Późnośredniowieczne piece produkcyjne z grodziska Piotrówka w Radomiu – możliwości interpretacji
DOI:
https://doi.org/10.12775/AHP.2017.003Keywords
piece piekarskie, późne średniowiecze, RadomAbstract
Zarys treści. W trakcie badań wykopaliskowych prowadzonych w latach 60. XX wieku na grodzisku Piotrówka w Radomiu rozpoznano między innymi relikty glinianych i ceglanych pieców o zbliżonych rozmiarach i owalnym planie podstawy. Odkrywcy określili ich chronologię na schyłek średniowiecza i uznali za pozostałość pieców do wytopu żelaza. Cały zespół miał jakoby stanowić pozostałości „ubogiej osady hutniczej”, wegetującej na opuszczonym na początku XIV wieku grodzie. Na pozostałości kolejnych pieców natrafiono podczas badań prowadzonych w latach 2010–2013. Jako, że nie stwierdzono w ich obrębie ani otoczeniu śladów wskazujących jednoznacznie na związek z wytopem żelaza, kwestia interpretacji funkcji pieców została ponownie otwarta. Wyniki analiz pozwalają przypuszczać, że opisywane obiekty to piece piekarskie wchodzące w skład zaplecza gospodarczego radomskiego zamku.
References
Adam K., Stoll H.-J., Wilde P.-M. 1990 Zum mittelalterlichen Bunt- und Edelmetallguss in Magdeburg, Zeitschrift zur Archäologie, t. 24, s. 101–122.
Agricola G. 2000 O górnictwie i hutnictwie dwanaście ksiąg, tłumacz. K. Kurková, Jelenia Góra.
Auch M., Bugaj U., Trzeciecki M. 2012 Archeologia w Radomiu – archeologia dla Radomia. Próba podsumowania pierwszych lat projektu „Park Kulturowy Stary Radom”, [w:] Archeologia w obliczu wyzwań współczesności, Radom. Korzenie miasta i regionu, t 3, red. A. Buko, D. Główka, M. Trzeciecki, Warszawa, s. 9–40.
Auch M., Solarska K., Trzeciecki M. 2013 Badania wykopaliskowe w sezonie 2013 na stanowisku nr 1 – grodzisko „Piotrówka” w Radomiu, maszynopis w archiwum Instytutu Archeologii i Etnologii PAN, Warszawa.
Auch M., Trzeciecki M. 2011 Relikty umocnień obronnych odkrytych w 2010 roku na stanowisku 1 w Radomiu, [w:] Radomski zespół osadniczy w dolinie rzeki Mlecznej. Wyniki badań interdyscyplinarnych 2010 r., Radom. Korzenie miasta i regionu, t. 2, red. A. Buko, D. Główka, M. Trzeciecki, Warszawa, s. 35–69.
Dryja S. 2009 Technologia produkcji słodowniczej i piwowarskiej w średniowieczu i na początku ery nowożytnej w Krakowie, Archaeologia Historica Polona, t. 18, s. 185–208.
Fabiański M. 2000 Miniatury z Kodeksu Baltazara Behema, Kraków.
Fuglewicz B. 2013 Początki Radomia. Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy nad rzeką Mleczną, Radom.
Galioto L. 2012 Eine mittelalterliche Bäckerei in Freiburg, [w:] Mittelalterliche Öfen, s. 97–100.
Gassmann G. 2012 Mittelalterliche Eisenerverhüttungsanlagen in Baden-Würtemberg, [w:] Mittelalterliche Öfen, s. 27–34.
Guldon Z. 1995 Źródła do dziejów Radomia, [w:] Osadnictwo i gospodarka powiatu radomskiego w XVI–XVIII wieku, Radom i region radomski w dobie szlacheckiej Rzeczypospolitej 1, red. Z. Guldon, S. Zieliński, Radom, s. 180–195.
Herdick M., Kühtreiber T. 2008 Burgen, Handwerk und Gewerbe – Ammerkungen zum Forschungsstand, [w:] Archäologie und mittelalterliches Handwerk – Eine Standortbestimmung. Beiträge des 10 Kolloquiums des Arbeitskreises zur archäologischen Erforschung des mittelalterlichen Handwerks, red. W. Melzer, Soest, s. 37–60.
Karst D. 2002 Technologia rzemieślniczej produkcji piwa we Wrocławiu w okresie średniowiecznym i nowożytnym na tle browarnictwa europejskiego, [w:] Piwo we Wrocławiu od średniowiecza po czasy współczesne, red. H. Okólska, Wrocław, s. 9–45.
Kierzkowska-Kalinowska E. 1963 Sprawozdanie z badań Terenowej Ekspedycji Wykopaliskowej IHKM PAN w Radomiu przeprowadzonych w roku 1962, maszynopis w archiwum Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu, Radom.
Kierzkowska-Kalinowska E. 1966 Sprawozdanie z prac terenowych prowadzonych w Radomiu w latach 1959–1964, Sprawozdania Archeologiczne, t. 18, s. 207–218.
