„Necessitas frangit legem”. Finansowanie wojsk polskich i litewskich przez Prusy Książęce w okresie wojny moskiewskiej 1609–1618
DOI:
https://doi.org/10.12775/RDSG.2022.SI.09Słowa kluczowe
Prusy Książęce, wojsko, finanseAbstrakt
Artykuł omawia wkład finansowy Prus Książęcych w wysiłek zbrojny Rzeczypospolitej w dobie wojny moskiewskiej i konfederacji wojskowych (1609–1618). Analizowany jest zarówno zakres oficjalnej pomocy, uzgodnionej traktatowo, jak i uzyskiwanej w sposób nieautoryzowany przez władze Rzeczypospolitej, a przejawiającej się w wymuszanym zaopatrzeniu w postaci stacji wojskowych i czynionych przy okazji szkód.
Bibliografia
Źródła archiwalne
Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie (AGAD): Archiwum Skarbu Koronnego, dział II, rachunki sejmowe: sygn. 40, 41; Zbiór dokumentów pergaminowych: sygn. 6922.
Archiwum Państwowe (AP) w Gdańsku, Recesy stanów Prus Królewskich: sygn. 300,29/82.
Geheimes Staatsarchiv Preußischer Kulturbesitz (GStA PK), XX Hauptabteilung – Staatsarchiv Königsberg, Ospreußische Folianten (OsF): sygn. 815, 816, 817, 818, 819, 820.
Źródła drukowane
Ossoliński Z., Pamiętnik, oprac. J. Długosz, Warszawa 1983.
Opracowania
Achremczyk S., Historia Warmii i Mazur, Olsztyn 1997.
Augusiewicz S., Przebudowa wojska pruskiego w latach 1655–1660. U źródeł wczesnonowożytnej armii, Oświęcim 2014.
Byliński J., Dwa sejmy z roku 1613, Wrocław 1984.
Filipczak-Kocur A., Konfederacja grodzieńska wojska litewskiego, „Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej” 1981, nr 18, s. 175–198.
Filipczak-Kocur A., Skarbowość Rzeczypospolitej 1587–1648. Projekty, ustawy, realizacja, Warszawa 2006.
Gawron P., Oddziały autoramentu cudzoziemskiego w Prusach Królewskich i Warmii w dobie wojny z Moskwą za panowania Zygmunta III Wazy (1609–1618), w: Społeczeństwo staropolskie. Seria nowa, t. 4: Społeczeństwo a wojsko, red. A. Karpiński, Warszawa 2015, s. 39–57.
Gawron P., Wojska zaciągu cudzoziemskiego w czasie wojny Rzeczpospolitej z Państwem Moskiewskim w latach 1609–1618, w: „W hetmańskim trudzie”. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Jana Wimmera, red. Z. Hundert, M. Wagner, Oświęcim 2017, s. 61–96.
Krollmann Ch., Das Defensionswerk im Herzgotum Preußen, t. 2: Das Defensionswerk unter dem Kurfürsten Johann Sigismund, Berlin 1909.
Milewski D., Materiały do dziejów wojskowości polskiej lat 1600–1609 w zasobach Ostpreußische Folianten, w: Wojna, wojsko, historia wojskowości. Problemy i kierunki badań historyczno-wojskowych. Księga Jubileuszowa na 50-lecie Zakładu Historii Wojskowości Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, red. M. Franz, Z. Pilarczyk, Poznań 2019, s. 45–51.
Milewski D., Między prośbą a groźbą – korespondencja oficerów polskich z władzami Prus Książęcych w 1. połowie XVII w., w: Epistolografia w dawnej Rzeczypospolitej, t. 8: Literatura, historia, język, red. P. Borek, M. Olma, M. Piątek, Kraków 2019, s. 299–312.
Milewski D., Military Contacts of the Polish-Lithuanian Commonwealth and the Duchy of Prussia in the First Years of the Livonian War (1600–1602), „Codrul Cosminului” 24, 2018, nr 2, s. 323–340.
Milewski D., W cieniu wojny tureckiej – pogranicze polsko-pruskie w 1621 r., w: Dysydenci czy decydenci? Protestanci w obu częściach Prus i Koronie w XVI–XVIII wieku, red. W. Zawadzki, Elbląg 2018, s. 207–217.
Salmonowicz S., Prusy. Dzieje państwa i społeczeństwa, Warszawa 1998.
Toeppen M., Historia Mazur, Olsztyn 1998.
Wachowiak B., Kamieński A., Dzieje Brandenburgii-Prus na progu czasów nowożytnych (1500–1701), Poznań 2001.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 350
Liczba cytowań: 0
