Technoscientific Is Political. An Attempt to Think Human’s Agency in Non-things World by the Usage of ANT
DOI:
https://doi.org/10.12775/DP.2023.006Keywords:
technoscience, science and technology studies, ANT, Actor-Network Theory, Bruno Latour, Byung-Chul Han, psychopolitics, non-things, digital society, agency, politics, politicityAbstract
The aim of this paper is to try to capture the agency of human beings embedded in a world in which digital technologies - called non-things by Byung-Chul Han - are playing an increasingly important role. I understand agency as the ability to do politics in the Bruno Latour’s meaning of the word. For the French philosopher, politics is: "the gradual composition of the common world." ANT (Actor-Network Theory), a concept developed by Latour, that will provide the concepts to achieve the aim of the article. The inspiration for the first part of the texst’s title, i.e. Technoscientific is political, comes from the essay The personal is political. This is because I believe that the creations of modern technoscience, i.e. the aforementioned non-things in certain areas have a great ability to shape our reality. Just as, according to Hanisch, the public sphere has a great ability to shape the sphere considered private or intimate.
References
Abriszewski, K. (2008). Poznanie, zbiorowość, polityka. Analiza teorii aktora-sieci Bruno Latoura. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.
Abriszewski, K. (2010). Splatając na nowo ANT. Wstęp do „Splatając na nowo to, co społeczne”. [W:] Bruno Latour, Splatając na nowo to, co społeczne. Wprowadzenie do teorii aktora-sieci, tłum. A. Derra, K. Abriszewski. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.
Arendt, H. (2020). Kondycja ludzka, tłum. A. Łagodzka. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
Bastani, A. (2022). W pełni zautomatyzowany luksusowy komunizm. Manifest, tłum. J. Bednarek. Poznań: Wydawnictwo Ekonomiczne Heterodox.
Bauman, Z. (2006). Płynna nowoczesność, tłum. T. Kunz. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Bauman, Z. (2009). Konsumowanie życia, tłum. M. Wyrwas-Wiśniewska. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Bińczyk, E. (2012). Technonauka w społeczeństwie ryzyka. Filozofia wobec niepożądanych następstw praktycznego sukcesu nauki. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Bińczyk, E. (2018). Epoka człowieka. Retoryka i marazm antropocenu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Callon, M. (2014). Społeczeństwo w procesie tworzenia: badania technologii jako narzędzie analizy socjologicznej, tłum. R. Sojak. [W:] Studia nad nauką i technologią. Wybór tekstów, red. E. Bińczyk, A. Derra. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Fisher, M. (2020). Realizm kapitalistyczny. Czy nie ma alternatywy?, tłum. A. Karalus. Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa.
Habermas, J. (2008). Strukturalne przeobrażenia sfery publicznej, tłum. M. Łukasiewicz, W. Lipnik. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Han, B.-Ch. (2023). Nie(do)rzeczy, tłum. M. J. Leszczyński. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Han, B.-Ch. (2024a). W cyfrowym roju. [W:] Kryzys narracji i inne eseje, tłum. R. Pokrywka. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Han, B.-Ch. (2024b). Infokracja. Rewolucja cyfrowa i kryzys demokracji. [W:] Kryzys narracji i inne eseje, tłum. R. Pokrywka. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Hanisch, C. (1969). The Personal Is Political.
Latour, B. (2009). Polityka natury. Nauki wkraczają do demokracji, tłum. A. Czarnacka. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Latour, B. (2010). Splatając na nowo to, co społeczne. Wprowadzenie do teorii aktora-sieci, tłum. A. Derra, K. Abriszewski. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.
Latour, B. (2011). Nigdy nie byliśmy nowocześni. Studium z antropologii symetrycznej, tłum. M. Gdula. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Latour, B. (2012). Nadzieja Pandory. Eseje o rzeczywistości w studiach nad nauką, tłum. pod red. K. Abriszewskiego. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Latour, B. (2013). Technologia jako utrwalone społeczeństwo, tłum. Ł. Afeltowicz. „AVANT. Pismo awangardy filozoficzno-naukowej”, 1, s. 17–48.
Latour, B. (2014). Dajcie mi laboratorium, a poruszę świat, tłum. K. Abriszewski, Ł. Afeltowicz. [W:] Studia nad nauką i technologią. Wybór tekstów, red. E. Bińczyk, A. Derra. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Law, J. (2014). Uwagi na temat teorii aktora-sieci: wytwarzanie ładu, strategia i heterogeniczność, tłum. K. Abriszewski. [W:] Studia nad nauką i technologią. Wybór tekstów, red. E. Bińczyk, A. Derra. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Lukács, G. (2013). Urzeczowienie i świadomość proletariatu. [W:] G. Lukács, Historia i świadomość klasowa. Studia o dialektyce marksistowskiej, tłum. M. Siemek. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Marks, K. (1970). Kapitał, t. 1: Krytyka ekonomii politycznej, tłum. zespół. Warszawa: Książka i Wiedza.
Mouffe, Ch. (2020). W obronie lewicowego populizmu, tłum. B. Szelewa. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Mucha, J. (2009). Uspołeczniona racjonalność technologiczna. Naukowcy z AGH wobec cywilizacyjnych wyzwań i zagrożeń współczesności. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Perlikowski, Ł. (2020). Pluralizm i racjonalność w świetle demokracji deliberatywnej. Płock: Wydawnictwo Naukowe Mazowieckiej Uczelni Publicznej w Płocku.
Wróblewski, M. (2015). Teoria aktora-sieci, zaangażowany program studiów nad nauką a problem polityczności. „Prace Kulturoznawcze”, 18, s. 143–161.
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2024 Rafał Wąż
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 441
Number of citations: 0
