Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • English
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • Ogłoszenia
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • English
  • Język Polski

Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych

Rzemiosło miejskie Turobina za czasów Stanisława Górki (1559–1592)
  • Strona domowa
  • /
  • Rzemiosło miejskie Turobina za czasów Stanisława Górki (1559–1592)
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 87 (2025) /
  4. Artykuły (Articles)

Rzemiosło miejskie Turobina za czasów Stanisława Górki (1559–1592)

Autor

  • Dariusz Wojnarski Akademia Zamojska https://orcid.org/0000-0003-0813-4874

DOI:

https://doi.org/10.12775/RDSG.2025.02

Słowa kluczowe

Turobin, ziemia chełmska, rzemiosło, gospodarka miejska, Stanisław Górka

Abstrakt

Turobin, jako centrum klucza, za czasów władania nim przez Stanisława Górkę był jednym z wielu, dominujących w krajobrazie Rzeczypospolitej, małych miast prywatnych. W ramach ziemi chełmskiej egzystował jako ważny ośrodek wytwórczości rzemieślniczej. Nadane przywileje, dogodne położenie handlowe oraz korzystna koniunktura rynkowa i przemyślana polityka włodarza miasta zadecydowały o jego pomyślności gospodarczej w drugiej połowie XVI w. Pomimo różnych okoliczności niesprzyjających (wielki pożar z 1567 r., konkurencja powstałego w 1580 r. Zamościa, obserwowane w ostatniej ćwierci analizowanego stulecia symptomy nadchodzącej dekoniunktury) wytwórcy turobińscy szybko odtwarzali swoje warsztaty i powiększali potencjał produkcyjny, osiągnąwszy w tym względzie apogeum pod koniec życia „pana z Górki”.

Biogram autora

Dariusz Wojnarski - Akademia Zamojska

Dariusz Wojnarski – dr, adiunkt Akademii Zamojskiej, wykładał także m.in. na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej i Katolickim Uniwersytecie Lubelskim w Lublinie. Obecnie swe badania koncentruje wokół historii gospodarczej, w szczególności stosunków społeczno-ekonomicznych Ordynacji Zamojskiej i miast Rusi Czerwonej w okresie nowożytnym.

Bibliografia

Adamczyk W., Ceny w Lublinie od XVI do końca XVIII wieku, Lwów 1935.

Adamczyk W., Ceny w Warszawie w XVI i XVII wieku, Lwów 1938.

Badowicz M., Opłaty dodatkowe za zakupy wina w państwie Zakonu Krzyżackiego na przełomie XIV i XV wieku, „Studia Historica Gedanensia” 6, 2015, s. 19–53.

Bogucka M., Samsonowicz H., Dzieje miast i mieszczaństwa w Polsce przedrozbiorowej, Wrocław 1986.

Boroda K., Geografia gospodarcza Królestwa Polskiego w XVI wieku, Białystok 2016.

Citko L., Nazewnictwo osobowe północnego Podlasia w XVI w., Białystok 2011.

Fijałkowski P., Żydzi w województwach łęczyckim i rawskim w XV–XVIII w., Warszawa 1999.

Gieysztorowa I., Ładogórski T., W sprawie nowych badań nad zaludnieniem dawnej Polski, KHKM, t. 6, 1958, nr 1–2, s. 45–60.

Górczak Z., Kariera majątkowa rodziny Górków herbu Łodzia w XV–XVI w., w: Docendo discimus. Studia historyczne ofiarowane profesorowi Zbigniewowi Wielgoszowi w sześćdziesiątą rocznicę urodzin, red. K. Kaczmarek, J. Nikodem, Poznań 2000. s. 357–401.

Górczak Z., Rozwój majątków możnowładztwa wielkopolskiego w drugiej połowie XV i początkach XVI wieku. Studium z dziejów wielkiej własności ziemskiej, Poznań 2007.

Guldon Z., Zaludnienie miast kujawskich w XVI i pierwszej połowie XVII wieku, „Prace Komisji Historii. Bydgoskie Towarzystwo Naukowe. Prace Wydziału Nauk Humanistycznych” 1963, z. 1, s. 51–74.

Guldon Z., Wijaczka J., Osadnictwo żydowskie w województwach poznańskim i kaliskim w XVI–XVII wieku, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego” 1992, nr 2–3, s. 63–77.

Guzowski P., Poniat R., Przeliczniki demograficzne w szacunkach zaludnienia miast w Królestwie Polskim w drugiej połowie XVI wieku, „Przeszłość Demograficzna Polski” 37, 2015, nr 2, s. 77–93.

Heymanowski K., Z badań nad gospodarką bartną na Mazowszu (XV–XVIII w.), „Sylwan” 114, 1970, nr 4, s. 29–53.

Horn M., Żydzi na Rusi Czerwonej w XVI i pierwszej połowie XVII w. Działalność gospodarcza na tle rozwoju demograficznego, Warszawa 1975.

Hoszowski S., Ceny we Lwowie w XVI i XVII wieku, Lwów 1928.

