Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • English
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Lista recenzentów
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • English
  • Język Polski

Archaeologia Historica Polona

Ustrojowe i społeczne uwarunkowania lokacji miejskich na ziemiach polskich w 1. połowie XIII wieku
  • Strona domowa
  • /
  • Ustrojowe i społeczne uwarunkowania lokacji miejskich na ziemiach polskich w 1. połowie XIII wieku
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 23 (2015) /
  4. Artykuły

Ustrojowe i społeczne uwarunkowania lokacji miejskich na ziemiach polskich w 1. połowie XIII wieku

Autor

  • Sławomir Gawlas Instytut Historyczny Uniwersytet Warszawski

DOI:

https://doi.org/10.12775/AHP.2015.001

Słowa kluczowe

goście – hospites, miasta biskupie w Polsce, model pierwszej lokacji na prawie niemieckim

Abstrakt

Zarys treści. Rozwój badań archeologicznych pokazał wieloetapowość przekształceń osadniczych
w centrach miejskich i umożliwił bardziej wnikliwą interpretację dokumentacji
pisanej. Model lokacji na prawie niemieckim rozwijał się stopniowo w ciągu XII–XIII
wieku: od kolonii obcych kupców, określanych mianem gości (hospites) – do handlowo-
-rzemieślniczego miasta komunalnego. Model wczesnego miasta na prawie niemieckim
pokazuje dokument projektowanej w 1237 roku lokacji Płocka. Trwające dziesiątki
lat konflikty z Kościołem pozostawiły w tym mieście dokumentację źródłową, która
pozwala na poznanie przebiegu powstawania gminy miejskiej. Podobny proces można
obserwować w innych siedzibach diecezji: Wrocławiu, Poznaniu, Gnieźnie, Włocławku
i Krakowie. Wszędzie (z wyjątkiem Włocławka) nie rozwinęły się biskupie miasta. Już
w pierwszej fazie urbanizacji dążenia książąt do przejęcia korzyści z rozwoju gospodarki
pieniężnej zderzały się z uprawnieniami własnościowymi Kościoła. Po wprowadzeniu
reform gregoriańskich w Polsce zmalała zależność biskupów od książąt. Uprawnienia
własnościowe, niezbędne do wypełniania zadań politycznych przez episkopat i funkcjonowania
liturgii, stawały się balastem. Piastowie stopniowo usuwali uprawnienia
Kościoła, uprzywilejowując inne dobra biskupie oraz współdziałając z powstającymi
gminami miejskimi.
Archaeologia Historica Polona

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

2016-06-29

Jak cytować

1.
GAWLAS, Sławomir. Ustrojowe i społeczne uwarunkowania lokacji miejskich na ziemiach polskich w 1. połowie XIII wieku. Archaeologia Historica Polona [online]. 29 czerwiec 2016, T. 23, s. 7–56. [udostępniono 6.7.2025]. DOI 10.12775/AHP.2015.001.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 23 (2015)

Dział

Artykuły

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 1907
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • English
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

goście – hospites, miasta biskupie w Polsce, model pierwszej lokacji na prawie niemieckim
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa