Perspektywy życia duchowego w erze smartfonów
DOI:
https://doi.org/10.12775/LE.2024.002Słowa kluczowe
Wiara chrześcijańska, życie duchowe, smartfonizacja, uzależnienie od smartfonów, cyfrowe nawyki, wirtualny świat, homo sapiens digitalis, connected life, networked life, kultura ekranuAbstrakt
Niniejszy rozdział analiz, w jaki sposób można pielęgnować, z perspektywy wiary chrześcijańskiej, rozwój życia duchowego człowieka we współczesnej epoce przemian behawioralnych napędzanych smartfonizacją – częstym i często uzależniającym korzystaniem ze smartfonów. Kwestia ta jest niezwykle istotna, biorąc pod uwagę powszechne wykorzystanie telefonów komórkowych oraz wykładniczy wzrost czasu spędzanego przez niemal wszystkie pokolenia przed ekranami. Temat ten jest szczególnie pilny, ponieważ ukazuje przecięcie dwóch zasadniczo odmiennych rzeczywistości. Z jednej strony – wewnętrznego, duchowego świata człowieka, który od początku nowoczesności był często marginalizowany lub sprowadzany do dążenia do dobrostanu psychofizycznego. Z drugiej strony – świata wirtualnego, który coraz bardziej dominuje nad naszym czasem, zwłaszcza wśród młodszych pokoleń, tworząc
„życie w sieci” lub „życie połączone”. Wszechobecny wpływ tego drugiego uniwersum – świata ekranów – wymaga zarówno zaangażowania w ochronę życia duchowego człowieka cyfrowego, czyli homo sapiens digitalis, jak i poszukiwania nowych możliwości
rozwoju duchowego w erze smartfonów.
Bibliografia
Bellar, W. (2017). iPray: Understanding the relationship between design and use in Catholic and Islamic prayer applications (Doctoral dissertation, Doctoral dissertation), Texas: Texas A&M University. https://oaktrust.library.tamu.edu/items/556dce0e-6d50-48f3-83ad-1f71ba87a16a
Buksa, Ł. (2022). Pomoc rodzinie z uzależnionym fonoholicznie dzieckiem. Pelplin: Bernardi-num.
Buksa, Ł. (2023a). Fonoholizm i profilaktyka uzależnienia od smartfona u dzieci i młodzieży. Zeszyty Prasoznawcze 66 (1 [253]), p. 77–90.
Buksa, Ł. (2023b). H.A. Campbell & W. Bellar, ‘Digital Religion: The Basics’, 1st Edition, Routledge, Abingdon – New York 2023, ISBN 9780367528102, pp. 178. Kultura – Media – Teologia 56, pp. 317–320. DOI 10.21697/kmt.2023.56.18.
Buksa, Ł. (2024). Digital religion – nowe oblicze wiary w erze cyfrowej. Kultura – Media – Teologia 60, pp. 163–181. https://doi.org/10.21697/kmt.2023.60.09
Campbell, H. & Bellar, W. (2023). Digital Religion. The Basics. Abingdon–New York: Routledge.
Campbell, H. (2004). Challenges created by online religious networks. Journal of Media and Religion 3 (2), p. 81–99.
Campbell, H. (2005). Considering spiritual dimensions within computer – mediated communi-cation studies. New Media and Society 7 (1), p. 110–134.
Collins, K.J. (2000). Exploring Christian Spirituality: An Ecumenical Reader. Grand Rapids, MICH: Baker Books.
Cowan, D. (2005). Cyberhenge: Modern Pagans on the Internet. New York: Routledge.
Damgaard, M. (2014). Sacralizing Reality Digitally: YouTruths, Kennewick Claims and the First Americans. Journal of Religion, Media and Digital Culture 3 (2), p. 33–56.
Durkheim, É. (1990). Elementarne formy życia religijnego. Warszawa: Polish Scientific Pub-lishers
Fritzsche, L., Bengler, K. i Spitzhirn, M. (2022). Digital human modelling – Quo vadis, Homo Sapiens Digitalis? Zeitschrift für Arbeitswissenschaft 76 (4), p. 395–397. https://link.springer.com/article/10.1007/s41449-022-00347-1
Gabriel, K. (2014). Alte Probleme und neue Herausforderungen. In: Die Zukunft von Religion und Kirche in Deutschland. Perspektiven und Prognosen, hrsg. von P. Becker, U. Diewald. Freiburg im Breisgau: Verlag Herder.
Giulia, I., Innerhofer, E., Pechlaner H., & de Rachewiltz M. (2021). Religion in the Age of Digi-talization. From New Media to Spiritual Machines. Abingdon: Routledge.
Golan, Z. (2006). Pojęcie religijności. In: Podstawowe zagadnienia psychologii religii. S. Głaz (ed.). Kraków: WAM, p. 71–79.
