Standard procedure for the identification of lichen refuges: a case study of the Krajeńskie Lakeland area in Poland
DOI:
https://doi.org/10.12775/EQ.2019.025Keywords
epiphytic lichens, refuge, endangered species, local biodiversityAbstract
This paper presents guidelines for the identification of lichen refuges based on research carried out in the Krajeńskie Lakeland between 2009 and 2014. The main objective of this publication was to develop a methodology for distinguishing refuges from other habitats. The main stages of this methodology include precise delineation of the study area, comprehensive analysis of its local lichen biodiversity, identification of the most valuable (mainly rare and endangered) species and selection of areas with the highest concentration of their stands.References
Cieśliński S., 1999, Ostoja bioróżnorodności flory porostów w uroczysku leśnym „Żyznów” koło Klimontowa [Biodiversity of lichen flora in forest range ‘Żyznów’ near Klimontów], [in:] T. Puszkar (ed.), Bioróżnorodność obszarów stykowych Kotliny Sandomierskiej, Wyżyny Kielecko-Sandomierskiej oraz Wyżyny Lubelskiej, Materiały z sympozjum, Sandomierz 23 września 1999 [Biodiversity of ecotones between Sandomierz Valley, Kielce-Sandomierz Uplands and Lublin Upland, Symposium materials, Sandomierz 23 September 1999]. Towarzystwo Naukowe Sandomierskie [Scientific Society of Sandomierz], Sandomierz: 10–22.
Cieśliński S., 2000, Białe Ługi Reserve: a refuge of the forest lichen flora of the Góry Świętokrzyskie Mountains. Fragmenta Floristica et Geobotanica 45(1–2): 485–492.
Cieśliński S., 2006, The Krzemionki Opatowskie Reserve: a refuge of lichen in Central Poland, Nature Conservation 62: 13–25.
Cieśliński S. & Czyżewska K., 2002, Porosty Puszczy Białowieskiej na tle innych kompleksów leśnych w Polsce Północno-Wschodniej [Lichens of Białowieża primeval forest in comparison with other forest complexes in north-eastern Poland]. Kosmos 51(4): 443–451.
Cieśliński S., Czyżewska K., Faliński J.B., Klama H., Mułenko W. & Żarnowiec J., 1996, Relikty lasu puszczańskiego. Zjawiska reliktowe [Relicts of the primeval (virgin) forest: relict phenomena], [in:] J.B. Faliński (ed.), Białowieski Park Narodowy (1921–1996) w badaniach geobotanicznych [Białowieża National Park in geobotanical research]. Phytocoenosis 4: 47–64.
Czarnota P. 2003, Czerwona lista porostów zagrożonych w Gorcach [Red List of threatened lichens in Gorce Mts.]. Monographiae Botanicae 91: 159–176.
Czyżewska K., Cieśliński S., Motiejūnaitė J. & Kolanko K., 2002, The Budzisk nature reserve as a biocentre of lichen diversity in the Knyszyńska Large Forest (NE Poland). Acta Mycologica 37 (1/2): 77–92.
Czyżewska K., Cieśliński S., 2003a, Czerwona lista porostów zagrożonych w Puszczy Białowieskiej [Red List of threatened lichens in the Białowieża Old-growth Forest], [in:] K. Czyżewska (ed.), Zagrożenie porostów w Polsce [Threat to lichens in Poland]. Monographiae Botanicae 91: 107–120.
Czyżewska K. & Cieśliński S., 2003b, Porosty – wskaźniki niżowych lasów puszczańskich w Polsce [Lichens – indicators of lowland old-growth forests in Poland], [in:] K. Czyżewska (ed.), Zagrożenie porostów w Polsce [Threat to lichens in Poland]. Monographiae Botanicae 91: 223–239.
Fałtynowicz W., 1992, Porosty Pomorza Zachodniego. Studium ekologiczno-geograficzne [The lichens of Western Pomerana (NW Poland). An ecogeographical study]. Polish Bot. Stud. 4: 1–182.
Fałtynowicz W., 1997, Zagrożenia porostów i problemy ich ochrony [Threat to the lichens and problems of lichen conservation]. Przegląd Przyrodniczy 8(3): 35-46.
Gruszka W., 2009. Porosty rezerwatu przyrody „Kuźnik” ze szczególnym uwzględnieniem gatunków chronionych i zagrożonych w Polsce [Lichens of the Nature Reserve ‘Kuźnik’ with particular attention of protected and threatened species in Poland], [in:] P. Owsianny (ed.), Rynna Jezior Kuźnickich i rezerwat przyrody „Kuźnik”: bioróżnorodność, funkcjonowanie, ochrona i edukacja [The Kuźnik Lakes Valley and "Kuźnik" Nature Reserve – biodiversity, functioning, nature protection and education]. Wyd. Muzeum Stanisława Staszica, Piła: 72-76.
