Czynniki kształtujące ceny nieruchomości ziemskich na obszarze guberni grodzieńskiej Cesarstwa Rosyjskiego w latach 1865–1915
DOI:
https://doi.org/10.12775/RDSG.2025.05Słowa kluczowe
gubernia grodzieńska, ceny majątków ziemskich, majątki instrukcyjne, handel nieruchomościami ziemskimi w XIX–XX w.Abstrakt
Celem artykułu jest ustalenie czynników, które miały największy wpływ na wysokość cen nieruchomości ziemskich w guberni grodzieńskiej w latach 1865–1915. Analizie zostały poddane dwa rodzaje własności: instrukcyjna oraz nieinstrukcyjna. Bazę źródłową stanowią akta Starszego Notariusza Sądu Okręgowego w Grodnie z zasobu Archiwum Państwowego w Białymstoku. Badanie wykazało, że sieć drogowa wpłynęła na najwyższą cenę majątków uposażonych oraz niezabudowanych użytków rolnych. Z kolei cena działek siedliskowych (bez względu na ich lokalizację) przeważała nad użytkami rolnymi oraz nieruchomościami z zabudową, aczkolwiek najdrożej wyceniane były parcele położone w pobliżu gruntów miejskich Białegostoku.
Bibliografia
Bairašauskaitė T., Dwór, wieś i urzędnik w walce o ziemię w czasie reformy uwłaszczeniowej na Litwie i Białorusi w latach 1863–1865, w: Wolni i uwłaszczeni. Chłopi a przemiany społeczne, gospodarcze i polityczne w Europie Wschodniej w XIX i na początku XX wieku, red. D. Michaluk, Ciechanowiec 2017, s. 17–32.
Danieluk J., Instrukcja z 23 lipca 1865 roku oraz jej zastosowanie na terenie byłego obwodu białostockiego w latach 1867–1878, CPH, t. 71, 2019, nr 1, s. 125–166.
Danieluk J., Niemiecka rodzina na Podlasiu – dziedzictwo Artura Hasbacha (1864–1940), w: Stan badań nad wielokulturowym dziedzictwem dawnej Rzeczypospolitej, red. W. Walczak, K. Łopatecki, t. 7, Białystok 2017, s. 467–492.
Dmitruk S., Linia Białystok–Baranowicze Poleskiej Skarbowej Drogi Żelaznej w latach 1886–1914, „Białostockie Teki Historyczne” 14, 2016, s. 61–90.
Dobroński A., Białystok. Historia miasta, Białystok 1998.
Dobroński A., Infrastruktura społeczna i ekonomiczna guberni łomżyńskiej i obwodu białostockiego 1866–1914, Białystok 1979.
Dobroński A., Moesowie. Trzy pokolenia fabrykantów z Choroszczy, „Białostocczyzna” 2000, nr 1, s. 436.
Dolistowska M., W poszukiwaniu tożsamości miasta. Architektura i urbanistyka Białegostoku w latach 1795–1939, Białystok 2018.
Drewicz M., Wywłaszczenia polskich majątków pod zaborem rosyjskim jako status quo w II i III Rzeczpospolitej, „Saeculum Christianum. Pismo Historyczno-Społeczne” 2010, nr 1, s. 245–272.
Leonard C., Nazimov Z., Borodkin L., Karpenko M., Konchakov R., Land Prices Railroad in European Russia, 1860s to the Early 1900s, „Russian Journal of Economics” 7, 2021, s. 93–104.
Łopatecki Ł., Zalewska E., Historia Uroczyska Jaroszówka. Badania nad przemianami własnościowo-osadniczymi na pograniczu Wasilkowa i Białegostoku, „Studia Podlaskie” 21, 2013, s. 51–87.
Prawiłowa E., A Public Empire. Property and the Quest for Common Good in Imperial Russia, Princeton 2014.
Rodkiewicz W., Russian Nationality Policy in the Western Provinces of the Empire (1863–1905), Lublin 1998.
Staliūnas D., Imperial Government and Mass Confessional Change in the Western Borderlands of the Russian Empire, w: Ofiary imperium. Imperia jako ofiary. 44 spojrzenia / Imperial Victims. Empires as Victims. 44 Views, red. A. Nowak, Warszawa 2010.
Staliūnas D., Making Russians. Meaning and Practice of Russification in Lithuania and Belarus after 1863, Amsterdam–New York 2007.
Szpoper D., Pod władzą carów. Ziemie byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego w XIX wieku, „Czasy Nowożytne” 2004, nr 16, s. 241–254.
Szumski J., Instrukcyjne majątki ziemskie w powiecie sokólskim w latach 1867–1914. Problematyka prawno-własnościowa, w: Studia polsko-litewsko-białoruskie, red. J. Tomaszewski, E. Smułkowa, H. Majecki, Warszawa 1988, s. 69–88.
Szumski J., Uwłaszczenie chłopów w obwodzie białostockim oraz północno-wschodniej części Królestwa Polskiego, w: Wieś i rolnictwo ziem północno-wschodniej Polski w II połowie XIX i początkach XX wieku, Białystok 1984.
Tarkowski M., Polacy na Litwie i Białorusi pod rządami Aleksandra II (1855–1881). Studium historyczno-prawne, Gdańsk 2018.
Wap A., Twierdza Osowiec. Zarys dziejów, Białystok 1994.
Wiech S., Litwa i Białoruś. Od Murawjowa do Baranowa (1864–1868), Kielce 2018 (Depolonizacja Ziem Zabranych (1864–1914). Koncepcje – Mechanizmy Decyzyjne – Realizacja, 1).
Wiech S., Litwa i Białoruś. Rządy Potapowa (1868–1874), Kielce 2021 (Depolonizacja Ziem Zabranych (1864–1914). Koncepcje – Mechanizmy Decyzyjne – Realizacja, 3).
Долбилов M., Стратегия деполoнизации. Политика «русского дела» в западных губерниях в 1863–1868 гг, w: Западные Окраины Российской Импeрии, red. M. Долбилов, А. Миллер, Москва 2006, s. 210–245.
Комзоловa A., Политика самодержавия в Северо-Заподнoм Kpae в эпохy великих реформ, Москва 2005.
Панюцич A., Нацыянальны аспект пазямельнай палітыкі царызму на Беларусі эпохі капіталізму (1861–1917 гг.), „Białoruskie Zeszyty Historyczne” 11, 1999, s. 107–125.
Самбук C.M., Политика царизма Беларусcии во второй половине XIX века, Минск 1980.
Святловский B., Мобилизация земельной собственности в России (1861–1908 г.), Санкт-Петербург 1911.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 12
Liczba cytowań: 0