Specyfika sejmików wielkopolskich w dobie przemian. Uwagi nad pracą Grzegorza Glabisza Sejmiki Wielkopolski w latach 1764–1793
DOI:
https://doi.org/10.12775/KH.2023.130.4.06Słowa kluczowe
Wielkopolska, sejmiki, Stanisław August, samorząd lokalny, Grzegorz GlabiszAbstrakt
Sejmiki ziemskie były głównym elementem samorządu szlacheckiego, a jednocześnie środkiem wpływów szlachty na politykę państwową. W obecnym stuleciu w historiografii nastąpiło ożywienie w kwestii zarówno wydawania akt sejmikowych, jak i monografii poszczególnych zgromadzeń. Nadal jednak literatura daleka jest od opracowania tematu w pełni, tym cenniejsza jest zatem praca Grzegorza Glabisza Sejmiki Wielkopolski w latach 1764–1793. Większa część tej pracy poświęcona jest skrupulatnemu odtworzeniu struktury i funkcjonowania sejmików. Nieco skromniejsza zaś część druga zajmuje się ich dziejami politycznymi w omawianym okresie.
Bibliografia
Edycje źródłowe
Akta sejmikowe województw poznańskiego i kaliskiego. Lata 1632–1655, wyd. Andrzej Kamieński, Igor Kraszewski, Michał Zwierzykowski, Robert Kołodziej, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2022.
Akta sejmikowe województw poznańskiego i kaliskiego. Lata 1668–1675, wyd. Michał Zwierzykowski, Robert Kołodziej, Andrzej Kamieński, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań 2018.
Akta sejmikowe województw poznańskiego i kaliskiego. Lata 1676–1695, wyd. Michał Zwierzykowski, Robert Kołodziej, Andrzej Kamieński, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2018.
Akta sejmikowe województw poznańskiego i kaliskiego. Lata 1696–1732, wyd. Michał Zwierzykowski, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2008.
Akta sejmikowe województw poznańskiego i kaliskiego. Lata 1733–1763, wyd. Michał Zwierzykowski, DiG, Poznań 2015.
Akta sejmiku kowieńskiego z lat 1733–1795, wyd. Monika Jusupović, Instytut Historii PAN, Neriton, Warszawa 2019.
Volumina legum, t. 9, Kraków 1889.
Opracowania
Bednaruk Waldemar, Sejmiki lubelskie w okresie stanisławowskim (1764–1794), Wydawnictwo KUL, Lublin 2011.
Butterwick Richard, Polska rewolucja a Kościół katolicki. 1788–1792, Arcana, Muzeum Historii Polski, Kraków 2012.
Danilczyk Adam, W kręgu afery Dogrumowej. Sejm 1786 roku, Instytut Historii PAN, Neriton, Warszawa 2010.
Deputaci Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego 1582–1696. Spis, red. Andrzej Rachuba, DiG, Warszawa 2007.
Deputaci Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego 1697–1794. Spis, red. Andrzej Rachuba, DiG, Warszawa 2004.
Jurgaitis Robertas, Nuo bajoriškosios savivaldos iki parlamentarizmo. Vilniaus seimelio veikla, 1717–1795 m., Parlamentarizmo istorijos tyrimų centras, Vilniaus 2016.
Jusupović Monika, Problem legalnego miejsca sejmików jako element rywalizacji politycznej na przykładzie sejmików kowieńskich za panowania Stanisława Augusta, „Przegląd Wschodni” 14, 2018, 4, s. 841–854.
Jusupović Monika, Uczestnicy sejmików kowieńskich w czasach Augusta III i Stanisława Augusta – teoria i praktyka, „Rocznik Lituanistyczny” 2, 2017, s. 127–142.
Konieczna Diana, Ustrój i funkcjonowanie sejmiku brzeskolitewskiego w latach 1565–1763, DiG, Warszawa 2013.
Lityński Adam, Sejmiki ziemskie 1764–1793. Dzieje reformy, Uniwersytet Śląski, Katowice 1988.
Łaszewski Ryszard, Instrukcje poselskie w drugiej połowie XVIII wieku, „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Nauki Humanistyczne. Prawo” 56, 1972, 12, s. 69–83.
Michalski Jerzy, Konflikt między kuzynami (Stanisław August i Adam Kazimierz Czartoryski w latach 1775–1776), w: Jerzy Michalski, Studia i szkice historyczne z XVIII i XIX wieku, [oprac. Zofia Zielińska], Arcana, Kraków 2020, s. 514–524.
Rachuba Andrzej, Wielkie Księstwo Litewskie w systemie parlamentarnym Rzeczypospolitej w latach 1596–1763, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2002.
Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego. Spisy, t. 2: Województwo trockie XIV–XVIII wiek, red. Andrzej Rachuba, oprac. Henryk Lulewicz [i in.], DiG, Warszawa 2009.
Włodarczyk Jerzy, Sejmiki łęczyckie, Uniwersytet Łódzki, Łódź 1973.
Zakrzewski Andrzej B., Kierowanie obradami sejmików Wielkiego Księstwa Litewskiego (XVI–XVIII w.), „Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego” 5, 2000, s. 139–149.
Zakrzewski Andrzej B., Sejmiki Wielkiego Księstwa Litewskiego XVI–XVIII w. Ustrój i funkcjonowanie. Sejmik trocki, Liber, Warszawa 2000.
Zakrzewski Andrzej B., Wielkie Księstwo Litewskie (XVI–XVIII w.). Prawo, ustrój, społeczeństwo, Campidoglio, Warszawa 2013.
Zielińska Zofia, Mechanizm sejmikowy i klientela radziwiłłowska za Sasów, „Przegląd Historyczny” 62, 1971, 3, s. 397–419.
Zwierzykowski Michał, Komisja Skarbowa Poznańska. Z dziejów sejmikowej administracji i sądownictwa skarbowego w Wielkopolsce w XVII i XVIII wieku, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2003.
Zwierzykowski Michał, Samorząd sejmikowy województw poznańskiego i kaliskiego w latach 1696–1732, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2010.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 140
Liczba cytowań: 0
