Czy Putin „mówi Duginem”? Porównanie myśli politycznej Aleksandra Dugina z myślą Władimira Putina w świetle radykalizacji światopoglądu prezydenta Federacji Rosyjskiej
DOI:
https://doi.org/10.12775/DP.2023.009Palabras clave:
Alexander Dugin, geopolitics, empire, political thought, Russia, Vladimir PutinResumen
Celem niniejszego artykułu jest określenie poziomu korelacji pomiędzy myślą polityczną Aleksandra Dugina oraz Władimira Putina na przestrzeni ich działalności. Charakteryzując myśl polityczną Aleksandra Dugina oraz Władimira Putina, odnosząc się do zachodzącej ewolucji poglądów u Prezydenta Federacji Rosyjskiej, jesteśmy w stanie określić w jakim stopniu myśl polityczna badanych podmiotów jest ze sobą zbieżna. Dokonując analizy treści publikacji Aleksandra Dugina oraz treści wystąpień Władimira Putina wskazujemy, że zachodzi zbieżność w fundamentalnych celach obu badanych obiektów, jakim jest odrestaurowanie potęgi Rosji. Wskazujemy jednak, że myśl polityczna Dugina jest zdecydowanie wysoce rozbudowana, przez co jej implementacja wydaje się niemożliwa. Zarazem plany imperialne Dugina obejmują szerszy zakres geograficzny, wychodzący poza obszar poradziecki, a nawet były Blok Wschodni. Różnica także polega w interpretacji inwazji Rosji na Ukrainę z roku 2022. Putin w narracji wskazuje, że to było uderzenie wyprzedzające, a celem politycznym było zmuszenie Zachodu do przyjęcia rosyjskich roszczeń. Dugin z kolei interpretuje inwazję jako emanację Radykalnego Podmiotu - bogonoścy.
Citas
Address by the President of the Russian Federation. (21.02.2022). Kremlin.ru. http://en.kremlin.ru/events/president/news/67828 (dostęp: 13.03.2024).
Address by the President of the Russian Federation. (24.02.2022). Kremlin.ru. http://en.kremlin.ru/events/president/news/67843 (dostęp: 13.03.2024).
Address by the President of the Russian Federation. (21.09.2022). Kremlin.ru. http://en.kremlin.ru/events/president/news/69390 (dostęp: 13.03.2024).
Address to citizens of Russia. (24.06.2023). Kremlin.ru. http://en.kremlin.ru/events/president/transcripts/71496 (dostęp: 13.03.2024).
Address to citizens of Russia. (26.06.2023). Kremlin.ru. http://en.kremlin.ru/events/president/transcripts/71528 (dostęp: 13.03.2024).
Bäcker, R. (2007). Rosyjskie myślenie polityczne za czasów prezydenta Putina. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Bäcker, R. (2011). Nietradycyjna teoria polityki. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Bäcker, R. (2022). Mity polityczne Kremla roku 2022. „Myśl Polityczna. Political Thought”, 4(15), s. 7–26.
Bäcker, R. (2023). Aleksandr Dugin, Manifest Wielkiego Przebudzenia i pisma czasu wojny. „Myśl Polityczna. Political Thought”, 1(17), s. 171–176.
Bäcker, R., Rak, J. (2019). Epigonic Totalitarianism in Russia. „Politejam”, 5(62), s. 7–19.
Bäcker, R., Rak, J. (2022). Why Did Putin Go Too Far? The Rationality of Vladimir Putin’s Decision to Begin a War with Ukraine. „Society Register”, 6(3), s. 57–71.
Borenstein, E. (2019). Plots against Russia: Conspiracy and Fantasy after Socialism. Ithaca, New York: Cornell University Press.
Chawryło, K., Wiśniewska, I. (2023). Mobilizacja w Rosji – reakcje społeczne i skutki gospodarcze. Ośrodek Studiów Wschodnich. https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/komentarze-osw/2023-01-20/mobilizacja-w-rosji-reakcje-spoleczne-i-skutki-gospodarcze (dostęp: 13.03.2024).
Doroszczyk, J. (2016). Kolektywizm w rosyjskiej interpretacji świata – od słowianofilskiej utopii wspólnotowości do Putinowskiej kategorii narodowości rosyjskiej. Szczecin: Naukowe Wydawnictwo IVG.
Dugin, A. (n.d.). Czwarta Teoria Polityczna, tłum. A. Radlak. Marki: Wydawnictwo ReVolta.
Dugin, A. (2019a). Podstawy geopolityki, tłum. A. Radlak. Warszawa: Wydawnictwo ReVolta.
Dugin, A. (2019b). Putin kontra Putin. Dwa oblicza jednego systemu, tłum. E. Onufryjuk. Warszawa: Wydawnictwo ReVolta.
Dugin, A. (2022). Manifest Wielkiego Przebudzenia i pisma czasu wojny, wstęp i red. M. Piskorski. Warszawa: Dom Wydawniczy Myśl Polska.
Eberhardt, P. (2010). Koncepcje geopolityczne Aleksandra Dugina. „Przegląd Geograficzny”, 82(2), s. 221–240.
Gołąbek, B. (2012). Lew Gumilow i Aleksander Dugin. O dwóch obliczach eurazjatyzmu w Rosji po 1991 roku. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Hu, A. (2023). Alexander Dugin is Not That Important. The National Interest. https://nationalinterest.org/feature/alexander-dugin-not-important-206186 (dostęp: 28.02.2024).
Interview to Tucker Carlson. (9.02.2024). Kremlin.ru. http://en.kremlin.ru/events/president/news/73411 (dostęp: 13.03.2024).
Karczewski, K. (2017). Tradycja, imperium, geopolityka. Eurazjatyzm w ujęciu Aleksandra Dugina jako alternatywa wobec liberalizmu oraz demokracji liberalnej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Kim jest Aleksandr Dugin? Daria Dugina, córka ideologa Kremla, zginęła w sobotę w eksplozji. (2022). Gazeta.pl. https://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,168571,28813715,-kim-jest-aleksandr-dugin-daria-dugina-corka-ideologa-kremla.html (dostęp: 28.02.2024).
Klimek, P. (2022). Kim jest Aleksandr Dugin? Nazywany „głównym ideologiem Kremla”. WP Wiadomości. https://wiadomosci.wp.pl/kim-jest-aleksandr-dugin-nazywany-glownym-ideologiem-kremla-6804084819794624a (dostęp: 28.02.2024).
Laruelle, M. (2006). Aleksandr Dugin: A Russian Version of the European Radical Right. „Occasional Paper”, 294, s. 1–25.
Livers, K. A. (2020). Conspiracy Culture: Post-Soviet Paranoia and the Russian Imagination. Toronto: University of Toronto Press.
Massaka, I. (2001). Eurazjatyzm. Z dziejów rosyjskiego misjonizmu. Wrocław: FUNNA.
Menkiszak, M. (2021). Rosyjski szantaż wobec Zachodu. Ośrodek Studiów Wschodnich. https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2021-12-20/rosyjski-szantaz-wobec-zachodu (dostęp: 13.03.2024).
„Mózg Putina” od dawna chciał zniszczyć Ukrainę. Aleksander Dugin stał się głosem Rosji. (2022). Onet.pl. https://kultura.onet.pl/wiadomosci/aleksander-dugin-geopolityk-i-filozof-nazywany-mozgiem-putina/s9kt5gt (dostęp: 28.02.2024).
Nadskakuła-Kaczmarczyk, O. (2020). Negatywna tożsamość a rosyjskie myślenie polityczne. „Studia Orientalne”, 1(17), s. 29–43.
New Year Address to the Nation. (31.12.2022). Kremlin.ru. http://en.kremlin.ru/events/president/news/70315 (dostęp: 13.03.2024).
New Year Address to the Nation. (31.12.2023). Kremlin.ru. http://en.kremlin.ru/events/president/news/73200 (dostęp: 13.03.2024).
Nowicki, P. (2020). Państwo narodowe i jego alternatywy w myśli Aleksandra Dugina. „Pro Fide Rege et Lege”, 2(84), s. 327–344.
Paradowski, R. (2001). Eurazjatyckie imperium Rosji. Studium idei. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Presidential Address to Federal Assembly. (21.02.2023). Kremlin.ru. http://en.kremlin.ru/events/president/news/70565 (dostęp: 13.03.2024).
Presidential Address to Federal Assembly. (29.02.2024). Kremlin.ru. http://en.kremlin.ru/events/president/news/73585 (dostęp: 13.03.2024).
Putin, V. (2021). On the Historical Unity of Russians and Ukrainians. Kremlin.ru. http://en.kremlin.ru/events/president/news/66181 (dostęp: 12.03.2024).
