Demographic and social degradation in the Lubelskie Voivodeship as a peripheral area of East Poland
DOI:
https://doi.org/10.2478/bog-2018-0023Keywords
Lubelskie Voivodeship, rural areas, depopulation, emigration, decline of villages.Abstract
Eastern regions of Poland are regarded as areas where numerous unfavourable socio-economic phenomena appear and accumulate. These are the results of historical conditions as well as post-war border localization and various processes, primarily in terms of economy. The consequences of the political transformation of the state in the 1990s and profound social and economic changes in recent decades are also crucial drivers of many disadvantageous changes in the region.The article shows population processes which can be recognized nowadays in Eastern Poland, and the attention of the authors is focused on the peripheral rural areas of the region. General tendencies reported in the text are based on the cases from the Lubelskie Voivodeship where concentration of the demographic and social problems is particularly noticeable. The analyses comprise changes of population growth and its components (natural movement and migration), population structures as well as some characteristics concerning the quality and conditions of inhabitants’ lives. The main causes of negative processes shaping the population, including domestic, regional and micro-regional factors, are also presented. The final part of the article deals with the most important outcomes of population changes which are reflected in the progressing ageing of society, the decline of villages and social infrastructure, among other facts. These unfavourable phenomena are shown in the context of the future development of the region.References
Bański, J. (1999). Obszary problemowe w rolnictwie Polski (Problem areas in Polish agriculture – in Polish). In: Prace Geograficzne IGiPZ PAN, 172.
Bański, J., Dobrowolski, J., Flaga, M., Janicki, W. and Wesołowska, M. (2010). Wpływ granicy państwowej na kierunki rozwoju społeczno-gospodarczego wschodniej części województwa lubelskiego (The influence of the national border on directions of socio-economic development in the eastern part of the Lubelskie Voivodeship - in Polish). Studia Obszarów Wiejskich, 21.
Bański, J. and Mazur, M. (2009). Identyfikacja obszarów o silnej koncentracji problemów społecznych (Identification of areas with high concentration of social problems - in Polish). Studia Obszarów Wiejskich, 16, 79-96.
Bański, J., Pantylej, W., Janicki, W., Flaga, M. and Wesołowska, M. (2014). Współczesne przekształcenia społeczno-gospodarcze a potencjał ludnościowy wschodniej Polski (The impact of socio-economic transformation on population potential in the Eastern Poland - in Polish). Studia Obszarów Wiejskich, 36.
Local Data Bank of Central Statistical Office, at: www.stat.gov.pl, DoA: 12.03.2015.
Celińska-Janowicz, D., Miszczuk, A., Płoszaj, A. and Smętkowski, M. (2010). Aktualne problemy demograficzne regionu Polski wschodniej (Current demographic problems of the region of East Poland - in Polish). Raporty i analizy EUROREG, 5.
Copus, A.K. (2001). From Core-Periphery to Polycentric Development: Concept of Spatial and Aspatial Peripherality. European Planning Studies, 9(4), 539-552. DOI: https://doi.org/10.1080/713666491.
Černý, E. (1975). Evidence zanikłych středověkých osad (Register of vanished medieval villages – in Czech). Archeologické rozhledy, 27.
Davies, S. and Michie, R. (2012). Peripheral Regions: A Marginal Concern? In: EoRPA Paper 11/6, Glasgow: University of Strathclyde Glasgow, Regional Policy in Europe, EoRPA European Policies Research Centre, at: http://www.eprc.strath.ac.uk/eorpa/Documents/EoRPA_11_Public/EoRPA%20Paper%2011-6.pdf, DoA: 04.01.2018.
Domański, B. (2008). Rozwój polskich metropolii a regiony peryferyjne. Bezpowrotna separacja czy współzależność rozwoju? (The development of Polish metropolises and peripheral regions - inevitable separation or the interdependence of development? - in Polish). Studia KPZK PAN, 120, 135-143.
Driver, L. (2006). The Lost Villages of England. London: New Holland Publishers Ltd.
Dyer, C. and Jones, R. (2010). Deserted Villages Revisited. Hatfield: University Of Hertfordshire Press.
