Rozwój regionalny w warunkach centralnego planowania. Przypadek Polski w latach 1960–1973
DOI:
https://doi.org/10.12775/RDSG.2022.08Słowa kluczowe
PRL, wydatki inwestycyjne, konwergencja, PKB, rozwój regionalnyAbstrakt
Artykuł koncentruje się na wpływie polityki inwestycyjnej na konwergencję regionalną w Polsce w latach 1960–1973. Na podstawie oficjalnych statystyk dotyczących regionalnego produktu materialnego netto i brutto oraz struktury zawodowej (sektor materialny/niematerialny) zrekonstruowano poziom PKB dla poszczególnych regionów Polski. Przeprowadzona analiza wykazała brak konwergencji regionalnej zarówno typu sigma, jak i beta. W rezultacie przeprowadzone badanie potwierdziło, że przestrzenna alokacja inwestycji w Polsce okresu rządów Gomułki i Gierka nie sprzyjała polityce konwergencji, a ze względu na inne cechy gospodarki centralnie planowanej spontanicznie wyłaniający się polaryzacyjny model rozwoju również okazał się nieefektywny.
Bibliografia
Analiza tworzenia i podziału dochodu narodowego Polski według województw za lata 1961 i 1965 oraz szacunek za 1967 rok, „Studia i Prace Statystyczne” 20, 1969.
Balcerowicz E., Przetarg planistyczny, Warszawa 1991.
Berliner J., Factory and Manager in the USSR, Cambridge (Mass.) 1958.
Boetke P.J., Anderson G.M., Perestroika and Public Choice. The Economics of the Autocratic Succession in a Rent-seeking Society, „Public Choice” 75, 1993, s. 101–118.
Bukowski M., Koryś P., Leszczyńska C., Tymiński M., Rozwój regionalny ziem polskich pod zaborami. Porównanie poziomu regionalnych PKB per capita w Królestwie Polskim, Galicji i zaborze pruskim na przełomie XIX i XX w. (wyniki pierwszych estymacji), RDSG, t. 77, 2017, s. 163–197.
Daniele V., Malanima P., Falling Disparities and Persisting Dualism. Regional Development and Industrialisation in Italy, 1891–2000, „Investigaciones de Historia Economica” 10, 2014, s. 165–176.
Dąbek K., PZPR retrospektywny portret własny, Warszawa 2006.
Dochód narodowy Polski według województw w 1970 r.: (szacunek). Produkcja czysta, spożycie i akumulacja dóbr materialnych, „Z Prac Zakładu Badań Statystyczno-Ekonomicznych” 51, 1972.
Dochód narodowy Polski według województw w 1970 r. (szacunek): wariant B. Produkcja czysta, spożycie i akumulacja dóbr materialnych, „Z Prac Zakładu Badań Statystyczno-Ekonomicznych” 77, 1974.
Dochód narodowy Polski według województw w 1973 r.: (szacunek), „Z Prac Zakładu Badań Statystyczno-Ekonomicznych” 86, 1975.
Dwilewicz Ł., Polityka selektywnego rozwoju w latach 1968–1970, w: Nauki ekonomiczno-społeczne i rozwój, red. K. Żukrowska, Warszawa 2008, s. 61–80.
Dwilewicz Ł., Reformy Bolesława Jaszczuka i polityka gospodarcza epoki gierkowskiej – zwrot i ciągłość, w: Dekada Gierka. Wnioski dla obecnego okresu modernizacji Polski, red. K. Rybiński, Warszawa 2011, s. 73–120.
Dwilewicz Ł., Morawski W., Historia polskich okręgów i regionów przemysłowych, t. 1, Warszawa 2015.
The Economic Development of Europe Regions. A Quantitative History since 1900, red. J.R. Rosés, N. Wolf, London–New York 2019.
Eisler J., Grudzień 1970. Geneza, przebieg, konsekwencje, Warszawa 2012.
Fallenbuchl Z., East-West Technology Transfer. Study of Poland, Paris 1983.
Fallenbuchl Z., National Income Statistics for Poland, 1970–1980, „World Bank Staff Working Papers” 776, 1985.
Fallenbuchl Z., Polityka gospodarcza PRL, London 1980.
Frąckowiak W., Strategie przedsiębiorstwa w gospodarce nadmiaru i niedoboru, Poznań 1992.