Rak, J., Bäcker, R. (2020). Theory behind Russian Quest for Totalitarianism. Analysis of Discursive Swing in Putin’s Speeches. „Communist and Post-Communist Studies”, 53(1), s. 13–26.
Shekhovtsov, A. (2015). Alexander Dugin and the West European New Right, 1989–1994. [W:] Eurasianism and the European Far Right: Reshaping the Europe-Russia Relationship, ed. M. Laruelle. Lanham, Maryland: Lexington Books.
Shekhovtsov, A., Umland, A. (2009). Is Aleksandr Dugin a Traditionalist? “Neo-Eurasianism” and Perennial Philosophy. „The Russian Review”, 68(4), s. 662–678.
Shnirelman, V. (2018). Alexander Dugin: Between Eschatology, Esotericism, and Conspiracy Theory. [W:] Handbook of Conspiracy Theory and Contemporary Religion, eds. E. Asprem, A. Dyrendal, D. Robertson. Leiden: Brill.
Signing of treaties on accession of Donetsk and Lugansk people’s republics and Zaporozhye and Kherson regions to Russia. (30.09.2022). Kremlin.ru. http://en.kremlin.ru/events/president/news/69465 (dostęp: 13.03.2024).
Soska, M. (2009). Za świętą Ruś. Współczesny nacjonalizm rosyjski – zarys ideologii. Warszawa: Wydawnictwo von Borowiecky.
Sosnovskykh, V. (2017). A Discourse Analysis of the Crimean Speech: Vladimir Putin’s Testimony. https://dspace.cuni.cz/handle/20.500.11956/90527 (dostęp: 12.03.2024).
Speech and the Following Discussion at the Munich Conference on Security Policy. (2007). Kremlin.ru. http://en.kremlin.ru/events/president/transcripts/24034 (dostęp: 12.03.2024).
Sykulski, L. (2014). Koncepcja Radykalnego Podmiotu i „czwarta teoria polityczna” Aleksandra Dugina w kontekście bezpieczeństwa Polski i Unii Europejskiej. „Przegląd Geopolityczny”, 8, s. 229–242.
Sykulski, L. (2019). Rosyjska geopolityka a wojna informacyjna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Szczepańska, A. (2022). Euroazjatyzm – ideologia Dugina oraz Kremla. Kim jest Aleksander Dugin? Historia do Rzeczy. https://historia.dorzeczy.pl/historia-wspolczesna/272032/euroazjatyzm-ideologia-dugina-oraz-kremla-kim-jest-aleksandr-dugin.html (dostęp: 28.02.2024).
Umland, A. (2007). Alexander Dugin, the Issue of Post-Soviet Fascism, and Russian Political Discourse Today. „russian analytical digest”, 14(7), s. 2–4.
Victory Parade on Red Square. (9.05.2022). Kremlin.ru. http://en.kremlin.ru/events/president/transcripts/68366 (dostęp: 13.03.2024).
Victory Parade on Red Square. (9.05.2023). Kremlin.ru. http://en.kremlin.ru/events/president/transcripts/71104 (dostęp: 13.03.2024).
Wielomski, A. (2023). Konserwatyzm ezoteryczny. Warszawa: Fundacja Pro Vita Bona.
Witkowski, P. (2022). Ideolog wojny z Ukrainą. Aleksandr Dugin, najniebezpieczniejszy filozof świata. Polityka. https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/swiat/2176517,1,ideolog-wojny-z-ukraina-aleksandr-dugin-najniebezpieczniejszy-filozof-swiata.read (dostęp: 28.02.2024).
Yablokov, I. (2015). Conspiracy Theories as a Russian Public Diplomacy Tool: The Case of Russia Today (RT). „Politics”, 35(3–4), s. 301–315.
Zespół OSW. (2024). Drugi rok wojny w analizach Ośrodka Studiów Wschodnich. Ośrodek Studiów Wschodnich. https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/raport-osw/2024-02-23/drugi-rok-wojny (dostęp: 13.03.2024).
Publicado
Cómo citar
Número
Sección
Licencia
Derechos de autor 2024 Sebastian Kwiatkowski

Esta obra está bajo una licencia internacional Creative Commons Atribución-SinDerivadas 4.0.
Stats
Number of views and downloads: 331
Number of citations: 0