Otyłość a gibkość dzieci szkolnych
DOI:
https://doi.org/10.12775/v10251-012-0076-9Słowa kluczowe
chłopcy, dziewczynki, okres młodszy szkolny, BMI, skłony tułowia, różnice, dymorfizm gibkościAbstrakt
Wstęp. Otyłość jest zjawiskiem powszechnym i w coraz większym stopniu dotyczy młodych pokoleń. Jej odległe skutki są niepokojące, szczególnie w obszarze zdrowia i poziomie sprawności fizycznej. Jedną z jej składowych jest gibkość, a utrzymywanie należnego jej poziomu wydaje się konieczne, ponieważ pozwala na opóźnienie wystąpienia wielu problemów zdrowotnych. Celem pracy uczyniono wiec próbę porównania poziomu gibkości dzieci szkolnych o prawidłowej masie ciała oraz z nadwagą bądź otyłością. Założono, że poziom gibkości chłopców i dziewcząt będzie podobny oraz, że zespoły dzieci młodszych i o prawidłowej masie ciała będzie cechował wyższy poziom ukształtowania badanej cechy.
Materiał i metody. Badaniami objęto 120 uczniów klas II i V państwowych szkół podstawowych z średniej wielkości miast centralnej części kraju. Zmierzono wysokość i masę ciała oaz obliczono wskaźnik BMI. Gibkość oceniono głębokością skłonu tułowia w przód w siadzie i do boku. Materiał zróżnicowano wiekiem i wielkością wskaźnika BMI.
Wyniki badań. Stwierdzono duży odsetek występowania nadwagi i otyłości w zespole zbadanych dzieci zarówno z początku jak i końca okresu rozwojowego młodszego szkolnego, co w większym stopniu dotyczy jednak chłopców niż dziewcząt. Zaobserwowano podobny poziom gibkości dzieci młodszych i starszych, z wyjątkiem dziewcząt o prawidłowej masie ciała a także, że zespoły z nadwagą i otyłe, obu grup wieku, cechują gorsze wyniki gibkości i większe różnice dymorficzne tej właściwości motorycznej.
Wnioski. Narastające zjawisko otyłości wśród dzieci szkolnych i jej negatywny wpływ na poziom gibkości świadczy o małej skuteczności dotychczasowego procesu profilaktyki oraz edukacyjnego w zakresie promocji zdrowia, zarówno w środowiskach szkolnych jak i dorosłej części społeczeństwa. Uzasadnia to konieczność wprowadzenia w tych obszarach, zmian systemowych opartych o holistyczne wychowanie fizyczne całego społeczeństwa.
Bibliografia
Wieczorek M., Walasek L., Otyłość jako problem o rosnącym znaczeniu dla zdrowia. VALETUDINARIAPostępy Medycyny klinicznej i Wojskowej, 2007,12/1,47-50.
Nawarycz T., Ostrowska-Nawarycz L., Otyłość brzuszna u dzieci i młodzieży. w: Endokrynologia, Otyłość, Zaburzenia Przemiany Materii, T. 3, Uniwersytet Medyczny w Łodzi 2007.
Oblacińska A., Woynarowska B. (red), Otyłość. Jak leczyć i wspierać dzieci i młodzież. Instytut Matki Dziecka, Warszawa 1995.
Oblacińska A., Tabak I., Jak pomoc otyłemu nastolatkowi?, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2006.
Wieczorek M., Walasek L., Wpływ otyłości i nadwagi na narząd ruchu. VALETUDINARIA- Postępy Medycyny klinicznej i Wojskowej, 2007;12/1,51-54.
Riwierski J., Filutko R., Bóle kręgosłupa. PZWL, Warszawa 2005.
Stodolny J., Choroba przeciążeniowa kręgosłupa. SAM, Kielce 2000.
Plewa M., Markiewicz A., Aktywność fizyczna w profilaktyce i leczeniu otyłości. Endokrynologia, 2006,2;1,30-37.
Riihimaki H., Low-back pain, its origin and risk indicators. Scand. J.Work Envion. Heath, 1991,17,81-90
Osiński W., Antropomotoryka. AWF Poznań, 2003.
Lewandowski A., Wierzelewska J., Hagner W., Hagner M.; Zmiany w poziomie gibkości kręgosłupa u osób realizujących ćwiczenia siłowe. w: Kwartalnik Ortopedyczny, 2006;4,265-271.
Bouchard C., Shepard R.J., Physical activity, fitness, and heath: the model and key concepts. W: Physical activity, fitness, and heath. (eds) Bouchard C., Shepard R.J., Sthephens T., Human Kinetics Publishers, Champaing, Il.,1994,77-78.
Drozdowski Z., Antropometria w wychowaniu fizycznym. AWF Poznań, 1992.
Word Health Organization Obesity: preventing and monaging the global epidemic. Report of a WHO consultationon obesity WHO, Genewa, 1995.
Committee of experts as sports research. Eurofit - European test of physical fitness. Rome; 1988.
Jegier A., Kozdroń E., Metody oceny sprawności i wydolności fizycznej człowieka. Warszawa, TKKF, 1997.
Stanisz A., Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem Statistica PL na przykładach z medycyny. Tom 1. Statystyki podstawowe. StartSoft Polska, Kraków 2006.
Nawarycz T., Ostrowska-Nawarycz L. Wskaźniki masy ciała u dzieci i młodzieży łódzkiej w wieku szkolnym. Pol. Merk. Lek. 2007; 22,136,264.
Obuchowicz A., Epidemiologia nadwagi i otyłości - narastającego problemu zdrowotnego w populacji dzieci i młodzieży, Endokrynologia, 2005; t.1;3;9-12.
Ważny Z., Gibkość. Sport Wyczynowy, 1969;6,15-16.
Maciaszek J., Związki czynników sprawności fizycznej - związanych ze zdrowiem, badanych testem EUROFIT - z wysokością, masą oraz otłuszczeniem ciała u dzieci poznańskich w wieku 10-14 lat. Rocz. Nauk. AWF Poznań, 2000; 49.
Barańska E., Gajewska E. Ocena sprawności motorycznej występującej u dzieci z nadwagą i otyłością. Nowiny Lekarskie 2009;78, 3-4;182-185.
Ignasiak Z., Sławińska T., Januszewska A. Otłuszczenie siała a sprawność motoryczna dzieci w okresie pokwitania, Nowa Medycyna, 2000;7(12);65-67.
Drabik J. Promocja aktywności fizycznej. AWF Gdańsk, 1997.
Alter M.J., Science of flexibility and stretching. Human Kinetics, Champaing, Il.,1996.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 448
Liczba cytowań: 0