Formy i funkcje średniowiecznych naczyń ceramicznych z klasztornego krużganka w Trzemesznie (badania archeologiczne w 1989 roku)
DOI:
https://doi.org/10.12775/AUNC_ARCH.2013.009Słowa kluczowe
ceramika naczyniowa, formy naczyń, funkcje naczyń, średniowiecze, klasztor, norbertanie, Trzemeszno, badania archeologiczno-architektoniczneAbstrakt
Artykuł prezentuje wyniki analizy średniowiecznych naczyń ceramicznych, pozyskanych podczas badań prowadzonych w 1989 roku w obrębie krużganka zespołu poklasztornego w Trzemesznie. Szczegółowo opisano formy naczyń oraz podjęto próbę określenia ich funkcji. Zwrócono też uwagę na poziom wytwórczości garncarskiej w średniowiecznym Trzemesznie.
Bibliografia
A history 1957 A history of technology, t. 2: The mediterranean civilizations and the Middle Ages c. 700 B.C. to c. A.D. 1500, red. Ch. Singer i in., Oxford.
Bartlet R. 2002 Panorama średniowiecza, Warszawa.
Bednorz A., Toman R. 1998 Die Kunst der Gotik. Architektur. Subkultur. Malerei, Köln.
Błoch K. A. 2012 Średniowieczne klasztory w Trzemesznie i Strzelnie w świetle wybranych źródeł archeologicznych i pisanych, maszynopis pracy magisterskiej w Instytucie Archeologii UMK, Toruń.
Bodemann U., Ott N. H., Frühmorgen-Voss H. 2005 Katalog der deutschsprachigen illustrierten Handschriften des Mittelalters, t. 6, Lieferung 3/4, München.
Borodij E. 1985 Inwentarz zespołu akt: Klasztor Kanoników Regularnych w Trzemesznie z lat 1224–1832, maszynopis w Archiwum Państwowym w Bydgoszczy, Bydgoszcz.
Buko A. 1990 Ceramika wczesnopolska. Wprowadzenie do badań, Wrocław–Łódź.
Chudziakowa J. 1990 Z problematyki badań archeologiczno-architektonicznych zespołu poklasztornego w Trzemesznie, [w:] Z badań nad średniowieczną architekturą Kujaw i Wielkopolski Wschodniej, red. J. Chudziakowa, Biblioteka Muzealnictwa i Ochrony Zabytków, seria B, t. 89, Warszawa.
Chudziakowa J. 1992 Z badań nad architekturą sakralną w Trzemesznie (z lat 1987–1988), Acta Universitatis Nicolai Copernici, Archeologia 20, s. 9–20.
Chudziakowa J. 1995 Klasztor w Trzemesznie w świetle najnowszych badań, [w:] Klasztor w kulturze średniowiecznej Polski. Materiały z ogólnopolskiej konferencji naukowej zorganizowanej w Dąbrowie Niemodlińskiej w dniach 4–6 XI 1993 przez Instytut Historii WSP w Opolu i Instytut Historyczny Uniwersytetu Wrocławskiego, red. A. Pobóg-Lenartowicz, M. Derwich, Opole, s. 365–372.
Chudziakowa J. 1997 Romański kościół kanoników regularnych w Trzemesznie, [w:] Ars sine scientia nihil est. Księga ofiarowana profesorowi Zygmuntowi Świechowskiemu, red. J. Olenderek, Warszawa, s. 55–60.
Dembińska M. 1963 Konsumpcja żywnościowa w Polsce średniowiecznej, Warszawa.
Dembińska M. 1979 Dzienne racje żywnościowe w Europie w IX–XVI wieku, Studia i Materiały z Historii Kultury Materialnej, t. 52, red. Z. Kamieńska, Wrocław, s. 7–114.
Dembińska M. 1987 Wyżywienie mnichów według reguły benedyktyńskiej we wczesnym średniowieczu (VI–XI w.), Studia i materiały do dziejów Wielkopolski i Pomorza, t. 16, z. 2, s. 57–78.
Dembińska M. 1989 Zmiany w polskiej kuchni od średniowiecza do końca XVII wieku na tle europejskim, [w:] Szkice z dziejów materialnego bytowania społeczeństwa polskiego, Studia i Materiały z Historii Kultury Materialnej, t. 61, red. M. Dembińska, Wrocław, s. 191–199.
Gardawski A., Kruppé J. 1955 Późnośredniowieczne naczynia kuchenne i stołowe, [w:] Szkice Staromiejskie, red. O. Puciata i in., Warszawa, s. 121–140.
Grygiel R., Jurek T. 1996 Doliwowie z Nowego Miasta nad Wartą, Dębna i Biechowa. Dzieje rezydencji i ich właścicieli, Łódź.
Józefowiczówna K. 1955 Prace badawczo-naukowe w kościele parafialnym w Trzemesznie, Ochrona Zabytków, R. 8, nr 1(28), s. 34–49.
Józefowiczówna K. 1963a Pozostałości przedromańskie i romańskie w kościele byłego opactwa w Trzemesznie, Biuletyn Historii Sztuki, R. 25, nr 1, s. 97–98.
Józefowiczówna K. 1963b Nowy pogląd na sprawę najstarszych etapów budowlanych byłego opactwa w Trzemesznie, Kwartalnik Architektury i Urbanistyki, t. 8, z. 1, s. 3–17.
Józefowiczówna K. 1978a Trzy romańskie klasztory, [w:] Studia z dziejów ziemi mogileńskiej, red. C. Łuczak, Poznań, s. 165–266.
Józefowiczówna K. 1978b Trzemeszno. Klasztor św. Wojciecha w dwóch pierwszych wiekach istnienia, Warszawa–Poznań.
