Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • English
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • Ogłoszenia
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • English
  • Język Polski

Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych

Czynniki kształtujące ceny nieruchomości ziemskich na obszarze guberni grodzieńskiej Cesarstwa Rosyjskiego w latach 1865–1915
  • Strona domowa
  • /
  • Czynniki kształtujące ceny nieruchomości ziemskich na obszarze guberni grodzieńskiej Cesarstwa Rosyjskiego w latach 1865–1915
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 87 (2025) /
  4. Artykuły (Articles)

Czynniki kształtujące ceny nieruchomości ziemskich na obszarze guberni grodzieńskiej Cesarstwa Rosyjskiego w latach 1865–1915

Autor

  • Janusz Danieluk Wydział Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu w Białymstoku https://orcid.org/0000-0002-7659-6942

DOI:

https://doi.org/10.12775/RDSG.2025.05

Słowa kluczowe

gubernia grodzieńska, ceny majątków ziemskich, majątki instrukcyjne, handel nieruchomościami ziemskimi w XIX–XX w.

Abstrakt

Celem artykułu jest ustalenie czynników, które miały największy wpływ na wysokość cen nieruchomości ziemskich w guberni grodzieńskiej w latach 1865–1915. Analizie zostały poddane dwa rodzaje własności: instrukcyjna oraz nieinstrukcyjna. Bazę źródłową stanowią akta Starszego Notariusza Sądu Okręgowego w Grodnie z zasobu Archiwum Państwowego w Białymstoku. Badanie wykazało, że sieć drogowa wpłynęła na najwyższą cenę majątków uposażonych oraz niezabudowanych użytków rolnych. Z kolei cena działek siedliskowych (bez względu na ich lokalizację) przeważała nad użytkami rolnymi oraz nieruchomościami z zabudową, aczkolwiek najdrożej wyceniane były parcele położone w pobliżu gruntów miejskich Białegostoku.

Biogram autora

Janusz Danieluk - Wydział Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu w Białymstoku

Janusz Danieluk – pracownik Archiwum Państwowym w Białymstoku (od 2011). W 2023 r. obronił rozprawę doktorską pt. Majątki instrukcyjne w byłym obwodzie białostockim w latach 1865–1915 na Wydziale Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu w Białymstoku. Autor kilkunastu artykułów poświęconych tematyce stosunków własnościowych i narodowościowych w Cesarstwie Rosyjskim w drugiej połowie XIX w. W 2021 r. został laureatem konkursu Preludium i otrzymał dofinansowanie z Narodowego Centrum Nauki na autorski projekt badawczy „Rywalizacja rosyjsko-polska o własność ziemską na obszarze guberni północno-zachodnich Cesarstwa Rosyjskiego w latach: 1863–1915”.

Bibliografia

Bairašauskaitė T., Dwór, wieś i urzędnik w walce o ziemię w czasie reformy uwłaszczeniowej na Litwie i Białorusi w latach 1863–1865, w: Wolni i uwłaszczeni. Chłopi a przemiany społeczne, gospodarcze i polityczne w Europie Wschodniej w XIX i na początku XX wieku, red. D. Michaluk, Ciechanowiec 2017, s. 17–32.

Danieluk J., Instrukcja z 23 lipca 1865 roku oraz jej zastosowanie na terenie byłego obwodu białostockiego w latach 1867–1878, CPH, t. 71, 2019, nr 1, s. 125–166.

Danieluk J., Niemiecka rodzina na Podlasiu – dziedzictwo Artura Hasbacha (1864–1940), w: Stan badań nad wielokulturowym dziedzictwem dawnej Rzeczypospolitej, red. W. Walczak, K. Łopatecki, t. 7, Białystok 2017, s. 467–492.

Dmitruk S., Linia Białystok–Baranowicze Poleskiej Skarbowej Drogi Żelaznej w latach 1886–1914, „Białostockie Teki Historyczne” 14, 2016, s. 61–90.

Dobroński A., Białystok. Historia miasta, Białystok 1998.

Dobroński A., Infrastruktura społeczna i ekonomiczna guberni łomżyńskiej i obwodu białostockiego 1866–1914, Białystok 1979.

Dobroński A., Moesowie. Trzy pokolenia fabrykantów z Choroszczy, „Białostocczyzna” 2000, nr 1, s. 436.

Dolistowska M., W poszukiwaniu tożsamości miasta. Architektura i urbanistyka Białegostoku w latach 1795–1939, Białystok 2018.

Drewicz M., Wywłaszczenia polskich majątków pod zaborem rosyjskim jako status quo w II i III Rzeczpospolitej, „Saeculum Christianum. Pismo Historyczno-Społeczne” 2010, nr 1, s. 245–272.

Leonard C., Nazimov Z., Borodkin L., Karpenko M., Konchakov R., Land Prices Railroad in European Russia, 1860s to the Early 1900s, „Russian Journal of Economics” 7, 2021, s. 93–104.

Łopatecki Ł., Zalewska E., Historia Uroczyska Jaroszówka. Badania nad przemianami własnościowo-osadniczymi na pograniczu Wasilkowa i Białegostoku, „Studia Podlaskie” 21, 2013, s. 51–87.

Prawiłowa E., A Public Empire. Property and the Quest for Common Good in Imperial Russia, Princeton 2014.

Rodkiewicz W., Russian Nationality Policy in the Western Provinces of the Empire (1863–1905), Lublin 1998.

Staliūnas D., Imperial Government and Mass Confessional Change in the Western Borderlands of the Russian Empire, w: Ofiary imperium. Imperia jako ofiary. 44 spojrzenia / Imperial Victims. Empires as Victims. 44 Views, red. A. Nowak, Warszawa 2010.

Staliūnas D., Making Russians. Meaning and Practice of Russification in Lithuania and Belarus after 1863, Amsterdam–New York 2007.

Szpoper D., Pod władzą carów. Ziemie byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego w XIX wieku, „Czasy Nowożytne” 2004, nr 16, s. 241–254.

Szumski J., Instrukcyjne majątki ziemskie w powiecie sokólskim w latach 1867–1914. Problematyka prawno-własnościowa, w: Studia polsko-litewsko-białoruskie, red. J. Tomaszewski, E. Smułkowa, H. Majecki, Warszawa 1988, s. 69–88.

Szumski J., Uwłaszczenie chłopów w obwodzie białostockim oraz północno-wschodniej części Królestwa Polskiego, w: Wieś i rolnictwo ziem północno-wschodniej Polski w II połowie XIX i początkach XX wieku, Białystok 1984.

Tarkowski M., Polacy na Litwie i Białorusi pod rządami Aleksandra II (1855–1881). Studium historyczno-prawne, Gdańsk 2018.

Wap A., Twierdza Osowiec. Zarys dziejów, Białystok 1994.

Wiech S., Litwa i Białoruś. Od Murawjowa do Baranowa (1864–1868), Kielce 2018 (Depolonizacja Ziem Zabranych (1864–1914). Koncepcje – Mechanizmy Decyzyjne – Realizacja, 1).

Wiech S., Litwa i Białoruś. Rządy Potapowa (1868–1874), Kielce 2021 (Depolonizacja Ziem Zabranych (1864–1914). Koncepcje – Mechanizmy Decyzyjne – Realizacja, 3).

Долбилов M., Стратегия деполoнизации. Политика «русского дела» в западных губерниях в 1863–1868 гг, w: Западные Окраины Российской Импeрии, red. M. Долбилов, А. Миллер, Москва 2006, s. 210–245.

Комзоловa A., Политика самодержавия в Северо-Заподнoм Kpae в эпохy великих реформ, Москва 2005.

Панюцич A., Нацыянальны аспект пазямельнай палітыкі царызму на Беларусі эпохі капіталізму (1861–1917 гг.), „Białoruskie Zeszyty Historyczne” 11, 1999, s. 107–125.

Самбук C.M., Политика царизма Беларусcии во второй половине XIX века, Минск 1980.

Святловский B., Мобилизация земельной собственности в России (1861–1908 г.), Санкт-Петербург 1911.

Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

2025-12-15

Jak cytować

1.
DANIELUK, Janusz. Czynniki kształtujące ceny nieruchomości ziemskich na obszarze guberni grodzieńskiej Cesarstwa Rosyjskiego w latach 1865–1915. Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych [online]. 15 grudzień 2025, T. 87, s. 127–155. [udostępniono 16.12.2025]. DOI 10.12775/RDSG.2025.05.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 87 (2025)

Dział

Artykuły (Articles)

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 12
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • English
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

gubernia grodzieńska, ceny majątków ziemskich, majątki instrukcyjne, handel nieruchomościami ziemskimi w XIX–XX w.
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa