Prawa człowieka jako ideologia. Przyczynek do analizy współczesnego imaginarium społecznego
DOI:
https://doi.org/10.12775/DP.2016.036Parole chiave:
rights, ideology, social imaginary, reflexive modernisationAbstract
The subject of the article is to analyze human rights understood as an ideology constitutive of certain social practice. The aim of this ideology is to ground the conviction that an individual is able to control political and social institutions, so that individuals are able to function in an atomized society, showing mobility and ability to adapt. Referring to Charles Taylor’s concept, I consider this practice contemporary social imaginary. The article also brings up the question of whether human rights "properly" perform ideological function, it is whether they give the actors of social practice convincing answer to the question about the justification of political power relations, the answer that will be for them credible in the face of the "raw" facts. I doubt about it.
Riferimenti bibliografici
Adorno T., Dialektyka negatywna, przeł. K. Krzemieniowa, Warszawa 1986.
Arendt H., Kondycja ludzka, przeł. A. Łagodzka, Warszawa 2000.
Arendt H., Korzenie totalitaryzmu, przeł. D. Grinberg, M. Szawieł, Warszawa 2008.
Banasiak B., Filozofia "końca filozofii". Dekonstrukcja Jacquesa Derridy, Warszawa 1997.
Bataille G., Historia erotyzmu, przeł. I. Kania, Kraków 1992.
Bataille G., Erotyzm, przeł. M. Ochab, Gdańsk 1999.
Bauman Z., Zindywidualizowane społeczeństwo, przeł. O. i W. Kubińscy, Gdańsk 2009.
Beck U., Giddens A., S. Lash, Modernizacja refleksyjna, przeł. J. Konieczny, Warszawa 2009.
Beck U., Społeczeństwo ryzyka, przeł. St. Cieśla, Warszawa 2002.
Bellah R., Skłonności serca : indywidualizm i zaangażowanie po amerykańsku, przeł. D. Stasiak, P. Skurowski i T. Żyro, Warszawa 2007.
Bell D., Kulturowe sprzeczności kapitalizmu, Warszaw 1994.
Benhabib S., Situating the Self. Gender, Community and Postmodernism in Contemporary Ethics, New York 1992.
Berger P. L., Luckmann T., Społeczne tworzenie rzeczywistości, przeł. J. Niżnik,Warszawa 2010.
Błachut M., O końcu praw człowieka [w:] Ponowoczesność. Z zagadnień teorii i filozofii prawa, Wrocław 2007.
Cassirer E., The philospohy of the Enlightement, przeł. z niem. F. C. A. Koeln i J. P. Pettegrove, Boston 1955.
Castells M., Siła tożsamości, przeł. S. Szymański, Warszawa 2008.
Deleuze G., Po czym rozpoznać strukturalizm, przeł. St. Cichowicz, [w:] Drogi współczesnej filozofii, M. Siemek (red.), Warszawa 1978.
Delruelle E., L'humanisme, inutile et incertain? Une critique des droits de l'homme, Bruxelles 1999.
Derrida J., Force of law [w:] J. Derrida. Acts of religion, G. Anidjar, London-New York 2002.
Derrida J., Różnia [w:] Drogi współczesnej filozofii, M.J. Siemek (red.), Warszawa 1978.
Douzinas C., Gearey A., Critical Jurisprudence. The political philosophy of justice. Oxford – Portland Oregon 2005.
Douzinas C., Identity, recognition, rights, or what can Hegel teach us about human rights?, “Journal of law and society” 2002, volume 29, nr 3.
Douzinas C., The end of human rights, Oxford 2000.
Dybel P., Czy psychoanaliza Lacana jest hermeneutyką [w:] Język i nieświadomość. Podstawy teorii psychoanalitycznej Jacquesa Lacana, H. Lang, przeł. P. Piszczatowski, Gdańsk 2005.
Dybel P., Wróbel S., Granice polityczności, Warszawa 2008.
Feinberg J., The Nature and Value of Rights, „Journal of Value Enquiry” 1970, nr 4.
Ferry L., Renault A., La penseé 68, La Flèche (Sarthe), 1988.
Foucault M., Historia seksualności, przeł. B. Banasiak, T. Komendant, K. Matuszewski, Warszawa 1995.
Foucault M., Le sujet et le pouvoir, [w:] Dits et ecrits 1954-1975, Paris 2001, t. II.
Foucault M., Nadzorować i karać, Warszawa 1993.
Foucault M., Słowa i rzeczy, przeł. T. Komendant, t. II, Gdańsk 2005.
Foucault M., Trzeba bronić społeczeństwa. Wykłady w College de France 1976, przeł. M. Kowalska, Warszawa 1998.
Gauchet M., La démocratie contre elle-même, Gallimard 2002.
Giddens A., Nowoczesność i tożsamość, przeł. A. Szulżycka, Warszawa 2001.
Giddens A., Poza lewicą i prawicą, przeł. Jacek Serwański, Poznań 2001.
Giddens A., Stanowienie społeczeństwa. Zarys teorii strukturacji, przeł. S. Amsterdamski, Poznań 2003.
Grabiński W., Podmiotowość polityczna jednostki. Próba ujęcia psychopolitologicznego, „Studia Nauk politycznych” 1989, nr 2(93).
Habermas J., Faktyczność i obowiązywanie. Teoria dyskursu wobec zagadnień prawa i
demokratycznego państwa prawnego, przeł. A. Romaniuk i R. Marszałek, Warszawa 2005.
Habermas J., Filozoficzny dyskurs nowoczesności, przeł. m. Łukasiewicz, Kraków 2007.
Habermas J., Tendencje jurydyzacji, „Colloquia Communia” 1989, nr 1.
Habermas J., Teoria działania komunikacyjnego, t. I, przeł. A. M. Kaniowski, Warszawa 1999.
Habermas J., Uwzględniając Innego, przeł. A. Romaniuk, Warszawa 2009.
Hansen G., Idea państwa niewspółmiernych celów: teoria sądu politycznego Jean-François Lyotarda, „Archiwum Historii Myśli Politycznej” 1993, t. 3.
Hart H.L., Are there any natural rights? [w:] Theories of rights, J. Waldron (red.), Oxford 1984.
Hart H. L., Pojęcie prawa, przeł. J. Woleński, Warszawa 1998.
Hegel G. F., Fenomenologia Ducha, przeł. A. Landman, Kraków 1963.
Hegel G.W.H., Zasady filozofii prawa, przeł. A. Landman, Kraków 1969.
Herer M., Gilles Deleuze. Struktury – maszyny – kreacje, Kraków 2006.
Herngren P., Podstawy obywatelskiego nieposłuszeństwa, przeł. E. Borkowska – Stich, A. Parzniewska, Kraków 1997.
Hindess B., Filozofie władzy: od Hobbesa do Foucaulta, przeł. D. Leszczyński, L. Rasiński, Warszawa-Wrocław 1999.
Horkheimer T., Adorno M., Dialektyka oświecenia. Fragmenty filozoficzne, przel. M. Łukasiewicz, Warszawa 1994.
Kamińska M., E-voe! Późnonowoczesny typ wspólnoty a zjawisko komunikacji komputerowo zapośredniczonej w świetle paradygmatu nowodionizyjskiego Michela Maffesolego [w:] Dionizos i dionizyjskość. Mit, sztuka, filozofia nauka, red. T. Drewniak,
A. Dittmann, Nysa – Görlitz 2009.
Kapusta A., Foucault i genealogia podmiotu, „Lubelskie Odczyty Filozoficzne” 1999, zbiór siódmy.
Kelsen H., The pure theory of law, Berkeley -Los Angeles-London 1970.
Kojève A., Introduction to the reading of Hegel. Lectures on the phenomenology of spirit, Ithaca-London 1980.
Kristeva J., Od znaków do podmiotu, przeł. Tomasz Kitliński, „Lubelskie Odczyty Filozoficzne” 1999, zbiór 7.
Kruszlenicki M., Kruszlenicki W., Dziedzictwo poststrukturalistycznej filozofii inności w humanistyce współczesnej (próba bilansu), „Przegląd Filozoficzno-Literacki” 2010, nr 2(27).
Laclau E., Emancypacje, przeł. L. Koczanowicz, K. Liszka, Ł. Nysler, A. Orzechowski, L. Rasiński, A. Sypniewska, Wrocław 1996.
Lambert G., Critical Horizons, „Brill Academic Publishers” 2003, t. 4, z. 2.
Lash Ch., Kultura narcyzmu. Amerykańskie życie w czasach malejących oczekiwań, przeł. G. Ptaszek, A. Skrzypek, Warszawa 2015.
Lefebvre A., The image of law: Spinoza, Bergson, Deleuze, Stanford 2008.
Lefort C., Essais sur le politique, Lonrai 1986.
Lévinas E., Całość i nieskończoność, przeł. M. Kowalska, Warszawa 1998.
Lo Guidice A., Between Symbols and Institutions: Introducing the Plural Subject [w:] Law, Liberty, Morality and Rights, red. T. Gizbert – Studnicki, M. Klinowski, Warszawa 2010.
Luhmann N., Teoria polityczna państwa bezpieczeństwa socjalnego, przeł. G. Skąpska, Warszawa 1994.
Maffesoli M., Czas plemion, przeł. M. Bucholc, Warszawa 2008.
Mannheim K., Ideologia i utopia, przeł. J. Miziński, Warszawa 2008.
Marcuse H., An essey on liberation, Boston 2000.
Markowska B., Gramatologia jako projet polityczny: Dekonstrukacja i kwestia sprawiedliwości, „Idea” 2008, XX.
Matuszewski K., Georges Bataille. Inwokacje zatraty, Łódź 2006.
Mouffe Ch., Paradoks demokracji, przeł. W. Jach, M. Kamińska, A. Orzechowski, Wrocław 2005.
Niemczuk A., Między bytem a wartością: problem podmiotu [w:] Studia nad ideą podmiotowości człowieka, Z. Czarnecki (red.), Lublin 1999.
Öffe C., Nowe ruchy społeczne. Przekraczanie granic plityki instytucjonalnej, przeł. P.
Karpowicz [w:] Władza i społeczeństwo, red. J. Szczupaczyński, Warszawa 1995.
Oliwniak S., Transgresja, dyskurs, prawo w ujęciu Michela Foucaulta [w:] Filozofia prawa wobec globalizmu, red. J. Stelmach, Kraków 2003.
Pawlak A., Postmodernizm w obliczu wartości J. F. Lyotarda, „Zeszyty Naukowe Politechniki Gdańskiej” 1998, nr 562, Filozofia IV.
Piechowiak M., Filozofia praw człowieka: prawa człowieka w świetle ich międzynarodowej ochrony, Lublin 1999.
Ponikowski B., Dialektyka społeczeństwa obywatelskiego i społeczeństwa politycznego
w myśli Antonia Gramsciego [w:] Społeczeństwo obywatelskie, W. Bokajło, K. Dziubka (red.), Wrocław 2001.
Przybylski – Lewandowski F., Nadmiar informacji w sądowym rozstrzyganiu sporów jako wewnętrzny argument za zmianą sposobów stosowania prawa [w:] Filozofia prawa wobec globalizmu, red. J. Stelmach, Kraków 2003.
Pulka Z., Struktura poznania filozoficznego w prawoznawstwie, Wrocław 2004,Raffoul F., Derrida and the ethics of Im-possible, „Research in Phenomenology”, t. 38, z. 2.
Rorty R., Przygodność, ironia i solidarność, przeł. Wacław J. Popowski, Warszawa 2009.
Rosner K., Narracja tożsamość i czas, Kraków 2003.
Rousseau J.-J., Umowa społeczna (oraz Uwagi o rządzie polskim, przedmowa do „Narcyza”, List o widowiskach, List o Opatrzności, Listy moralne, List do arcybiskupa de Beaumont, Listy do Malesherbesa), przeł. B. Baczko, W. Bieńkowska, M. Pawłowska, A. Peretiakowicz, J. Rogoziński, M. Staszewski, B. Strumiński, Warszawa 1966.
Schmitt C., Teologia polityczna i inne pisma, przeł. M. A. Cichocki, Kraków, Warszawa 2000.
Skarzyński R., Historia myśli politycznej w ujęciu politologicznym. Zarys koncepcji, „Studia Polityczne” 1992, nr 1.
Skąpska G., Wstęp [w:] Teoria polityczna państwa bezpieczeństwa socjalnego, N. Luhmann, przeł. G. Skąpska, Warszawa 1994.
Smart B., Postmodernizm, przeł. M. Wasilewski, Poznań 1998.
Stawrowski Z., Państwo i prawo w filozofii Hegla, Kraków 1994.
Szahaj A., Ironia i miłość, Wrocław 1996.
Szahaj A., Teoria krytyczna szkoły Frankfurckiej, Warszawa 2008.
Szahaj A., Zniewalająca moc kultury. Artykuły i szkice z filozofii kultury, poznania i polityki, Toruń 2004.
Szałek P., Lewica Freudowska. Od psychoanalizy do irracjonalizmu, Łódź 1999.
Środa M., Indywidualizm i jego krytycy, Warszawa 2003.
Taylor Ch., Nowoczesne imaginaria społeczne, przeł. A. Puchejda, K. Szymaniak, Kraków 2010.
Taylor Ch., Politics of recognition [w:] Muliticulturalism, Examining the politics of recognition, red. A. Gutman, Princeton 1994.
Taylor Ch., Źródła współczesnej tożsamości, [w:] Tożsamość w czasach zmiany. Rozmowy w Castel Gandolfo, red. K. Michalski, przeł. A. Michalska, Kraków.
Turner B., Outline of a Theory of Human Rights, “Sociology” 1993, vol. 27, nr 3.
Weber M., Gospodarka i społeczeństwo, przeł. D. Lachowska, Warszawa 2002.
Young I., Communication and the Other: Beyond Deliberative Democracy [w:] Behnahbib.
Zirk – Sadowski M., Instytucjonalny i kulturowy wymiar integracji prawnej [w:] Zmiany społeczne a zmiany w prawie, red. Leszek Leszczyński, Lublin 1999.
Downloads
Pubblicato
Come citare
Fascicolo
Sezione
Stats
Number of views and downloads: 1145
Number of citations: 0