Helland, C. (2005). Online religion as lived religion: Methodological issues in the study of re-ligious participation on the internet. Heidelberg Journal of Religions on the Internet 01.1.
Ioannes Paulus PP. II (1990). Encyclical on the permanent validity of the Church's missionary mandate Redemptoris Missio [RM]. Rome.
Ioannes Paulus PP. II (2003). Encyclical letter on the Eucharist in its relationship to the Church Ecclesia De Eucharistia [EE]. Rome.
Jarosz, M. (2010). Pojęcie duchowości w psychologii. Studia z Psychologii w KUL 16, ed. O. Gorbaniuk, B. Kostrubiec-Wojtachnio, D. Musiał, M. Wiechetek, p. 9–22.
Jaworski, R. (1989). Psychologiczne uwarunkowania religijności personalnej. Lublin: KUL.
Jonveaux, I. (2020). To use or not to use the Internet to support religious and spiritual life. In: G. Isetti et al. Religion in the Age of Digitalization; available from: VitalSource Book-shelf, Taylor & Francis.
Kehrer, G. (1997). Wprowadzenie do socjologii religii. Transl. by J. Piegza. Kraków: Nomos.
Kłoczowski, J.A. (2010). Czy wiara to religia? Znak 10 (665).
Kościół w Polsce dryfuje w stronę neognozy (8 May 2018). Father Grzegorz Strzelczyk is inte-rviewed by Dawid Gospodarek. https://wiez.pl/2018/05/08/ks-strzelczyk-kosciol-w-polsce-dryfuje-w-tempie-przerazajacym-w-strone-neognozy
Kurtz, L.R. (2011). Gods in the Global Village: The World's Religions in Sociological Perspec-tive. Third Edition. Washington, DC: Sage Publications.
Kustra, C.A. (2021). Smartfon w zaspokajaniu potrzeb duchowych. Współczesne wyzwanie dla Kościoła. Studia Paedagogica Ignatiana 24 (1), p. 121–133.
Lövheim, M. (2004). Religion Online: Finding Faith on the Internet. New York: Routledge.
Mariański, J. (2016). Religia i religijność w zsekularyzowanych społeczeństwach. Zeszyty Nau-kowe KUL 4 (236), p. 3–26.
Mielicka-Pawłowska, H. (2017). Duchowość jako religijność ponowoczesna. In: M. Szulakie-wicz, Ł. Dominiak (ed.). Religie w dialogu kultur II. V Międzynarodowy Kongres Religio-znawczy. Toruń 14-16 September 2017. Toruń: UMK, p. 103–115.
Nowak, M. (2011). Sacrum na kliknięcie? Znak 678. https://open.icm.edu.pl/handle/123456789/7310
Park, S.Y.T. (2021). The Value of Spiritual Conversation in the Digital Age. Ignaziana. Rivista di Ricerca nella Tradizione della Compagnia di Gesu 31, p. 75–111.
Pettet, J.R. (1994). Approachning spirituals problems in psychotherapy: A conceptual frame-work. Journal of Psychotherapy Practice and Research 3, p. 237–245.
Piwowarski, W. (1990). Religijność ludowa w ciągłości i zmianie. Acta Universitatis Nicolai Copernici 216, p. 29–53.
Schmidtchen, G. (1992). Ethik und Protest. Moralbilder und Wertkonflikte junger Menschen. Opladen: Leske und Budrich Verlag.
Second Vatican Council (1963). Constitution on the sacred liturgy Sacrosanctum concilium [SC].
Sierocki, R. (2018). Praktykowanie religii w nowych mediach. Katolicka przestrzeń Facebooka. Toruń: Adam Marszałek Publishing.
Stark, R., Finke R. (2000). Acts of Faith: Explaining the Human Side of Religion. University of California Press. Oakland, CA.
Twenge, J.M. (2022). iGen. Dlaczego dzieciaki dorastające w sieci są mniej zbuntowane, bar-dziej tolerancyjne, mniej szczęśliwe – i zupełnie nieprzygotowane do dorosłości – i co to oznacza dla nas wszystkich. Sopot: Wydawnictwo Smak Słowa.
Whitehead, D. (2015). The evidence of things unseen: Authenticity and fraud in the Christian mommy blogosphere. Journal of the American Academy of Religion 83 (1), p. 120–150.
Whitehouse, H. (2004). Modes of Religiosity: A Cognitive Theory of Religious Transmission. Walnut Creek, CA: AltaMira Press.
Zdybicka, Z.J. (1992). Religia i religioznawstwo. Lublin: KUL.
Zimnica-Kuzioła, E. (2013). Polski “homo religious”. Doświadczenie religijne w relacjach po-tocznych. Łódź: UŁ.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Łukasz BUKSA
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Licencja: CC BY-NC-ND, open access
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 30
Liczba cytowań: 0