Gruszka W., 2010, Zmiany bioty porostów rezerwatu "Dębina" koło Wągrowca [Changes of the lichen biota in the "Dębina" nature reserve near Wagrowiec]. Badania Fizjograficzne Ser. B Botanika 1(59): 173-183.
Gruszka W., 2011, Biota porostów rezerwatu przyrody „Diabli Skok” koło Szwecji (północno-zachodnia Polska) [The lichen flora of the "Diabli Skok" reserve near Szwecja (north-western Poland)]. Chrońmy Przyrodę Ojczystą 67(1): 55–61.
Gruszka W., 2012, The protected and threatened lichens of the roadside trees in the Krajeńskie Lakeland, [in:] L. Lipnicki (ed.), Lichens Protection – Protected Lichen Species. Sonar Literacki, Gorzów Wielkopolski: 277–286.
Gruszka W., 2014, Refugia porostów epifitycznych na Pojezierzu Krajeńskim [Epiphytic lichens refuge in the Krajeńskie Lakeland], (unpublished doctoral dissertation). Nicolaus Copernicus University, Toruń.
Gruszka W., 2017, The concept of lichen refugia classification. A proposal based on the case study of Krajeńskie Lakeland, Poland. Ecological Question 27(3): 65–75.
Index Fungorum, 2019, http://www.indexfungorum.org/names/names.asp [Accessed 01.07.2019].
Kapek M., 2014, Opuszczone wsie w Bieszczadach jako ostoje zagrożonych i chronionych gatunków porostów w Polsce [Vanished villages in the Bieszczady Mts as refuges of threatened and protected lichens in Poland]. Fragm. Florist. Geobot. Polon. 21(1): 147–164.
Kondracki J., 2002, Geografia regionalna Polski [The regional geography of Poland]. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Kopaliński W., 2007, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych [Dictionary of foreign word and phrases]. Wyd. Rytm, Warszawa.
Kościelniak R., 2005, Ostoja porostów w dolinie potoku Smorż koło Ustrzyk Dolnych [Lichen refuge in the Smorż stream valley near Ustrzyki Dolne]. Roczniki Bieszczadzkie 13: 249–259.
Kościelniak R., 2009, The Bieszczady Mts as a Refuge for Protected and Threatened Lichens in Poland, [in:] Z. Mirek, A. Nikel (eds), Rare, relict and endangered plant species in Poland. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków: 269–275.
Kościelniak R., 2012, Red list of threatened lichens in the Bieszczady National Park, [in:] L. Lipnicki (ed.), Lichens Protection – Protected Lichen Species. Sonar Literacki, Gorzów Wielkopolski: 301–311.
Kossowska M., 2002, Ostoja rzadkich porostów epifitycznych na jodłach w Wąwozie Szklarki (Karkonoski Park Narodowy) [Refuge of rare epiphytic lichens on firs in Szklarka Gully (Karkonosze National Park). Przyroda Sudetów Zachodnich [Nature of the Western Sudetes] 5: 85–92.
Leśniański G., 2010, The lichen biota of Opole Silesia (South Poland). Part 1. The list of lichen species. Wyd. Uniwersytetu Opolskiego, Studia i Monografie 431: 1–162
Lipnicki L., 1991, Propozycje ochrony stanowiska porostów Ascomycetes lichenisati na terenie Borów Tucholskich [Proposed programme for preserving the lichen stations Ascomycetes lichenisati in Bory Tucholskie]. Parki Narodowe
i Rezerwaty Przyrody [National Parks and Nature Reserves] 10(3-4): 138-150.
Lipnicki L., 1993, Lichenologiczne wartości Borów Tucholskich i ich ochrona [The lichen flora of the Tuchola Forests and its peculiarities]. Chrońmy Przyrodę Ojczystą 49(5): 43–50.
Lipnicki L., 1998, Inwentaryzacja lichenologiczna ozów krajeńskich [Lichenological inventories of Krajeńskie Lakeland's eskers], (unpublished report). Voivodeship Office, Bydgoszcz.
Lipnicki L., 2001, Lichenologiczna ocena wybranych fragmentów zachodniej części Pojezierza Krajeńskiego [Lichenological valorization of the selected parts of western Krajeńskie Lakeland], (unpublished report). Voivodeship Office, Bydgoszcz.
Lipnicki L., 2002a, Porosty rezerwatu „Dolina Rzeki Brdy” w Tucholskim Parku Krajobrazowym [The lichens in the ‘Valley of Brda River’ Reserve in the Tucholski Landscape Park], [in:] M. Ławrynowicz, B. Rózga (eds), Tucholski Park Krajobrazowy 1985–2000. Stan poznania [Tucholski Landscape Park 1985-2000. The current state of knowledge]. Wyd. Uniwersytetu Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź: 368-384.
Lipnicki L., 2002b, Wyniki inwentaryzacji przyrodniczej rzadkich, najciekawszych taksonów porostów oraz miejsc ich występowania na terenie Krajeńskiego Parku Krajobrazowego [Results of the inventory of rare and most interesting lichen taxons and their locations from Krajna Landscape Park], (unpublished report). Voivodeship Office, Bydgoszcz.
Lipnicki L., 2003, Czerwona lista porostów zagrożonych w Borach Tucholskich [Red List of threatened lichens in the Tucholskie Forest], [in:] K. Czyżewska (ed.), Zagrożenie porostów w Polsce [Threat to lichens in Poland]. Monographiae Botanicae 91: 81-90.
Lipnicki L., 2006, Protected lichens in the Bory Tucholskie Forest (N Poland) and threats to them. [in:] A. Lackovičová, A. Guttova, E. Lisická, A. Lizoň (eds.), Central European lichens: diversity and threat. Mycotaxon Ltd., Ithaca: 331-336.
Lipnicki L., 2010, Najcenniejsze porosty Tucholskiego Parku Krajobrazowego i ich ochrona [The most valuable lichens in Tuchola Landscape Park (N Poland) and their protection], [in:] A.E. Ławniczak (ed.), Ochrona przyrody w Tucholskim Parku Krajobrazowym [Nature protection in Tuchola Landscape Park]. Wyd. Wyższej Szkoły Zarządzania Środowiskiem, Tuchola: 78-95.
Lipnicki L., 2012, Porosty w Parku Narodowym „Bory Tucholskie” [Lichens of Tuchola Forest National Park], [in:] J.M. Matuszkiewicz (ed.), Świat roślin i grzybów Parku Narodowego „Bory Tucholskie” [Plants and mushrooms of Tuchola Forest National Park]. Park Narodowy „Bory Tucholskie”, Charzykowy: 316–357.
Mirek Z., Nikel A., Paul W. & Wilk Ł. (eds), 2005, Ostoje roślinne w Polsce [Important Plant Areas in Poland]. Wyd. Inst. Botaniki im. W. Szafera PAN, Kraków.
Nafalska W., 1981, Porosty okolic Złotowa [Lichens in the area of Złotów], (unpublished master’s dissertation). Adam Mickiewicz University, Poznań.
Szczepańska K., 2008, Antropogeniczne przemiany bioty porostów Masywu Śnieżnika i Gór Bialskich [Anthropogenic changes of lichen biota of Snieżnik Massif and Bialskie Mountains]. Acta Botanica Silesiaca, Monographiae 4.
Tobolewski Z., 1966, Rodzina Caliciaceae (Lichenes) w Polsce [The family Caliciaceae (Lichenes) in Poland]. Prace Komis. Biol. PTPN 24(5): 1-101.
Tobolewski Z., 1971, Porosty (Lichenes). Atlas rozmieszczenia roślin zarodnikowych w Polsce [Lichens (Lichenes). Atlas of the geographical distribution of spore-plants in Poland], Vol. 1. Series III. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa–Poznań.
Tobolewski Z., 1979, Porosty (Lichenes). Atlas rozmieszczenia roślin zarodnikowych w Polsce [Lichens (Lichenes). Atlas of the geographical distribution of spore-plants in Poland], Vol. 3. Series III. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa–Poznań.
Tobolewski Z., 1981, Porosty (Lichenes). Atlas rozmieszczenia roślin zarodnikowych w Polsce [Lichens (Lichenes). Atlas of the geographical distribution of spore-plants in Poland], Vol. 7. Series III. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa–Poznań.
Tobolewski Z., 1983, Porosty (Lichenes). Atlas rozmieszczenia roślin zarodnikowych w Polsce [Lichens (Lichenes). Atlas of the geographical distribution of spore-plants in Poland], Vol. 8. Series III. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa–Poznań.
Tobolewski Z., 1988, Porosty (Lichenes). Atlas rozmieszczenia roślin zarodnikowych w Polsce [Lichens (Lichenes). Atlas of the geographical distribution of spore-plants in Poland], Vol. 9. Series III. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa–Poznań.
Tobolewski Z. & Kupczyk B., 1977, Porosty (Lichenes). Atlas rozmieszczenia roślin zarodnikowych w Polsce [Lichens (Lichenes). Atlas of the geographical distribution of spore-plants in Poland], Vol. 4. Series III. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa–Poznań.
Umiński J., 1991, Pojezierze Krajeńskie [Krajeńskie Lakeland]. Wyd. PTTK „Kraj”, Warszawa.
Wilson O., 1999, Różnorodność życia [The Diversity of Life], Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Winkowska-Grześkowiak A., 2000, Flora porostów północnej części Pojezierza Krajeńskiego [The lichen flora of the northern part of Krajeńskie Lakeland], (unpublished master’s dissertation). University of Gdańsk, Gdańsk.
Wójciak H. & Urban D., 2012, Small mid-forest and midfield peatbogs as a refuge of rare and protected lichens species, [in:] L. Lipnicki (ed.), Lichens Protection – Protected Lichen Species. Sonar Literacki, Gorzów Wielkopolski: 133–141.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
Stats
Number of views and downloads: 501
Number of citations: 1