Geary F., Stark T., Regional GDP in the UK 1861–1911. New Estimates, „Economic History Review” 68, 2015, s. 124–144.
Geary F., Stark T., Examining Ireland’s Post-Famine Economic Growth Performance, „The Economic Journal” 112, 2002, s. 919–935.
Gregory P.R., Harrison M., Allocation Under Dictatorship: Research in Stalin’s Archives, „Journal of Economic Literature” 43, 2005, s. 721–761.
Iwanowska A., Dynamika systemu zarządzania gospodarką. Analiza socjologiczna, Warszawa 1982.
Jaroszewicz P., Przerywam milczenie…: 1939–1989, Warszawa 1991.
Kaliński J., Gomułkowskie dylematy modernizacji gospodarki, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica” 5, 2011, s. 41–50.
Kaliński J., Między „dyskusją modelową” a reformą „trzech S”. Zapomniane próby reformowania gospodarki centralnie kierowanej w Polsce, w: Gospodarka i społeczeństwo w czasach PRL-u (1944–1989), red. E. Kościk, T. Głowiński, Wrocław 2007, s. 286–297.
Karpiński J., Wykres gorączki. Polska pod rządami komunistycznymi, Lublin 2001.
Kociszewski J., Proces integracji gospodarczej ziem zachodnich i północnych z Polską, Wrocław 1999.
Konrad G., Szelényi I., Social Conflicts of Underurbanisation, w: Urban and Social Economics in Market and Planned Economies. Policy, Planning, and Development, t. 1, red. A.A. Brown, J.A. Licari, E. Neuberger, New York 1974, s. 206–226.
Kornai J., Economics of Shortage, Amsterdam 1980.
Koryś P., Poland from Partitions to EU Accession. A Modern Economic History, 1772–2004, London 2018.
Kotowicz-Jawor J., Presja inwestycyjna w latach siedemdziesiątych, Warszawa 1983.
Kuczyński W., Po wielkim skoku, Warszawa 1981.
Law C.M., British Regional Development since World War I, Exeter 1980.
Markevitch A., Zhuravskaya E., M-Form Hierarchy with Poorly-Diversified Divisions. A Case of Khrushchev’s Reform in Soviet Russia, „Journal of Public Economics” 95, 2011, nr 11–12, s. 1550–1560
Myant M., Poland. A Crisis for Socialism, London 1982.
Narojek W., Socjalistyczna „welfare state”. Studium z psychologii społecznej Polski Ludowej, Warszawa 1991.
Nuti D.M., The Polish Crisis. Economic Factors and Constraints, „The Socialist Register” 18, 1981, s. 104–143.
Olson M., Power and Prosperity, Outgrowing Communist and Capitalist Dictatorships, New York 2000.
Rocznik statystyczny 1966, Warszawa 1967.
Rocznik statystyczny 1973, Warszawa 1974.
Rurarz Z., Byłem doradcą Gierka, Warszawa 1990.
Schulze M.S., Regional Income Dispertion and Market Potential in the Late Nineteenth Century Habsburg Empire, „LSE Working Papers in Economic History” 106, 2007.
Shleifer A., Vishny R.W., The Grabbing Hand. Government Pathologies and Their Cures, Cambridge (Mass.) 1998.
Słabek H., Chłopi-robotnicy, robotnicy-chłopi, robotnicy-działkowicze (1945–1989), KH, t. 109, 2002, nr 2, s. 77–100.
Staniszkis J., Ontologia socjalizmu, Warszawa 1989.
Tarkowski J., Socjologia świata polityki, t. 1: Władza i społeczeństwo w systemie autorytarnym, t. 2: Patroni i klienci, Warszawa–Toruń 1994.
Tymiński M., Apparatchiks and Enterprises. The Case of the Warsaw Region in 1950–1970, „Europe Asia Studies” 72, 2020, nr 8, s. 1277–1304.
Wolf N., Regional Economic Growth in Germany, 1895–2010, w: The Economic Development of Europe Regions. A Quantitative History Since 1900, red. J.R. Rosés, N. Wolf, London–New York 2019, s. 149–176.
Zaleski E., Stalinist Planning for Economic Growth 1933–1952, Chapel Hill 1980.
Ząbkiewicz A., Koncepcja zagranicznej polityki kredytowej w Polsce w latach 1970–1980, Wrocław 1992.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 249
Liczba cytowań: 0