Jabłonowski A., Źródła dziejowe, t. 18: Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, t. 7: Ziemie ruskie. Ruś Czerwona, cz. 2, Warszawa 1903.

Janeczek A., Miasta prywatne na Rusi Koronnej do końca XV wieku, RDSG, t. 77, 2016, s. 143–178.

Jurek T., Andrzej Szamotulski, w: PSB, t. 46, 2009, s. 562–565.

Jurek T., Jan (Starszy) Szamotulski, w: PSB, t. 46, 2009, s. 570–571.

Jurek T., Łukasz Górka – magnat i mecenas, „Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej” 2015, z. 32, s. 11–36.

Jurek T., Wincenty Szamotulski, w: PSB, t. 46, 2009, s. 587–588.

Kiryk F., Z badań nad urbanizacją Lubelszczyzny, „Rocznik Naukowo-Dydaktyczny WSP w Krakowie. Prace Historyczne” 1972, nr 6, s. 93–167.

Klonder A., Napoje fermentacyjne w Prusach Królewskich w XVI–XVII wieku. (Produkcja, import, konsumpcja), Wrocław 1989.

Kuklo C., Struktury demograficzne i etniczne miast prywatnych w Koronie w XVI–XVIII wieku. Uwagi wstępne, RDSG, t. 77, 2016, s. 319–356.

Kutrzebianka A., Vesnica – danina miodowa, RDSG, t. 7, 1938, s. 73–105.

Maciąga M., Zarys dziejów rzemiosła cechowego w Mielcu, t. 1: 1470–1939, Mielec 1991.

Morawski Z., Rozwój i upadek winiarstwa w Polsce (XII–XVI wiek), KHKM, t. 26, 1978, nr 1, s. 57–76.

Mordań M., Nazwy zawodów, godności i urzędów jako podstawy motywacyjne współczesnych nazwisk Podlasian, „Studia Wschodniosłowiańskie” 20, 2020, s. 265–287.

Nowak B., Lokacja miasta Turobina, „Rocznik Chełmski” 2, 1996, s. 51–57.

Nowak B., Rzemiosło Lublina od XIV do połowy XVI wieku, Lublin 1991.

Pawiński A., Źródła dziejowe, t. 12: Polska XVI w. pod względem geograficzno-statystycznym, t. 1: Wielkopolska, Warszawa 1883.

Samsonowicz H., Elita władzy w małych miastach Polski w późnym średniowieczu, w: Genealogia – kręgi zawodowe i grupy interesu w Polsce średniowiecznej na tle porównawczym, red. J. Wroniszewski, Toruń 1989, s. 145–159.

Sikora F., Dymitr z Goraja. Pan na Szczebrzeszynie w służbie Władysława Jagiełły w latach 1386–1400, „Studia Historyczne” 29, 1986, nr 1, s. 3–30.

Sikora F., Krąg rodzinny i dworski Dymitra z Goraja i jego rola na Rusi, w: Genealogia – kręgi zawodowe i grupy interesu w Polsce średniowiecznej na tle porównawczym, red. J. Wroniszewski, Toruń 1989, s. 145–159.

Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, cz. 4, z. 4: Squartnycze – Szytowyeczsko, Poznań 2008.

Stankiewicz M., Przyczynek do polskich nazw miar miodu, „Annales Academiae Pedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” 2, 2004, s. 475–488.

Szczygieł R. [rec.], Ondrej R. Halaga, Kośice – Balt. Wyroba a obchod v styku. V vychodoslovenskiich miest s Pruskom (1275–1526), Kośice 1975, „Rocznik Lubelski” 22, 1980, s. 139–142.

Tokarczyk R., Turobin. Dzieje miejscowości, Lublin 2002.

Topolski J., Gospodarstwo wiejskie w dobrach arcybiskupstwa gnieźnieńskiego od XVI do XVIII wieku, Poznań 1958.

Vielrose E., Ludność Polski od X do XVIII wieku, KHKM, t. 5, 1957, nr 1, s. 3–49.

Wisłocki J., Organizacja prawna poznańskiego rzemiosła w XVI i XVII wieku, Poznań 1963.

Wojnarski D., Rzemiosło i handel w Krasnymstawie. Między prosperity a kryzysem (połowa XVI–XVII wiek), RDSG, t. 82, 2021, s. 37–73.

Żurek D., Przestrzeń i społeczeństwo Chrzanowa średniowiecznego i nowożytnego, Kraków 2015.

Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

2025-12-15

Jak cytować

1.
WOJNARSKI, Dariusz. Rzemiosło miejskie Turobina za czasów Stanisława Górki (1559–1592). Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych [online]. 15 grudzień 2025, T. 87, s. 29–63. [udostępniono 16.12.2025]. DOI 10.12775/RDSG.2025.02.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 87 (2025)

Dział

Artykuły (Articles)

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 15
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • English
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

Turobin, ziemia chełmska, rzemiosło, gospodarka miejska, Stanisław Górka
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa