Collaborative planning? Not yet seen in Poland. Identifying procedural gaps in the planning system 2003–2023
DOI:
https://doi.org/10.12775/bgss-2024-0018Keywords
geography, planning & development, collaborative planning, Polish planning system, procedural gaps, decision-making in planningAbstract
Collaborative planning aims to increase the legitimacy of decision-making in spatial development. In this approach, planning involves debate and engagement in discourse, and participation and interaction between actors are thus at the heart of the planning process. This article examines whether the planning system in Poland as defined for the period 2003–2025 provides a level of participation and deliberation and other qualities that together allow it to be classified as a collaborative model. The legal procedures in the most commonly used planning instruments are therefore analysed in detail to determine whether they provide honest, open, equal and transparent access to the decision-making process to all stakeholders. The analysis reveals numerous deficiencies in the planning procedures that undermine the collaborative nature of spatial planning in Poland. The study summarises the experience of twenty years of spatial planning practice in Poland and provides a useful starting point for assessing the new planning system that has gradually been being implemented since 2023.
References
Allmendinger, P. & Tewdwr-Jones, M. (2002). The Communicative Turn in Urban Planning: Unravelling Paradigmatic, Imperialistic and Moralistic Dimensions. Space & Polity, 6(1): 5–24. DOI: 10.1080/13562570220137871.
Arnstein, S.R. (1969). Ladder of citizen participation. Journal of American Institute of Planners, 35: 216–224.
Borsa, M. (2021). Miejscowy plan rewitalizacji – nowy instrument planistyczny w praktyce (Local revitalisation plan - a new planning instrument in practice – in Polish). Zeszyty Naukowe Wyższej szkoły Technicznej w Katowicach, 13.
Broniszewski, Ł., Giętkowski, T., Jędrzejczak, D., Kunz, M., Podlaska-Krzywiec, K., Rudnicka, J. & Suchomska, J. (2022). Partycypacja w planowaniu (Participation in planning– in Polish). Toruń: Fundacja Stabilo & WiseEuropa.
Brownill, S. & Parker, G. (2010). Why Bother with Good Works? The Relevance of Public Participation(s) in Planning in a Post-collaborative Era. Planning Practice & Research, 25(3): 275-282. DOI: https://doi.org/10.1080/02697459.2010.503407.
Ciesielski, M. (2020). Public Participation in Planning Processes Under the Confinement Regime. Perspectives of Municipality Urban Planning Offices in Poland. disP – The Planning Review, 56(4): 34–41. DOI: https://doi.org/10.1080/02513625.2020.1906049.
Ciesielski, M. (2023). Nieskodyfikowane praktyki planowania przestrzennego w skali lokalnej w Polsce (Uncodified spatial planning practices at the local scale in Poland – in Polish). Doctoral dissertation, Gdańsk University of Technology. WAPG Repository. Available at: https://arch.pg.edu.pl/nauka/postepowania-awansowe/doktoraty/postepowania-doktorskie.
Coppens, T. (2014). How to Turn a Planning Conflict into a Planning Success? Conditions for Constructive Conflict Management in the Case of Ruggeveld-Boterlaar-Silsburg in Antwerp, Belgium. Planning, Practice & Research, 29(1): 96–111. DOI: https://doi.org/10.1080/02697459.2013.872912.
Daniel, P. (2019). The involvement of the public in the planning procedure – actual right or “irritating” duty of the authority. Samorząd Terytorialny 7–8/2019.
Dobosz-Mucha, A., Goras, E., Jadach-Sepioło, A., Janas, K., Kudłacz, K., Matuszko, A., Mikołajczyk, D., Nowak, K., Ogrodowski, J., Spadło, K., Tylka, M. & Ziółkowska, M. (2019) Przestrzeń do dialogu. Praktyczny podręcznik o tym, jak prowadzić partycypację społeczną w planowaniu przestrzennym (Space for Dialogue. A practical handbook on how to conduct public participation in spatial planning – in Polish). Warszawa: Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju.
Domańska, I. (2014). Społeczna odpowiedzialność a tworzenie opracowań planistycznych – na przykładzie cennego przyrodniczo i kulturowo terenu Łodzi – Lasu Łagiewnickiego wraz z otuliną (Social responsibility and the development of planning studies - using the example of the Łagiewnicki Forest and its buffer zone, a valuable natural and cultural area of Łódź – in Polish). Biuletyn KPZK PAN, 253: 29–44.
Dorcey, A.J. (1986). Bargaining in the governance of Pacific Coastal Resources: Research and Reform. Vancouver: Westwater Research Centre.
Douay, N. (2010). Collaborative Planning and the Challenge of Urbanization: Issues, Actors and Strategies in Marseilles and Montreal Metropolitan Areas. Canadian Journal of Urban Research, 19(1): 50–69.
Dryzek, J.S. (1990). Discursive democracy: politics, policy and political science. Cambridge: University Press.
ESPON (2018). COMPASS – Comparative Analysis of Territorial Governance and Spatial Planning Systems in Europe. Final Report. Luxembourg: ESPON EGTC.
Faludi, A. (1987). A decision-centered view of environmental planning. Oxford: Pergamon.
Forester, J. (1999). The Deliberative Practitioner: Encouraging Participatory Planning Processes. Cambridge, MA: MIT Press.
Giddens, A. (1994). Beyond left and right: the future of radical politics. Oxford: Polity Press.
Goodspeed, R. (2016). The Death and Life of Collaborative Planning Theory. Urban Planning, 1(4): 1–5. DOI: https://doi.org/10.17645/up.v1i4.715.
Habermas, J. (1984). The theory of communicative action I. Reason and the rationalisation of society. Boston, MA: Beacon Press.
Habermas, J. (1987). The theory of communicative action II. Lifeworld and the system. Boston, MA: Beacon Press.
Harat, Ł. & Twardoch, A. (2015). Planowanie przestrzenne i projektowanie urbanistyczne z udziałem społeczeństwa. Przykład śląski – miedzy sukcesem a porażką (Spatial planning and urban design with public participation. The Silesian example - between success and failure – in Polish). In: G. Rembarz & J. Martyniuk-Peczek (Eds.) Przestrzeń publiczna dzielnicy w partycypacyjnym planowaniu strategicznym. Quo vadis, Gdańsku? (Neighbourhood public space in participatory strategic planning. Quo vadis, Gdańsk? - in Polish), 252–265. Gdańsk: Gdańska Fundacja Innowacji Społecznej, Politechnika Gdańska, Sopocka Szkoła Wyższa.
Healey, P. (1992). Planning through debate: the communicative turn in planning theory. Town Planning Review, 63(2): 143–162.
Healey, P. (1997). Collaborative Planning: Shaping Places in Fragmented Societies. London: Macmillan.
Hillier, J. (1993). To boldly go where no planners have ever… . Environment and Planning D: Society & Space, 11: 89–113. DOI: https://doi.org/10.1068/d1100.
Innes, J.E. (1996). Planning through consensus building: a new view of the comprehensive planning ideal. Journal of the American Planning Association, 62(4): 460–472.
Innes, J.E. & Booher, D.E. (2004). Reframing public participation: strategies for the 21st century. Planning Theory & Practice, 5(4): 419–436. DOI: https://doi.org/10.1080/1464935042000293170.
Izdebski, H. & Zachariasz, I. (2013). Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Komentarz (Spatial Planning and Development Act. Commentary – in Polish). Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
Iżewska, M. (2022). Wpływ mieszkańców gminy na procedurę planistyczną (Influence of municipal residents on the planning procedure – in Polish). Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio G., 2: 19–28. DOI: http://dx.doi.org/10.17951/g.2022.69.2.19-28.
Kafka, K. (2020). Spatial planning systems, comparative analysis of spatial planning partakers’ interoperability models. Studia Miejskie, 40: 9–25.
Karadimitriou, N. & Mironowicz, I. (2012). Reshaping Public Participation Institutions Through Academic Workshops: The “Gardens of Art” International Urban Workshop in Wroclaw, Poland. Planning Practice and Research, 27(5): 59–612. DOI: https://doi.org/10.1080/02697459.2012.715817.
Kobielska, K. (2015). Partycypacja społeczna w planowaniu przestrzennym na przykładzie Polski (Public participation in spatial planning on the example of Poland – in Polish). Acta Universitatis Wratislaviensis, 3656: 105-119.
Kowalewski, A., Markowski, T. & Śleszyński, P. (Eds.). (2018). Studia nad chaosem przestrzennym (Studies on spatial chaos – in Polish). Studia KPZK PAN, 182: 1–3.
Kowalewski, A., Mordasiewicz, J., Osiatyński, J., Regulski, J., Stępień, J. & Śleszyński, P. (2014). Ekonomiczne straty i społeczne koszty niekontrolowanej urbanizacji w Polsce – wybrane fragment raportu (Economic losses and social costs of uncontrolled urbanisation in Poland - selected excerpts from the report – in Polish). Samorząd Terytorialny, 4: 5–21.
Lane, M.B. (2005). Public Participation in Planning: an intellectual history. Australian Geographer, 36(3): 283–299. DOI: https://doi.org/10.1080/00049180500325694.
Martyniuk-Pęczek, J. & Pęczek, G. (2024). Reflective practice as a basis for building a sustainable public space – the case of Kartuzy. Urban Design International, 1-23. DOI: http://doi.org/10.1057/s41289-024-00246-3.
Medeksza, Ł. & Mironowicz, I. (2015). Nowe modele zarządzania terytorialnego (New models of territorial governance – in Polish). In: Martyniuk-Pęczek, J. & Nowak, M. (Eds.). Aktualne problemy zarządzania rozwojem przestrzennym w Polsce (Current problems of spatial development management in Poland – IN POLISH). Biuletyn KPZK PAN, z. 257/258: 61–95.
Miessen, M. (Ed.). (2011). The Nightmare of Participation (Crossbench Praxis as a Mode of Criticality). Berlin: Sternberg Press.
Mikołajczyk, T. & Leśniewska-Napierała, K. (2022). Ocena stanu partycypacji społecznej w planowaniu przestrzennym na poziomie lokalnym w Polsce (Evaluation of the state of public participation in spatial planning at the local level in Poland – in Polish). Space-Society-Economy, 33: 41–64.
Mironowicz, I. & Ciesielski, M. (2023). Informal practices in urban planning and governance. Examples from Polish cities. Planning Practice and Research, 38(4): 612–624. DOI: https://doi.org/10.1080/02697459.2023.2238411.
Mironowicz, I. (2022) Planning system in Poland. The Knowledge and Communication Platform of the ARL. Hanover: Akademie für Raumentwicklung in der Leibniz-Gemeinschaft. Available at: https://www.arl-international.com/knowledge/country-profiles/poland, accessed (Accessed: 27 November 2023).
Monno, V. & Khakee, A. (2012). Tokenism or Political Activism? Some Reflections on Participatory Planning. International Planning Studies, 17(1): 85–101. DOI: https://doi.org/10.1080/13563475.2011.638181.
Najwyższa Izba Kontroli (NIK) (Supreme Audit Office) (2017). System gospodarowania przestrzenią gminy jako dobrem publicznym. Informacja o wynikach kontroli (System of management of the municipality's space as a public good. Information on the results of the audit – in Polish). Available at: https://www.nik.gov.pl/plik/id,13209,vp,15626.pdf (Accessed 06 November 2022).
Nowak, M. (2017). Niesprawność władz publicznych a polityka przestrzenna w Polsce (Public authority inefficiency and spatial policy in Poland – in Polish). Zarządzanie Publiczne, 2(26): 94–106.
Nowak, M. (2021). The Spatial Management System in Poland: The Categorisation of the Problem from the Perspective of the Literature on the Subject. Public Governance, 1(55): 23–34. DOI: 10.15678/ZP.2021.55.1.03.
Nowak, M., Śleszyński, P. & Legutko-Kobus, P. (2022). Spatial planning in Poland. Law, property market and planning practice. Springer Briefs in Geography. Cham: Springer.
Ostrowska, A. (2020). Niepewność sytuacji prawnej jednostki w sferze stanowienia i obowiązywania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (Uncertainty of the legal situation of the individual in the sphere of the establishment and validity of the local development plan – in Polish). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Pistelok, P. & Martela, B. (2019). Raport o stanie polskich miast. Partycypacja publiczna (Report on the State of Polish Cities. Public participation – in Polish). Warszawa & Kraków: Instytut Rozwoju Miast i Regionów.
Rembarz, G. & Martyniuk-Pęczek, J. (2016). Urban mentoring jako nowa technika współpracy w procesie planowania partycypacyjnego (Urban mentoring as a new collaborative technique in participatory planning processes – in Polish). Biuletyn KPZK PAN, 264: 119–146.
Rydin, Y. & Pennington, M. (2000). Public Participation and Local Environmental Planning: the collective action problem and the potential of social capital. Local Environment, 5(2): 153–169. DOI: https://doi.org/10.1080/13549830050009328.
Szlachetko, J.H. (2016). Partycypacja społeczna w lokalnej polityce przestrzennej (Public participation in local spatial policy– in Polish). Warszawa: Wolters Kluwer.
Szlenk-Dziubek, D. & Wisłocka, O. (Eds.). (2021). System planowania przestrzennego w Polsce. Kluczowe problemy i słabości (The spatial planning system in Poland. Key problems and weaknesses – in Polish). Warszawa: Instytut Rozwoju Miast i Regionów.
Willson, R. (2021). Reflective Planning Practice: Theory, Cases and Methods. New York and Abingdon, Oxon: Routledge.
Wolf, J. Nogueira, F. & Borges, M. (2021). A Collaborative Methodology for Local Strategic Planning: Insights from Four Plans in Portugal. Planning Practice and Research, 36(1): 91–107. DOI: https://doi.org/10.1080/02697459.2020.1755138.
van Gool, B. (2003). Burgers, beleidsparticipatie en beleidsbeinvloeding in het Vlaams lokaal bestuur (Citizens, policy participation and policy influence in Flemish local government – in Dutch). Vlaams tijdschrift voor overheidsmanagement, 8(4): 19–28.
Legal acts:
Administrative Procedure Code: Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 775).
Development Policy Act: Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1259, 1273).
Environmental Protection Act: Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2556, 2687, z 2023 r. poz. 877).
Heritage Protection Act: Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 840, z 2023 r. poz. 951).
Municipal Government Act: Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2023 poz. 40, 572).
Planning Act: Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 977, 1506, 1597, 1688, 1890, 2029, 2739).
Provincial Government Act: Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (t.j. Dz. U. z 2022 poz. 547, 583).
Nature Protection Act: Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1336).
Revitalisation Act: Ustawa z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 485, z 2023 r. poz. 28).
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2024 Izabela Mironowicz, Michał Ciesielski
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Title, logo and layout of journal Bulletin of Geography. Socio-economic Series are reserved trademarks of Bulletin of Geography. Socio-economic Series.Stats
Number of views and downloads: 152
Number of citations: 0