Dziesięć lat badań Ekspedycji Wykopaliskowej IHKM PAN w Radomiu, Biuletyn Kwartalny Radomskiego Towarzystwa Naukowego, t. 7, z. 1–2, s. 39–68.
Kierzkowska-Kalinowska E. 1971 Stanowisko 1, wykop 4. Badania 1970, maszynopis w archiwum Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu, Radom.
Opis warstw kulturowych w poszczególnych wykopach archeologicznych na Starym Mieście w Radomiu, maszynopis w archiwum Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu, Radom.
Kierzkowska-Kalinowska E. 1979 Rozwój procesów osadniczych na obszarze Radomia przed lokacją miasta, [w:] Urbanistyka i architektura Radomia, red. W. Kalinowski, Lublin, s. 9–44.
Kierzkowska E., Kierzkowski K. 1960 Sprawozdanie z badań przeprowadzonych w roku 1959 na grodzisku „Piotrówka” w Radomiu, maszynopis w archiwum Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu, Radom.
König S. 2002 Untersuchungen zur Gusstechnik mittelalterlicher und neuzeitlicher Glocken aufgrund archäologisches Befunde in Europa, [w:] Mittelalterliche Öfen, s. 143–163.
Krabath S. 2002 Die mittelalterlichen Buntmetallschmelzöfen in Europa. Vergleichende Studien aufgrund archäologischer, schriftlischer und ikonografischer Quellen, [w:] Mittelalterliche Öfen, s. 115–142.
Kupisz D. 2009 Radom w czasach Jagiellonów (1386–1572), Warszawa.
Lechowicz Z. 2012 Zamek w Radomiu. Archeologia i architektura. Badania i interpretacje, Radom.
Majewski M. 2013 Późnośredniowieczny warsztat ludwisarski odkryty na kwartale IX w Stargardzie, [w:] XVII Sesja Pomorzoznawcza. t. 2: Od późnego średniowiecza do czasów nowożytnych, red. H. Paner, M. Fudziński, Gdańsk, s. 45–69.
Muslow R. 2005 Eisenverarbeitung und Eisenschmieden, [w:] Archäologie unter dem Strassenpflaster. 15 Jahre Stadtkernarchäologie im Mecklemburg-Vorpommern, red. J. Stanke, F. Lüth, H. Schäfer, Schwerin, s. 301–310.
Muslow R. 2008 Ein Schmiedengrundstück in der Wollenweberstrasse 33 in Rostock, Archäologische Berichte au Meclemburg-Vorpommern, t. 15, s. 91–106.
Perrine M. 1991 Images de panification au Moyen Âge, [w:] La préparation alimentaire des cérealés: rapports présentés à la table ronde organiseé à Ravello au Centre univeristaire européen pour les biens culturels du 11 au 14 avril 1988, red. F. Sigaut, D. Fournier, Strasbourg, s. 51–68.
Piszczałowski W., Lissak Z., Karst M., Zaleski S. 1993 Sprawozdanie z badań w obrębie dawnych posesji plac Dominikański nr 3, 5, 7/9 oraz Zaułek Niski nr 6, 8, 10, 12, Silesia Antiqua, t. 35, s. 35–39.
Szczygieł R. 2001 Powstanie nowego miasta w Radomiu, [w:] Radom. Lokacja miasta, odkrywanie zamku, red. S. Piątkowski, Radom, s. 24–32.
Teofil Prezbiter 1998 Teofil Prezbiter. Diversarum Artium Schedula. Średniowieczny zbiór przepisów o sztukach rozmaitych, tłumacz i oprac. S. Kobielus, Kraków.
Trzeciecki M. 2013 Projekt „Park Kulturowy Stary Radom” – badania Instytutu Archeologii i Etnologii PAN w latach 2009–2012, [w:] Piotrówka. Pamięć rodowodu. Katalog wystawy, Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu, styczeń–grudzień 2013, red. E. Skubicha, M. Kwaitkowska-Rzodeczko, Radom, s. 23–39.
Trzeciecki M. 2015 Gród radomski na pograniczu Małopolski i Mazowsza – zarys problematyki badawczej, [w:] Grody średniowiecznego Mazowsza. Księga poświęcona pamięci Marka Dulinicza, red. M. Żurek, M. Krasna-Korycińska, Warszawa, s. 181–201.
Trzeciecki M., Solarska K. 2013 Grodzisko Piotrówka w Radomiu – badania w sezonie 2012, [w:] Ziemia niczyja – ziemia nieznana. Schyłek starożytności i średniowiecze na ziemiach między Wisłą a Pilicą, Radom. Korzenie miasta i regionu 4, red. A. Buko, D. Główka, M. Trzeciecki, Warszawa, s. 47–76.
Wyrozumska B. 1984 Dokumenty miasta Radomia z lat 1444–1611, Biuletyn Kwartalny Radomskiego Towarzystwa Naukowego, t. 21, z. 4, s. 16–74.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
Stats
Number of views and downloads: 1312
Number of citations: 0
