Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • Deutsch
    • English
    • Język Polski
    • Українська
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • Deutsch
  • English
  • Język Polski
  • Українська

Europa Orientalis. Studia z Dziejów Europy Wschodniej i Państw Bałtyckich

Życie religijne w obozie jenieckim w Pile w latach 1914–1919
  • Strona domowa
  • /
  • Życie religijne w obozie jenieckim w Pile w latach 1914–1919
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Nr 10 (2019) /
  4. ARTYKUŁY

Życie religijne w obozie jenieckim w Pile w latach 1914–1919

Autor

  • Maciej Usurski Magister historii, kustosz w Muzeum Sta-nisława Staszica w Pile, doktorant na Wydziale Nauk Historycznych Uniwersyte-tu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Zainteresowania naukowe: życie i działalność Stanisława Staszica, staszicowska tradycja w XIX i XX w., historia regionalna, a w szczególności dzieje Piły.

DOI:

https://doi.org/10.12775/EO.2019.02

Słowa kluczowe

pierwsza wojna światowa, obozy jenieckie, Piła, życie religijne

Abstrakt

Artykuł jest próbą przedstawienia organizacji życia religijnego w obozie jeniec-kim dla żołnierzy armii sprzymierzonych, funkcjonującym w Pile w latach 1914– –1919. Na podstawie dostępnych źródeł archiwalnych, wspomnień, informacji prasowych i materiałów ikonograficznych opisano wystrój i wyposażenie kaplic katolickiej, protestanckiej, prawosławnej i synagogi oraz przedstawiono sylwetki kilku duchownych pełniących posługę duszpasterską wśród jeńców. Zwrócono również uwagę na rolę abp. Edmunda Dalbora w zapewnieniu opieki duszpaster-skiej jeńcom znajdującym się na terenach archidiecezji gnieźnieńskiej i poznań-skiej. Arcybiskup żywo interesował się tą sprawą, zobowiązując dziekanów do przekazywania kwartalnych raportów dotyczących pastoryzacji jeńców. Starał się także o zapewnienie więźniom kapłanów mówiących w ich językach, a nawet utrzymywał osobiste kontakty z duchownymi, czego przykładem jest korespon-dencja z franciszkaninem, o. Franciszkiem Kowalińskim, któremu zobowiązał się dostarczyć niezbędne sprzęty i wyposażenie potrzebne do urządzenia i sprawowa-nia posługi w kaplicach obozowej i szpitalnej.

 

Bibliografia

Bibliografia

Źródła archiwalne

Archiwum Archidiecezjalne w Gnieźnie, Akta Kapituły Metropolitalnej I, sygn. 446.

Archiwum Archidiecezjalne w Poznaniu, Akta Jeneralne Arcybiskupie tyczące się kościoła w Pile 1900–1922, sygn. OA X 358.

Akta Arcybiskupie. Duszpasterstwo nad jeńcami wojennymi I 1915–1917, sygn. OA X 112.

Akta Arcybiskupie. Duszpasterstwo nad jeńcami wojennymi II 1917–1918, sygn. OA X 122.

Comité International de la Croix-Rouge. Documents publiés a l’occasion de la guerre européenne (1914–1916). Rapport de MM. Dr A. von Schulthess et F. Thormeyer sur leur visite aux camps de prisonniers de guerre russes en Alle-magne, en avril 1916. Onzième série juillet 1916, Genève 1916.

Rapport sur les visites des camps de prisonniers en Russie et en Allemagne par des délégations de la Croix Rouge Danoise, Copenhague 1916.

Opracowania

Cullman P. S., Historia Żydów w Pile, Piła 2017.

Fijałkowski M., Album doktora Karchowskiego, „Kronika Wielkopolski” 2006, nr 4/120.

Fijałkowski M., Fotografie z obozu jenieckiego w Pile, „Kronika Wielkopolski” 2003, nr 1/105.

Fijałkowski M., „Ksiądz Józef Bakalarczyk, katolicki kapelan obozu jenieckiego w Pile” [maszynopis].

Garvey J., Fresh in my memory always, Ilkley 2012.

Houard E., Ma campagne de guerre 14–18, Paris 1982.

Kuhr P., „… znów się tam spotkamy!” Wojenny dziennik dziewczynki 1914–1918, Piła 2017. „Le Tas de Blagues” 10.04.1918, nr 48.

Powstańcy wielkopolscy… Biogramy uczestników powstania wielkopolskiego 1918/ /1919, t. IV, red. B. Polak, Poznań 2008.

„Przewodnik Katolicki” 30.051915, nr 22; 1.10.1916, nr 40.

Saintesprit P., Souvenirs de Captivité 1915–1918. Les barbelés de Schneidemühl, Besançon 1946.

„The British Times” 1.04.1918, nr 3; 1.05.1918, nr 4; 1.08.1918, nr 7. Trauerrede zur Einweihung des Grabdenkmals der jüd.-russ. Kriegsgefangenen am 1. Selichothtag des Jahres 5675 zu Schneidemühl gehalten von Rabbiner J. Nobel Schneidemühl, Frankfurt am Main 1916.

Wielkopolski słownik biograficzny, red. A. Gąsiorowski, J. Topolski, Warszawa– –Poznań 1981.

Europa Orientalis. Studia z Dziejów Europy Wschodniej i Państw Bałtyckich

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

2020-10-31

Jak cytować

1.
USURSKI, Maciej. Życie religijne w obozie jenieckim w Pile w latach 1914–1919. Europa Orientalis. Studia z Dziejów Europy Wschodniej i Państw Bałtyckich [online]. 31 październik 2020, nr 10, s. 37–62. [udostępniono 21.3.2023]. DOI 10.12775/EO.2019.02.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Nr 10 (2019)

Dział

ARTYKUŁY

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 377
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • Deutsch
  • English
  • Język Polski
  • Українська

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

pierwsza wojna światowa, obozy jenieckie, Piła, życie religijne
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa