Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • English
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • Ogłoszenia
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • English
  • Język Polski

Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych

Aparat administracyjny dóbr jarosławskich królowej Marii Kazimiery d’Arquien Sobieskiej w latach 1697–1699: ludzie – funkcje – sieci kontaktów
  • Strona domowa
  • /
  • Aparat administracyjny dóbr jarosławskich królowej Marii Kazimiery d’Arquien Sobieskiej w latach 1697–1699: ludzie – funkcje – sieci kontaktów
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 86 Nr 2024 /
  4. Artykuły (Articles)

Aparat administracyjny dóbr jarosławskich królowej Marii Kazimiery d’Arquien Sobieskiej w latach 1697–1699: ludzie – funkcje – sieci kontaktów

Autor

  • Jarosław Pietrzak Instytut Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie https://orcid.org/0000-0003-0341-2273

DOI:

https://doi.org/10.12775/RDSG.2024.03

Słowa kluczowe

sługa, administracja, latyfundium, Jarosławszczyzna, Sobiescy, spław wiślany

Abstrakt

W pracy przeanalizowano kontakty pomiędzy urzędnikami dóbr jarosławskich należących do królowej Marii Kazimiery d’Arquien Sobieskiej na przestrzeni 1697–1699. Na wstępie odniesiono się do definicji dworu jako ogółu relacji łączących urzędników oraz przedstawiono cel, którym była próba nakreślenia kontaktów i ich wymiaru. W rozwinięciu ukazano skomplikowane dzieje własnościowe dóbr jarosławskich, działalność Jana III i jego małżonki celem podniesienia wydajności ekonomicznej tychże dóbr. W dalszej części Autor skupił się na ukazaniu struktury aparatu administracyjnego oraz zadaniach urzędników. W kolejnej części, głównie na podstawie korespondencji, ukazano więzi i powody kontaktów urzędników. Całość pracy wieńczy podsumowanie, w którym odniesiono się do relacji emocjonalno-uczuciowych oraz klientalno-patronackich jako czynników decydujących o powodach relacji.

Biogram autora

Jarosław Pietrzak - Instytut Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Jarosław Pietrzak – doktor nauk humanistycznych w zakresie historii, zatrudniony w Instytucie Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Zainteresowania badawcze: historia, rola i miejsce kobiet w społeczeństwie we wczesnej epoce nowożytnej od XVI do XVIII w., dzieje i działalność rodów magnackich na czele z Sobieskimi i Radziwiłłami, pozycja i znaczenie osoby królowej, historia podróży oraz przemiany kultury dworskiej, w tym ceremoniał. Stypendysta Fundacji Lanckorońskich oraz Bawarskiej Kancelarii Państwowej.

Bibliografia

Bąkowski-Kois D., Zarządcy dóbr Elżbiety Sieniawskiej. Studium z historii mentalności 1704–1726, Kraków 2005.

Gottfried K., Jarosław: dzieje miasta od jego początków do 1939, oprac. Z. Noga, K. Meus, Jarosław 2019.

Kicińska U., Korespondencja jako źródło do badań aktywności gospodarczej kobiet w epoce saskiej, w: Kobiece kręgi korespondencyjne w XVII–XIX wieku, red. B. Popiołek, U. Kicińska, A. Słaby, Warszawa–Bellerive-sur-Allier 2016, s. 44–56.

Kicińska U., Relacje patron-sługa w świetle korespondencji ekonomicznej Elżbiety z Lubomirskich Sieniawskiej, kasztelanowej krakowskiej, w: Tożsamość kobiet w Polsce: interpretacje, t. 1: Od czasów najdawniejszych do XIX wieku, red. I. Maciejewska, Olsztyn 2016, s. 61–74.

Kieferling K., Jarosław w czasach Anny Ostrogskiej (1594–1635). Szkice do portretu miasta i jego właścicielki, Przemyśl 2008.

Komaszyński M., Maria Kazimiera d’Arquien Sobieska królowa Polski 1641– 1716, Kraków–Wrocław 1984.

Obuchowska-Pysiowa H., Handel wiślany w pierwszej połowie XVII w., Wrocław 1961.

Pietrzak J., Zarządcy, słudzy i korespondenci. Mikołaj Krogulecki i Jan Antoni Lamprecht w kręgu patronatu Marii Kazimiery Sobieskiej i Elżbiety z Lubomirskich Sieniawskiej w latach 1698–1714, w: W kręgu patronatu kobiecego. Studia historyczne, red. B. Popiołek, U. Kicińska, A. Penkała, A. Słaby, Kraków 2019, s. 155–177.

Popiołek B., Rytuały codzienności. Świat szlacheckiego dworu w osiemnastowiecznej Rzeczypospolitej, Warszawa 2022.

Popiołek B., Nowak J.S., Wszyscy ludzie Elżbiety Sieniawskiej. Urzędnicy, oficjaliści, rzemieślnicy, kupcy, artyści kasztelanowej krakowskiej, Kraków 2023.

Szulc T., Status materialny Marii Kazimiery Sobieskiej po jej koronacji, „Studia Prawno-Ekonomiczne” 91, 2014, nr 1, s. 182–190.

Ujma M., Latyfundium Jana Sobieskiego 1629–1696, Opole 2005.

Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

2025-03-17

Jak cytować

1.
PIETRZAK, Jarosław. Aparat administracyjny dóbr jarosławskich królowej Marii Kazimiery d’Arquien Sobieskiej w latach 1697–1699: ludzie – funkcje – sieci kontaktów. Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych [online]. 17 marzec 2025, T. 86, nr 2024, s. 75–104. [udostępniono 19.5.2025]. DOI 10.12775/RDSG.2024.03.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 86 Nr 2024

Dział

Artykuły (Articles)

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 75
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • English
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

sługa, administracja, latyfundium, Jarosławszczyzna, Sobiescy, spław wiślany
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa