O urzędzie koniuszego przemyskiego i królewskim stadzie koni pod Przemyślem
DOI:
https://doi.org/10.12775/RDSG.2022.03Słowa kluczowe
koniuszy, Przemyśl, Ruś, stado królewskie, konieAbstrakt
Artykuł przedstawia – na podstawie źródeł dotąd niewykorzystywanych w ogóle bądź jedynie marginalnie – historię królewskiej hodowli koni pod Przemyślem oraz związanego z nią urzędu koniuszego, jedynego, jaki funkcjonował w Koronie na przełomie średniowiecza i czasów nowożytnych. Ukazuje ewolucję jego uposażenia, kompetencji i obowiązków, zmian w nomenklaturze, wreszcie skład osobowy, począwszy od schyłku XV w. po 1614 r., w którym umarł ostatni pełniący ten urząd.
Bibliografia
Arłamowski K., Klucz medycki starostwa przemyskiego w XVI wieku, w: Studia z historii społecznej i gospodarczej poświęcone profesorowi dr Franciszkowi Bujakowi, Lwów 1931, s. 133–164.
Bołdyrew A., Equus Polonus. Koń w wojsku polskim w XVI wieku, Piotrków Trybunalski 2016.
Bołdyrew A., Hodowla i handel końmi w Polsce XVI w., RDSG, t. 69, 2009, s. 31–90.
Chłapowski K., Starostowie niegrodowi w Koronie 1565–1795 (Materiały źródłowe), Warszawa 2017.
Czacki T., O litewskich i polskich prawach, t. 2, Warszawa 1801.
Ferenc M., Dwór Zygmunta Augusta. Organizacja i ludzie, wyd. 2, Oświęcim 2014.
Góralski Z., Urzędy i godności w dawnej Polsce, Warszawa 1988.
Hejnosz W., Ius Ruthenicale. Przeżytki dawnego ustroju społecznego na Rusi Halickiej w XV wieku, Lwów 1928.
Janeczek A., Ząb kniazia Lwa. W kwestii wiarygodności przemyskiego przywileju wójtowskiego, w: Civitas et villa. Miasto i wieś w średniowiecznej Europie Środkowej, Wrocław–Praha 2002, s. 177–193.
Kaczmarczyk Z., Kasztelanowie konarscy. Studium z historii urzędów ziemskich i nadwornych, CPH, t. 2, 1949, s. 1–23, 26–27.
Keckowa A., Żupy krakowskie w XVI–XVIII w. (do 1772 roku), Wrocław 1969.
Kręt H., Dwór królewski Jadwigi i Jagiełły, Kraków 1987.
Kurtyka J., Problem identyczności urzędów ziemskich krakowskich i nadwornych w wiekach XIV–XVI, w: Urzędy dworu monarszego dawnej Rzeczypospolitej i państw ościennych, red. A. Gąsiorowski, R. Skorwon, Kraków 1996, s. 21–54.
Leitsch W., Das Leben am Hof König Sigismunds III. von Polen, t. 1–4, Wien 2009.
Maroszek J., Pogranicze Litwy i Korony w planach króla Zygmunta Augusta. Z historii dziejów realizacji myśli monarszej między Niemnem i Narwią, Białystok 2000.
Pałucki W., Studia nad uposażeniem urzędników ziemskich w Koronie do schyłku XVI wieku, Warszawa 1962.
Plewczyński M., Wojny i wojskowość polska w XVI wieku, t. 2: Lata 1548–1575, Zabrze–Tarnowskie Góry 2012.
Pociecha W., Chmielecki Dobiesław, w: PSB, t. 3, 1937, s. 317.
Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, t. 7: Ziemie ruskie. Ruś Czerwona, cz. 1, wyd. A. Jabłonowski, Warszawa 1902.
Rachuba A., Urzędnicy nadworni Wielkiego Księstwa Litewskiego w latach 1569–1795. Struktura społeczna i drogi awansu, w: Urzędy dworu monarszego dawnej Rzeczypospolitej i państw ościennych, red. A. Gąsiorowski, R. Skorwon, Kraków 1996, s. 55–71.
Rutkowski J., Podział dochodów w żupach ruskich za Zygmunta Augusta, Poznań 1928.
Rybarski R., Handel i polityka handlowa Polski w XVI stuleciu, wyd. 2, Oświęcim 2015.
Skibniewska J., Dwór królewski Aleksandra Jagiellończyka w latach 1501–1506, Lublin 2015.
Urzędnicy województwa bełskiego i ziemi chełmskiej XIV–XVIII wieku. Spisy, oprac. H. Gmiterek, R. Szczygieł, Kórnik 1992 (Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII–XVIII wieku, 3/2).
Urzędnicy województwa ruskiego XIV–XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K. Przyboś, Wrocław 1987 (Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII–XVIII wieku, 3/1).
Urzędnicy wołyńscy XIV–XVIII wieku. Spisy, oprac. M. Wolski, Kórnik 2007 (Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII–XVIII wieku, 3/5).
Wolski M., Broniowscy herbu Tarnawa do końca XVI wieku. Żołnierze, dyplomaci, uczeni, w: Studia genealogiczne, t. 1, red. A. Sikorski, T. Sławiński, Warszawa 2016, s. 41–105.
Wolski M., Epizod reformacyjny w historii Pruchnika, w: Fontes et historia. Prace dedykowane Antoniemu Gąsiorowskiemu, Poznań 2007, s. 229–244.
Лаппо И.И., Великое Княжество Литовское, t. 1, Санкт-Петебургъ 1901.
Любавский М., Oбластное деленіе и мъстное упраленіе Литовско-русскаго государства ко времени изданія преваго литовскаго статута, Москва 1892.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 238
Liczba cytowań: 0