Folklorotwórczy wymiar wydarzeń politycznych
DOI:
https://doi.org/10.12775/LL.3.2023.001Słowa kluczowe
folklor, kultura izolacji świadomościowej, performans uliczny, mediaAbstrakt
Prezentację powiązań folkloru ze współczesnymi wydarzeniami o charakterze politycznym autorka poprzedza doprecyzowaniem pojęcia folkloru. Akceptując koncepcję Ludwika Stommy, uznaje folklor za kulturę izolacji świadomościowej, która jest częścią kultur społecznie i historycznie zróżnicowanych. Przekaz folklorystyczny, jako tradycyjna forma tworzenia, jest natomiast efektem twórczej aktywności uczestników oraz odbiorców danego wydarzenia, korzystających zarówno z bezpośrednich, jak i elektronicznych środków przekazu, przede wszystkim z mediów społecznościowych. Jako pierwszy przykład autorka prezentuje sposoby folklorystycznej aktywności służącej oswajaniu traumy wywołanej przez kataklizm (powódź) i atak terrorystyczny. Następnie zwraca uwagę na folklorystyczny kontekst współczesnych demonstracji i strajków przeprowadzanych w przestrzeni publicznej, które dzięki zróżnicowanemu performansowi nabierają charakteru „karnawału oporu” lub eksponują oddolny protest wobec decyzji podejmowanych przez rząd i parlament. Prowadzi to nie tylko do powstania wspólnoty emocji, ale również wspólnoty informacyjnej, która może mieć istotny wpływ na kształtowanie opinii społecznej.
Bibliografia
Allan, S. (2008). Newsy w sieci. Internet i dziennikarstwo (przeł. A. Sadza). Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Bełkot, A. (2008). Karnawalizacja jako pojęcie ludyczne. Homo Communicativus. Filozofia – komunikacja – język – kultura, 2(4), 45–57.
Bubnicki, R. (2001, 23 lipca). Powtórka z powodzi. Rzeczpospolita [wydanie internetowe]. https:// archiwum.rp.pl/artykul/346096.html
Castillón, J. C. (2006). Panowie świata. Dzieje teorii spiskowych (przeł. J. Partyka). Prószyński i S-ka.
Dudzik, W. (2005). Karnawały w kulturze. Wydawnictwo Sic!.
Dyczewski, L. (1998). Solidarni swojej społeczności. W: E. Nycz (red.), Społeczności lokalne w sytuacji zagrożenia i kataklizmu. Materiały z III z Kędzierzyńsko-Kozielskiego Seminarium Naukowego „Społeczeństwo wobec sytuacji zagrożenia i kataklizmu” (7 listopada 1997 r.) (s. 41–47). Instytut Śląski.
Goban-Klas, T. (1981). Dyfuzja informacji o ważnym wydarzeniu (studium wybranego przypadku). Zeszyty Prasoznawcze, 22(3), 23–38.
Hajduk-Nijakowska, J. (2005). Żywioł i kultura. Folklorystyczne mechanizmy oswajania traumy. Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Howard, R. G. (2008). Electronic Hybridity: The Persistent Processes of the Vernacular Web. Journal of American Folklore, 121(480), 192–218.
Jackowski, A. (1990). Folklor kontestacji. Polska Sztuka Ludowa, 44(2), 11–14.
Kajfosz, J. (2012). Miejsce folkloru w konstruowaniu współczesnego świata. Kultura Popularna, 3(33), 44–60.
Karpińska, G. E. (2002). Karnawały na miejskiej ulicy. Lud, 86, 7–23.
Kosiński, D. (2013). Teatra polskie. Rok katastrofy. Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Wydawnictwo Znak.
Kowalewski, M. (2016). Protest miejski. Przestrzenie, tożsamości i praktyki niezadowolonych obywateli miast. Wydawnictwo Nomos.
Krawczyk-Wasilewska, V. (2003). Po 11 września, czyli folklor polityczny jako wyraz globalnego lęku. Literatura Ludowa, 47(3), 23–34.
PAP (1997, 22 lipca). Premier przeprasza. Powódź. Woda płynie dalej. Rzeczpospolita, 169, 3.
Panczová, Z. (2005). Konšpiračné teórie na stránkach internetu. Slovenský Národopis, 35(2), 153–171.
Robotycki, C. (1980). Tradycja i obyczaj w środowisku wiejskim – studium etnograficzne wsi Jurgów na Spiszu. Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Robotycki, C. (1990). Sztuka a vista. Folklor strajkowy. Polska Sztuka Ludowa, 44(2), 44–49.
Robotyki, C. (1998). Nie wszystko jest oczywiste. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Stomma, L. (2002). Antropologia kultury wsi polskiej XIX wieku oraz wybrane eseje. Wydawnictwo Piotr Dopierała.
Sulima, R. (2016). Demonstracje w krajobrazie kulturowym miasta. Zapiski z warszawskiej ulicy. Konteksy. Polska sztuka ludowa, 70(3–4), 164–169.
Sulima, R. (2017). Demonstracja, czyli uliczne doświadczanie obecności. Konteksty. Polska sztuka ludowa, 71(1–2), 410–418.
Sulima, R. (2022). O czarnych protestach i Strajku Kobiet, czyli rzecz o nowej „widzialności”. W: R. Sulima, Powidoki codzienności. Obyczajowość Polaków na progu XXI wieku (s. 335–368). Wydawnictwo Iskry.
Wandrasz, M. (1997, 23 lipca). Kto widział wybuchy? Nowa Trybuna Opolska [wydanie internetowe]. https://nto.pl/powodz1997-opole
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Janina Hajduk-Nijakowska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie/Copyright Notice
1. Autorzy udzielają wydawcy (Polskiemu Towarzystwu Ludoznawczemu) licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu w następujących polach eksploatacji:a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (ebook, audiobook);
c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera;
e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY - ND 3.0).
2. Autorzy udzielają wydawcy licencji nieodpłatnie.
3. Korzystanie przez wydawcę z utworu na ww. polach nie jest ograniczone czasowo, ilościowo i terytorialnie.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 341
Liczba cytowań: 0
