Funkcje odpowiedzialności cywilnej w prawie ochrony środowiska
Słowa kluczowe
funkcje cywilnej odpowiedzialności, szkoda, delikt, oddziaływanie na środowisko, kompensacja, restytucja.Abstrakt
Zgodnie z art. 86 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku każdy obowiązany jest do dbałości o stan środowiska i ponosi odpowiedzialność za spowodowane przez siebie jego pogorszenie. Ta norma konstytucyjna wyznacza zakres przedmiotowy i podmiotowy obowiązku niepogarszania stanu środowiska, wskazując na zasady określone stosowną ustawą. Zasady te statuowane są głównie w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 Prawo ochrony środowiska, oraz w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny, w zakresie, w jakim powyższa UPOŚ nie stanowi inaczej. Niektóre obszary odpowiedzialności, np. zanieczyszczenia historyczne, czy szkody atomowe, zostały uregulowane odmiennie. Stanowią one regulacje szczególne w stosunku do zasad ogólnych kodeksu cywilnego albo odrębne, samodzielne regulacje prawne. Wszystkie rodzaje odpowiedzialności deliktowej tj. na zasadzie winy, na zasadzie ryzyka oraz na zasadzie słuszności mogą mieć odniesienie do restytucji (naturalnej), kompensacji i prewencji, jako trzech podstawowych funkcji odpowiedzialności cywilnej za szkody spowodowane oddziaływaniem na środowisko i szkody w środowisku.
Bibliografia
Bar M., Glosa do wyroku Sądu Okręgowego z dnia 8 listopada 2005 r., II Ca 621/05, „Prawo i Środowisko” 2006, Nr 3.
Bar M., Protokół EKG ONZ w sprawie odpowiedzialności cywilnej i odszkodowania za szkody wynikłe z transgranicznych skutków awarii przemysłowych na wodach transgranicznych. Komentarz, Wrocław 2003.
Błaś A., Granice prywatyzacji zadań publicznych w państwie prawa, [w:] Samorząd terytorialny II Rzeczypospolitej. Dziesięć lat doświadczeń, pod red. S. Michałowskiego, Lublin 2002.
Chorbot P., Nielegalny obrót odpadami. Studium prawnokarne i kryminologiczne, Warszawa 2019.
Ciechanowicz-McLean J., Bukowski Z., Rakoczy B., Komentarz do Prawo ochrony środowiska, Warszawa 2008.
Dmowska J., Odpowiedzialność prawna za gospodarowanie odpadami, [w:] Prawo o odpadach, pod red. B. Rakoczego, Warszawa 2019.
Dybowski T., Grzybowski S. M., Nowakowski Z. K., Zagadnienie cywilistyczne prawa wodnego, Warszawa 1957.
Filipek J., Sankcja prawna w prawie administracyjnym, „Państwo i Prawo” 1963, Nr 12.
Górski M. et al., Prawo ochrony środowiska. Komentarz, Warszawa 2019.
Górski M., Odpowiedzialność administracyjnoprawna w ochronie środowiska, Wolters Kluwer 2008.
Gruszecki K., Prawo ochrony środowiska. Komentarz, Warszawa 2019.
Habuda A., Prawo ochrony środowiska czy prawo środowiska, [w:] Prawo i polityka ochrony środowiska w doktrynie i praktyce, pod red. A. Barczak, A. Ogonowskiej, Szczecin 2016.
Helios J., Publicyzacja prawa prywatnego – prywatyzacja prawa publicznego w kontekście rozważań nad prawem europejskim, Acta Universitas Wratislaviensis 2013, Nr 19.
Kaliński M., Szkoda na mieniu i jej naprawienie, Warszawa 2014.
Kodeks cywilny, tom I, pod red. E. Gniewka, Warszawa 2013.
Kodeks cywilny. Komentarz, pod red. J. Ciszewskiego, P. Nazaruka, Warszawa 2019.
Kodeks cywilny. Komentarz. Tom II. Własność i inne prawa rzeczowe, pod red. A. Kidyby, Warszawa 2012.
Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania - część ogólna, pod red. A. Kidyby, Warszawa 2014.
Kodeks cywilny: komentarz. Tom III. Zobowiązania: część ogólna (art. 353-534), pod red. M. Frasa, M. Habdas, Warszawa 2018.
Komentarz do Kodeksu cywilnego, t. I, pod red. E. Gniewka, Warszawa 2016.
Korzeniowski P., Bezpieczeństwo ekologiczne jako instytucja prawna ochrony środowiska, Łódź 2012.
Korzeniowski P., Zasady ogólne prawa ochrony środowiska, [w:] Prawo ochrony środowiska, pod red. M. Górskiego, Warszawa 2018.
Kozek W., Prywatyzacja i liberalizacja usług publicznych w Polsce, [w:] Gra o jutro usług publicznych w Polsce, pod red. W. Kozka, Warszawa 2011.
Kwaśnicka K., Odpowiedzialność administracyjna w prawie ochrony środowiska, Warszawa 2011.
Lang W., Struktura odpowiedzialności prawnej, Zeszyty Naukowe UMK, z. 31 - Prawo VIII, Toruń 1968.
Pozakodeksowe przestępstwa przeciwko zasobom przyrody i środowiska. Komentarz, pod red. M. Mozgawy, Warszawa 2017.
Radecki W., Odpowiedzialność w ochronie środowiska: tytuł VI ustawy - Prawo ochrony środowiska, Wrocław 2002.
Radecki W., Środki finansowo-prawne: tytuł V ustawy - Prawo ochrony środowiska, Wrocław 2002.
Rakoczy B., Koncepcja współczesnego prawa ochrony środowiska a jego dynamiczny rozwój, „Przegląd Prawa Ochrony Środowiska” 2012, Nr 2.
Rakoczy B., Ochrona środowiska w praktyce gmin, Warszawa 2020.
Rakoczy B., Pojęcie sprawy gospodarczej z zakresu ochrony środowiska, „Przegląd Sądowy” 2003, Nr 4.
Rakoczy B., Skarb Państwa i jednostki samorządu terytorialnego, jako powodowie w sprawach z zakresu ochrony środowiska, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2009, t. XXII.
Rakoczy B., Wykorzystywanie roszczenia negatoryjnego w ochronie środowiska, „Przegląd Sądowy” 2008, Nr 9.
Skoczylas J., Odpowiedzialność cywilna na podstawie ustawy Prawo ochrony środowiska, „Przegląd Sądowy” 2003, Nr 4.
Sześciło D., Samoobsługowe państwo dobrobytu. Czy obywatelska koprodukcja uratuje usługi publiczne, Warszawa 2015.
Szumiło-Kulczycka D., Prawo administracyjno-karne, Kraków 2004.
Wierzbowski B., Rakoczy B., Podstawy prawa ochrony środowiska, Warszawa 2004.
Wierzbowski B., Rakoczy B., Prawo ochrony środowiska, Warszawa 2010.
Wprowadzenie do nauk prawnych: leksykon tematyczny, pod red. A. Batora, Warszawa 2016.
Zagadnienia systemowe prawa ochrony środowiska, pod red. P. Korzeniowskiego, Łódź 2015.
Zawłocki R., Pojęcie i istota deliktu administracyjnego, „Monitor Prawniczy” 2018, Nr 1.
Zoll F., Prawo cywilne w zarysie, Warszawa-Kraków 1921.
Żurawik A., Problem publicyzacji prawa prywatnego w kontekście ustrojowym, „Państwo i Prawo” 2010, Nr 5.
Żurawik-Paszkowska M., Ekoprawo w zwalczaniu przestępczości przeciwko środowisku, [w:] Ekoprawo. Prawo środowiskowe, pod red. J. Ciechanowicz-McLean, Gdańsk 2019.
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Przegląd Prawa Ochrony Środowiska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
The journal offers the access to its contents in Open Access system on the principles of non-exclusive licence Creative Commons (CC BY-ND 3.0).Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 0
Liczba cytowań: 0