Kajzer L. 1994 „Główne momenty” raz jeszcze. Uwagi o przemianach garncarstwa późnośredniowiecznego i nowożytnego w Polsce, [w:] Garncarstwo i kaflarstwo na ziemiach polskich od późnego średniowiecza do czasów współczesnych. Materiały z konferencji, Rzeszów 21–23 IX 1993, red. A. Gruszczyńska, A. Targońska, Rzeszów, s. 9–14.
Kapiszewski H. 1957 Droga św. Wojciecha z Saksonii do Polski wiodła przez Panonię, Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce, t. 6, s. 289–299.
Kietlińska A. 1953 Kryteria klasyfikacji ceramiki w archeologii, Przegląd Archeologiczny, t. 9, s. 279–287.
Kruppé J. 1961 Studia nad ceramiką XIV wieku ze Starego Miasta w Warszawie, Wrocław.
Kruppé J. 1967 Garncarstwo warszawskie w wiekach XIV i XV, Wrocław.
Kruppé J. 1981 Garncarstwo późnośredniowieczne w Polsce, Studia i Materiały z Historii Kultury Materialnej, t. 53, cz. 1–2, Wrocław.
Kürbis(ówna) B. 1970 O początkach kanonii w Trzemesznie, [w:] Europa – Słowiańszczyzna – Polska. Studia ku uczczeniu profesora Kazimierza Tymienieckiego, red. C. Łuczak, Poznań, s. 327–343.
Kürbis(ówna) B. 1978 Pogranicze Wielkopolski i Kujaw w X–XII w., [w:] Studia z dziejów ziemi mogileńskiej, red. C. Łuczak, Poznań, s. 65–111.
Labuda G. 1947 Św. Wojciech w literaturze i legendzie średniowiecznej, [w:] Święty Wojciech 997–1947, red. Z. Biernacki i in., Gniezno, s. 89–112.
Labuda G. 1969a Droga biskupa praskiego Wojciecha do Prus, Zapiski Historyczne, t. 34, z. 3, s. 9–28.
Labuda G. 1969b O siedzibach najstarszych klasztorów w Polsce, Sprawozdania Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, nr 1(82), s. 105–107.
Labuda G. 1982 Żywoty św. Wojciecha, [w:] Słownik Starożytności Słowiańskich, t. 7, cz. 1: Y–Ż, red. G. Labuda, Z. Stieber, Wrocław, s. 323–328.
Labuda G. 1992 Święty Wojciech w działaniu, w tradycji i w legendzie, [w:] Święty Wojciech w tradycji i kulturze europejskiej, red. K. Śmigiel, Gniezno, s. 57–97.
Labuda G. 1995 Szkice historyczne jedenastego wieku. I. Najstarsze klasztory w Polsce, Archaeologia Historica Polona, t. 2, s. 7–74.
Lepówna B. 1968 Garncarstwo gdańskie w X–XIII w., Gdańsk.
Liber mortuorum 1889 Liber mortuorum monasterii Strzelnensis ordinis Praemonstratensis, [w:] Monumenta Poloniae Historica, t. 5, wyd. W. Kętrzyński, Lwów, s. 719–767.
Małecki A. 1896 Klasztory w Polsce w obrębie wieków średnich, [w:] Z dziejów i literatury. Pomniejsze pisma Antoniego Małeckiego, Lwów–Petersburg, s. 276–370.
Nawrolski T. 1976 Metody opracowań późnośredniowiecznej ceramiki (Z doświadczeń szczecińskiej Pracowni Archeologiczno-Konserwatorskiej PKZ), Biuletyn Informacyjny PKZ, nr 32, s. 127–138.
Ryszewska K. 2001 Późnośredniowieczna ceramika naczyniowa z opactwa benedyktynów w Mogilnie, Kielce.
Schulz A. 2011 Essen und trinken im mittelalter (1000–1300). Literarische, kunsthistorische und archäologische Quellen, Berlin–Boston.
Sulkowska-Tuszyńska K. 1997 Średniowieczne naczynia ceramiczne z klasztoru norbertanek w Strzelnie, Toruń.
Sulkowska-Tuszyńska K. 2001 Ceramiczne naczynia na trzech nóżkach z klasztoru benedyktynów w Lubiniu, (woj. wielkopolskie), Acta Universitatis Nicolai Copernici, Archeologia 27, s. 139–167.
Sulkowska-Tuszyńska K. 2006 Klasztor norbertanek w Strzelnie (XII–XVI wiek). Sacrum i profanum, Toruń.
Seweryn T. 1956 Staropolska grafika ludowa, Warszawa.
Wałowy A. 1979 Późnośredniowieczne garncarstwo krakowskie w świetle źródeł archeologicznych, Materiały Archeologiczne, t. 19, s. 5–151.
Wiesiołowski J. 1978 Oświata i kultura na ziemi mogileńskiej w XV i na początku XVI wieku, [w:] Studia z dziejów ziemi mogileńskiej, red. C. Łuczak, Poznań, s. 137–164.
Wiewióra M. 2000 Zespół klasztorny kanoników regularnych w Trzemesznie w świetle badań archeologiczno-architektonicznych, Toruń.
Wojciechowski T. 1951 Szkice historyczne jedenastego wieku, Kraków.
Wyrwa M. 2004 W kuchni i przy stole „szarych mnichów”, czyli o wyżywieniu cystersów w świetle źródeł normatywnych zakonu oraz wybranych źródeł historycznych, archeologicznych i przyrodniczych, Archaeologia Historica Polona, t. 14, s. 51–113.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 828
Liczba cytowań: 0
