa 1993.
Myśliwski G., Wrocław w przestrzeni gospodarczej Europy (XIII–XV wiek). Centrum czy peryferie?, Wrocław 2009.
Nightingale P., Gold, credit, and mortality: distinguishing deflationary pressures on the late medieval English economy, „Economic History Review” 63, 2010, nr 4, s. 1081–1104.
Olendzki K., Moralność i kredyt. Kontrakt kupna-sprzedaży w traktatach uczonych środkowoeuropejskich z przełomu XIV i XV wieku, „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych” 56/57, 1996/1997, s. 29–67.
Postan M., Medieval Trade and Finance, Cambridge 1973.
Postan M., The Medieval economy and Society: An Economic History of Britain 1100–1500, Cambridge 1972.
Roover de R., Money, Banking And Credit in Medieval Bruges, Cambridge 1948.
Russocki S., Uwagi o polityce targowej książąt mazowieckich w XIV i XV w., „Przegląd Historyczny” 51, 1960, z. 2, s. 275–284.
Rutkowski A., Kredyt żydowski na rynku lokalnym Warszawy w pierwszej połowie XV wieku, „Przegląd Historyczny” 70, 1979, z. 2, s. 267–284.
Rutkowski A., Warszawski rynek kredytowy (zasięg i charakterystyka), w: Warszawa Średniowieczna, red. A. Gieysztor, z. 2, Warszawa 1974, s. 69–81.
Sałański M., Rzemieślnicy, kupcy, kramarze. Przyczynek do rozwoju Warszawy i przedsiębiorczości jej mieszkańców od XIV w. do I połowy XVI w., w: Z dziejów Warszawy. Przedsiębiorczość, red. K. Wagner, Warszawa 2013, s. 9–25.
Samsonowicz H., Badania nad kapitałem mieszczańskim Gdańska w II połowie XV wieku, Warszawa 1960.
Samsonowicz H., Local credit in mediaeval Poland, „Studia Historiae Oeconomicae” 21, 1994, s. 51–57.
Samsonowicz H., Przemiany osi drożnych w Polsce późnego średniowiecza, „Przegląd Historyczny” 64, 1973, z. 4, s. 697–716.
Samsonowicz H., Studia nad rentą miejską w Prusach w XV wieku, „Zapiski Historyczne” 25, 1960, z. 2, s. 35–57.
Samsonowicz H., Średniowieczne księgi sądowe małych miast w Polsce, w: Homines et societas. Czasy Piastów i Jagiellonów, red. T. Jasiński, T. Jurek, J. M. Piskorski, Poznań 1997, s. 477–484.
Samsonowicz H., Warszawa jako węzeł komunikacyjny w dawnej Polsce, „Kronika Warszawy” 9, 1978, nr 3, s. 5–12.
Samsonowicz H., Warszawa w handlu średniowiecznym, w: Warszawa średniowieczna, red. A. Gieysztor, z. 2, Warszawa 1972, s. 9–31.
Samsonowicz H., Życie miasta średniowiecznego, Poznań 2001.
Sieradzan W., Sąsiedztwo mazowiecko-krzyżackie w okresie przemian politycznych w Europie Środkowo-Wschodniej w latach 1411–1466, Toruń 1999.
Spufford P., Money and its use in medieval Europe, Cambridge 1988.
Szacherska M., Wójtowie dziedziczni Starej Warszawy w XV i XVI wieku, w: Społeczeństwo Polski średniowiecznej. Zbiór studiów, t. 1, Warszawa 1981, s. 291–346.
Tandecki J., Rachunkowość i księgi rachunkowe miast pruskich w średniowieczu. Wstęp do problematyki, „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych” 70, 2010, s. 19–29.
Tandecki J., Średniowieczne księgi wielkich miast pruskich jako źródła historyczne i zabytki kultury mieszczańskiej (organizacja władz, zachowane archiwalia, działalność kancelarii), Warszawa–Toruń 1990.
Ungeheuer M., Stosunki kredytowe w ziemi przemyskiej w połowie XV wieku, Lwów 1929.
Urbański M., Niektóre problemy ruchu kredytowego w ziemi sanockiej w XV w., „Przegląd Historyczny” 70, 1979, z. 4, s. 627–651.
Wawrzyńczyk A., Rola Warszawy w handlu z W. Ks. Litewskim i Rosją w XVI w., „Kwartalnik Historyczny” 63, 1956, z. 2, s. 3–26.
Wyrozumski J., Czy późnośredniowieczny kryzys feudalizmu dotknął Polskę?, w: Homines et societas. Czasy Piastów i Jagiellonów, red. T. Jasiński, T. Jurek, J.M. Piskorski, Poznań 1997, s. 103–113.
Zanden van J. L., Zuijderduij J., Moor de T., Small is beautifull: the efficiency of credit markets in the late medieval Holland, „European Review of Economic History” 16, 2012, s. 3–22.
Zuijderduij J., Medieval Capital Markets. Markets for Renten, State Formation and Private Investment in Holland (1300–1550), Leiden–Boston 2009.
Żabiński Z., Systemy pieniężne na ziemiach polskich, Wrocław 1981.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 440
Liczba cytowań: 0