Eberhardt, P. (1989). Regiony wyludniające się w Polsce (Depopulating Regions in Poland – in Polish). Prace Geograficzne IGiPZ PAN, 148.
EDORA, European Development Opportunities for Rural Areas. (2011). Final Report, ESPON & UHI Millennium Institute, at: https://www.espon.eu/sites/default/files/attachments/EDORA_Final_Report_Parts_A_and_B-maps_corrected_06-02-2012.pdf, DoA: 20.05.2016.
Ekins, P., Dresner, S. and Dahlstrom, K. (2008). The Four-capital Method of Sustainable Development Evaluation. Environmental Policy and Governance, 18(2), 63-80. DOI: http://dx.doi.org/10.1002/eet.471
Fisher, A.G. (1939). Production, primary, secondary and tertiary. Economic Record, 15(1), 24-38.
Friedmann, J. (1967). A General Theory of Polarized Development. Santiago: Ford Fundation.
Glasgow, N. and Brown, D.L. (2012). Rural Ageing in the United States: Trends and Contexts. Journal of Rural Studies, 28, 422-431. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jrurstud.2012.01.002.
Górz, B. and Uliszak, R. (2008). Współczesne problemy ludnościowo-osadnicze Przeworska i powiatu przeworskiego (Modern population-settlement problems of Przeworsk and the Przeworsk poviat – in Polish). Kisiel, L., Współczesne problemy rozwoju społeczno-ekonomicznego Podkarpacia ze szczególnym uwzględnieniem turystyki, Przeworsk: Urząd Miasta Przeworska, 9-22.
Grosse, T. (2007). Wybrane koncepcje teoretyczne i doświadczenia praktyczne dotyczące rozwoju regionów peryferyjnych (Theory and Practice of Development of Peripheral Regions - in Polish). Studia Lokalne i Regionalne, 1(27), 27-49.
Halas, M. (2014). Modelovanie priestoroveho usporiadania a dichotomie centrum-periferia (Modelling of spatial organization and the dichotomy of centre – periphery – in Czech). Geografie, 119, 384-405.
Heffner, K. (2000). Typologia gmin wiejskich w Polsce pod kątem widzenia układów osadniczych (Typology of rural communes in Poland in the context of settlement patterns - in Polish). Rosner, A., Lokalne bariery rozwoju obszarów wiejskich, Warszawa: Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa (FAPA), 65-85.
Hirschman, A.O. (1958). The strategy of economic development. New Haven: Yale University Press.
Jedut, R. (1990). Obszary problemowe rolnictwa Polski ze szczególnym uwzględnieniem regionu lubelskiego (Problem areas in Polish agriculture with particular consideration of the Lublin region - in Polish). Lublin: UMCS-PTG.
Jelonek, A. (1986). Obszary zagrożeń demograficznych (Areas of demographic threats - in Polish). Folia Geographica, Seria Geographica-Oeconomica, 19, 33–49.
Jelonek, A. (1988). Obszary problemowe w zakresie zagrożeń demograficznych w Polsce (Problem areas in the scope of demographic threats in Poland - in Polish). Seria Geografia UAM, 42, 67–77.
Kahila, P., Lakso, T. and Suutari, T. (2006). The Role of Policy and Governance in European Peripherial Regions, Publications 5, Seinajoki: Univeristy of Helsinki, at: http://www.helsinki.fi/ruralia/julkaisut/pdf/publications5.pdf, DoA: 04.01.2018.
Klír, T. and Beránek, M. (2012). A social-economic interpretation of the layouts of deserted villages. (An example of a deserted village at the „V Žáku” site in Klánovice Forest in Prague). Studies in Postmedieval Archaelogy, 4, 289-346.
Kotowska, I.E. (1999). Przemiany demograficzne w Polsce w latach 90. w świetle koncepcji drugiego przejścia demograficznego (Demographic transformations in Poland in the context of the second demosgraphic transition - in Polish). Monografie i Opracowania SGH, 461.
Kotowska, I.E. (1998). Teoria drugiego przejścia demograficznego a przemiany demograficzne w Polsce w latach 1990 (Theory of the second demographic transition vs. demosgraphic transformations in Poland in the 1990s - in Polish). Studia Demograficzne, 4, 3-36.
Koźlak, A. (2007). Poprawa dostępności transportowej regionów peryferyjnych w świetle polityki spójności Unii Europejskiej (Improvement of transport accessibility of peripheral regions in the context of the EU Cohesion Policy - in Polish). Michałowska, M., Procesy integracyjne wybranych systemów transportowych, Katowice: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, 73-87.
Krugman P. (1991). Increasing Returns and Economic Geography. The Journal of Political Economy, 99(3), 483-499.
Kurkiewicz, J., Stonawski, M. and Węgrzyn, D. (2004). Ocena demograficznych konsekwencji zmian płodności i umieralności w Polsce w okresie transformacji ekonomiczno-społecznej (Assessment of demographic consequences of changes in fertility and mortality in Poland in the period of the economic-social transformation - in Polish). Studia Demograficzne, 1, 25-54.
Latocha, A. (2011). Contemporary landscape of depopulated areas as a mosaic of relict and active landscape features (Stołowe Mts case study). The Problems of Landscape Ecology, 30, 309-316.
Miazga, M. (1990). Wyludnianie wsi lubelskiej. Uwarunkowania, następstwa, środki zaradcze (Depopulation of rural areas in the Lublin Region. Conditions, effects, remedia measures - in Polish). Warszawa: IGiPZ PAN.
Mishtal, J.Z. (2008). Understanding low fertility in Poland: Demographic consequences of gendered discrimination in employment and postsocialist neoliberal restructuring. Demographic Research, 21, 599-626.
Miszczuk, A. (1993). Wyludnianie się wsi a rolnictwo wschodniej Lubelszczyzny (Depopulation of rural areas in the context of agriculture in the eastern part of the Lublin Region - in Polish). Dokumentacja Geograficzna, 3.
Miszczuk, A. (2010). Kapitał ludzki i społeczny w procesie rozwoju obszarów wiejskich województwa lubelskiego (Human and social capital in the process of rural development in the Lubelskie Voivodeship - in Polish). Studia KPZK PAN, 76, 144-160.
Miszczuk, A. (2013). Uwarunkowania peryferyjności regionu przygranicznego (Conditions of the peripheral character of the near-border region - in Polish). Lublin: Norbertinum.
Myrdal, G. (1957). Economic theory and underdeveloped regions. Londyn: Gerald Duckworth.
Novotny, L., Mazur, M. and Egedy, T. (2015). Definition and delimitation of peripheries of Visegrad countries. Studia Obszarów Wiejskich, 39, 35-48.
Nowak, A. (2006). Bariery dostępu do edukacji ludności wiejskiej a reforma edukacji (Barriers in access of rural communities to education vs. the education reform - in Polish). Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 9, 459-469.
Olechnicka, A. (2004). Regiony peryferyjne w gospodarce informacyjnej (Peripheral regions in the information economy - in Polish). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
Perroux, F. (1964). L’Économie du XX siècle (The economy of the XX century - In French). Paris: Presses Universitaires de France.
Perroux, F. (1955). Note sur la nation de pôle de criossance (Note on the criosance pole natio - in French). Ekonomie Appliquée, 8, 307-320.
Pinelli, A. and De Rose, A. (2001). Delayed Fertility in Europe. Determinants and Consequences, Helsinki: European Population Conference 07-09, June, 2001, at: www.vaestoliitto.fi/EAPS2001.htm, DoA: 12.04.2015.
Pinelli, A., Hoffmann-Nowotny, H.-J. and Fux, B. (2001). Fertility and new types of household and family formation in Europe. Population Studies, 35, Strasbourg Cedex: Council of Europe Publishing.
Pinto-Correia, T. and Breman, B. (2008). Understanding Marginalization in the Periphery of Europe: a Multidimensional Process. Brouwer, F. editor, Sustainable Land Management, Cheltenham, Northampton: Edward Elgar, 11-41.
Rogers, A. and Willekens, F.J. (1986). Migration and settlement. A multiregional comparative study, Dordrecht: D. Reidel Publishing Company.
Rychtaříková, J. (1999). Is Eastern Europe experiencing a second demographic transition? Acta Universitatis Carolinae, Geographica, 34(1), 19-44.
Sasinowski, H. (2002). Depresja demograficzna na obszarze „Ściany Wschodniej” (Demographic depression in the area of the “Eastern Wall” – in Polish). Studia Obszarów Wiejskich, 2, 185-192.
Sobotka, T. (2008). The diverse faces of the Second Demographic Transition in Europe. Demographic Research, 19, 171-224. DOI: 10.4054/DemRes.2008.19.8.
Sobotka, T. and Toulemon, L. (2008). Changing family and partnership behaviour: Common trends and persistent diversity across Europe. Demographic Research, 19, 85-138. DOI: 10.4054/DemRes.2008.19.6.
Stasiak, A. and Mirowski, W. (1990). The processes of depopulation of rural areas in Central and Eastern Europe. Warszawa: IGiPZ PAN.
Stępień, Cz. (2001). Terytorialne zróżnicowanie umieralności w Polsce w 1999 roku (Territorial variability of mortality in Poland in 1999 – in Polish). Kowalewski, J.T., Materiały na konferencję naukową: Teraźniejszość i przyszłość demograficzna polskich regionów, Łódź: Absolwent, 39-55.
Strategia Polityki Społecznej Województwa Lubelskiego na lata 2014–2020 (Social Policy Strategy of the Lubelskie Voivodeship for the years 2014-2020 – in Polish), 2013. Lublin: Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Lublinie, at: http://www.mcpr.zamosc.pl/zalaczniki/6633_politykispol_wojlub_projdokonsultacji.pdf, DoA: 20.05.2015.
Surkyn, J. and Lesthaeghe, R. (2004). Value Orientations and the Second Demographic Transition (SDT) in Northern, Western and Southern Europe: An Update. Demographic Research, 3, 45-86. DOI: 10.4054/DemRes.2004.S3.3.
Szlachta, J. (1984). Wschodnie tereny przygraniczne jako obszar problemowy (Eastern near-border areas as a problem area – in Polish). Gospodarka Planowa, 12, 552-559.
Szpak, E. (2013). Mentalność ludności wiejskiej w PRL (Mentality of the rural population in Communist Poland – in Polish). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
Weber, G. (2011). Schrumpfung – der bline Fleck einer wachstumsfixierten Raumplanung (Schrumpfung als Herausforderung für ländliche Räume, München, MAR 14–15, 2011) (Shrinkage - missing piece of spatial planning (Shrinkage as a challenge for rural areas, Munich, MAR 14–15, 2011 – In German). Lehrstuhl für Bodenordnung und Landentwicklung, TU München, Schrumpfung als Herausforderung für ländliche Räume, Lösungswege, Strategien und Instrumente, 37–42.
Wesołowska, M. (2011). Wyludnianie się i zanik wsi w województwie lubelskim (Depopulating and decline of village in Lubelskie Voivodeship – in Polish). Studia Ekonomiczne – Zeszyty Naukowe Wydziałowe, 95, Katowice: Uniwersytet Ekonomiczny, 139-146.
Wesołowska, M. (2013). Demographic Process in the Lubelskie Voivodeship Villages. Studia Regionalia, 36, 187-202.
Wolski, J. (2016). The landscape of abandoned villages in the Western Bieszczady: The problem of definition and classification. Geographia Polonica, 89(3), 371-387. DOI: https://doi.org/10.7163/GPol.0064.
Zaktualizowana koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju. (2005). (Updated concept of the spatial planning of the country). Warszawa: Rządowe Centrum Studiów Strategicznych, at: http://www.funduszestrukturalne.gov.pl/informator/npr2/dokumenty%20strategiczne/kpzk.pdf, DoA: 20.05.2015.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2018 Bulletin of Geography. Socio-economic Series
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Title, logo and layout of journal Bulletin of Geography. Socio-economic Series are reserved trademarks of Bulletin of Geography. Socio-economic Series.Stats
Number of views and downloads: 702
Number of citations: 12