Changes in Population and Economy in Śląskie Voivodship in the Context of the Suburbanization Process
DOI:
https://doi.org/10.1515/v10089-011-0016-7Keywords
Poland, Śląskie voivodship, Katowice conurbation, Rybnik agglomeration, Bielsko-Biała agglomeration, Częstochowa agglomeration, suburbanizationAbstract
This paper attempts to determine and describe suburbanization stages (especially in the context of political-economic transformations and population changes) and also, to verify classical models of urbanization stages as a system of concentric zones, basing on historical process of development of complex settlement systems of Katowice voivodship (according to the former administrative division), i.e., Katowice conurbation, Rybnik agglomeration, Bielsko-Biała agglomeration, and Częstochowa agglomeration. The analysis includes the population number and the balance of migration between 1975 and 2008, as well as the number of entities of national economy between 1995 and 2008. Every settlement system was divided into its core, such as the main city or a group of cities, and its surrounding area, comprising urban and rural municipalities directly neighbouring the core. The calculations included absolute single-base increments and chain increments.
The analysis showed that the historical processes of urbanization of the Śląskie voivodship reveal significant variations in the way they were shaped in comparison with model-based approaches included in the literature of the subject matter. The agglomeration of Częstochowa is the closest to the concentric model, consisting of urbanization, suburbanization and deurbanization, whereas the remaining settlement systems reveal bigger or smaller differences. Variations between analyzed settlement systems reveal themselves also in contemporary times. The rate of population growth and migration balances divide the systems into different stages of maturity of suburbanization. The earliest were discovered in the Katowice conurbation. As much as the rate of population changes and migration balances significantly differentiated the core areas in comparison with their surroundings, the differences were less obvious in the aspect of business growth rate. This results from the fact that the core areas still retain the majority of workplaces. An increase of business activity around the surrounding areas remains selective, both as to the kind and space, revealing somehow higher rate as far as the agglomeration of Bielsko-Biała is concerned.
References
Adamczyk, R. 2008: Rozwój obszarów wiejskich w strefie zewnętrznej aglomeracji górnośląskiej. In: Markowski, T. and Strzelecki, Z. editors, Obszary urbanizacji i emiurbanizacji wsi polskiej, a możliwości ich rozwoju w ramach PROW 2007/2013, Studia KPZK PAN, CXIX, Warszawa, pp. 125-145.
Beim, M. 2009: Modelowanie procesu suburbanizacji w aglomeracji poznańskiej, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
Gwosdz, K. 2004: Ewolucja rangi miejscowości w konurbacji przemysłowej - przypadek Górnego Śląska (1830-2000), Kraków: Uniwersytet Jagielloński.
Heilemann, A. and Kemming, H. 2002: Reil Oriented Development on Urban and Regional Levels http://www.raumplanung.tu-dortmund.de/rwp/ersa2002/cd-rom/papers/429.pdf
Klaassen, L.H. and Paelinck, J.H.S. 1979: The future of large towns. In: Environment and Planning, A, 11, pp. 1095-1104.
http://dx.doi.org/10.1068/a111095
Kłosowski, F. 2010: Gospodarka mieszkaniowa. In: Procesy i struktury demograficzno-społeczne na obszarze województwa śląskiego w latach 1988-2008, Katowice: Urząd Statystyczny w Katowicach, pp. 200-214.
Krzysztofik, R. and Runge, J. 2010: Tendencje lokalizacyjne budownictwa mieszkaniowego w miastach konurbacji katowickiej po 1945 roku a model urbanizacji. In: Jażdżewska, I. editor, XXIII Konwersatorium Wiedzy o Mieście: Osiedla blokowe w strukturze przestrzennej miast, Łódź: Uniwersytet Łódzki, pp. 37-49.
Lisowski, A. and Grochowski, M. 2007: Procesy suburbanizacji. Uwarunkowania, formy i konsekwencje, Warszawa: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, maszynopis.
Liszewski, S. and Maik, W. 2000: Wielka Encyklopedia Geografii Świata, T. XIX, Osadnictwo, Poznań: Kurpisz.
Maik, W. 1997: Podstawy geografii miast, Toruń: Uniwersytet Mikołaja Kopernika.
Parysek, J.J. 2008: Suburbanizacja i reurbanizacja: dwa bieguny polskiej urbanizacji. In: Parysek, J.J. and Stryjakiewicz, T. editors, Region społeczno-ekonomiczny i rozwój regionalny, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, pp. 281-286.
Rajman, J. 1977: Rozwój Górnośląskiego Zespołu Miejskiego. Wybrane problemy osadnicze i społeczno-demograficzne. In: Rocznik Naukowo-Dydaktyczny WSP w Krakowie, 62, pp. 5-21.
Runge, J. 2005: Urbanizacja i jej konsekwencje w regionie katowickim - mity a rzeczywistość. In: Jażdżewska, I. editor, XVIII Konwersatorium Wiedzy o Mieście: Współczesne procesy urbanizacji i ich skutki, Łódź: Uniwersytet Łódzki, pp. 103-202.
Sobczyk, M. 1995: Statystyka, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Szymańska, D. 2007: Urbanizacja na świecie, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, p. 390.
Szymańska, D. 2009: Geografia osadnictwa, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, p. 399.
Szymańska, D. and Biegańska, J. 2011: Fenomen urbanizacji i procesy z nim związane. In: Słodczyk, J. and Śmigielska, M. editors, Procesy urbanizacji i ich uwarunkowania na początku XXI wieku, Opole: Uniwersytet Opolski, pp. 13-38.
Tkocz, M. 2008: Województwo śląskie. Zarys geograficzno-ekonomiczny, Sosnowiec: Uniwersytet Śląski.
Zborowski, A. 2005: Przemiany struktury społeczno-przestrzennej regionu miejskiego w okresie realnego socjalizmu i transformacji ustrojowej (na przykładzie Krakowa), Kraków: Uniwersytet Jagielloński.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Title, logo and layout of journal Bulletin of Geography. Socio-economic Series are reserved trademarks of Bulletin of Geography. Socio-economic Series.Stats
Number of views and downloads: 417
Number of citations: 0