Z historii kolekcjonerstwa
Etyczne aspekty pozyskiwania zbiorów do Muzeum Książąt Czartoryskich w wieku XVIII
DOI:
https://doi.org/10.12775/ZWAM.2021.8.05Abstrakt
Obecne Muzeum Książąt Czartoryskich jest najstarszym muzeum w Polsce, powstało z inicjatywy Izabeli Czartoryskiej, znanej kolekcjonerki i patriotki. Nie była osamotniona w pozyskiwaniu dla niego pamiątek, znacznie się do tworzenia muzeum przyczynił Tadeusz Czacki, dzięki jego staraniom do muzeum trafiły i zostały ocalone przedmioty należące do znanych Polaków, w tym królów polskich, wyjęte z krypt katedry na Wawelu czy skarbca królewskiego. Choć nie zawsze mamy pewność, czy pozyskane i ofiarowane przez niego do muzeum obiekty są autentycznymi pamiątkami czy prochami sławnych Polaków, należy docenić jego zasługi w powstawaniu tej prześwietnej kolekcji.
Bibliografia
Błędowska z Działyńskich Henrietta
: Pamiątka przeszłości. Wspomnienia z lat 1794–1832, oprac. K. Kostenicz, Z. Makowiecka, Warszawa: PIW
Buczek Karol
: Z przeszłości Biblioteki Muzeum XX Czartoryskich. „Przegląd Biblioteczny” nr 1–4, s. 181-199
Czacki Tadeusz
: Opisanie grobów dawnych królów polskich w Krakowie przez P. Czackiego Starostę Nowogrodzkiego, komisarza Komissyi Skarbowej Koronnej do JW. Naruszewicza Biskupa Łuckiego i Brzeskiego Lit. przesłane, „Gazeta Narodowa i Obca”, nr 65, s. 262; nr 67, s. 270; nr 68, s. 274. Przedruk: „Pamiętnik Warszawski”, R. 5, T. XV, s. 301–310
: Rapport JW Czackiego Sty Nowogrodzkiego komisyi Rzpltej Skarbu Koronnego komisarza, do prowincyi krakowskiej delegowanego, tejże Prześwietnej Komisyi poddany 26 kwietnia 1791, Czas 1881, nr 160
Danowska Ewa
: Tadeusz Czacki 1765–1813. Na pograniczu epok i ziem, „Rozprawy Wydziału Historyczno-Filozoficznego, Ogólnego zbioru tom 106”, Kraków: Polska Akademia Umiejętności
Estreicher Karol
: Zniszczenie polskich insygniów koronnych, Warszawa: [s.n.]
Grabowski Ambroży
: Groby, trumny i pomniki królów polskich w podziemiach i wnętrzu Katedry krakowskiej na Wawelu, Kraków: Drukarnia Czasu
: Wspomnienia, wyd. S. Estreicher, t. II, Kraków: Tow. Miłośników Historyi i Zabytków Krakowa
Knot Antoni
: Tadeusz Czacki, PSB, t. IV, s. 144–146, Kraków: PAN
Lebet-Minakowska Anna
: Minister dream or could calculation. History of Judaica Department of the National Museum in Kraków, w: Art of Jewish Society, Warszawa, s. 280–289
: Historia pewnej sukni Zofii z Opalińskich Lubomirskiej, praprababki Adama Kazimierza Czartoryskiego. Kraków: „Rozprawy Muzeum Narodowego w Krakowie”, tom XII, s. 118–138
Lelewel Joachim
: Bibliograficznych ksiąg dwoje, T. I–II, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe
Michałowski Kazimierz
: Stanisław Kostka Potocki jako archeolog w: „Rocznik Historii Sztuki”, 1 s. 502–509.
Scheicher Elisabeth
: Kunstkammer w: The Dictionary of Art, t. 18, London-New York, s. 520–523
Święch Zbigniew
: Klątwy, mikroby, uczeni, t. 1: W ciszy otwieranych grobów, Kraków: Iskry
Talko-Hryncewicz Julian, Wrzosek Adam
: „Czaszka Jana Kochanowskiego” w Muzeum XX. Czartoryskich w Krakowie (notatka antropologiczna), w: „Przegląd Antropologiczny”, R. 2, cz. 1, s. 2
Widacki Jan, Marek Zbigniew
: Czaszka Jana Kochanowskiego w zbiorach Muzeum XX. Czartoryskich w Krakowie, w: „Wykorzystanie metod kryminalistyki i medycyny sądowej w badaniach historycznych”, „Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach” nr 590, red. J. Widacki, Katowice, s. 52–54
Żychliński Tadeusz
: Złota księga szlachty polskiej, t. I, Poznań: Leitgeber Jarosław
Żygulski Zdzisław
: Studia do Dziejów Wawelu, z 2, s. 377–412, Kraków: Zamek Królewski na Wawelu
Źródła niepublikowane
skróty:
Inwentarz 1849 = Inwentarz Świątyni Sybilli w Puławach w miesiącu lipcu, 1815-o roku spisany, w Paryżu, w sierpniu 1849 roku przepisany, z dodaniem skazówek, osób i rzeczy, Biblioteka Czartoryskich, rkps 12147 (dawna sygn. XVII/2339)
Poczet Pamiątek = Poczet Pamiątek Narodowych zachowanych w Świątyni Sybilli w Puławach przez Elżbietę Księżną Czartoryską zebranych, Biblioteka Czartoryskich rkps 3032 Archiwum Kapituły Metropolitalnej Krakowskiej, Epistulae variarum personarum ab anno 1758 ad annum 1799, list nr 241 Biblioteka Ossolińskich, rkps 4962
Historyczne opisanie Świątyni Sybilli w Puławach 1825, przepisane przez Łukasza Gołębiowskiego, Biblioteka Czartoryskich, rkps 12146 (dawna sygn. 2338)
Inwentarz Świątyni Sybilli w Puławach w miesiącu lipcu, 1815-o roku spisany, w Paryżu, w sierpniu 1849 roku przepisany, z dodaniem skazówek, osób i rzeczy, Biblioteka Czartoryskich, rkps 12147 (dawna sygn. XVII/2339)
List Łukasza Gołębiowskiego do Adama J. Czartoryskiego, 1821, Biblioteka Czartoryskich rkps 12163, k. 2.
List Tadeusza Czackiego do Adama Naruszewicza, Biblioteka Czartoryskich, rkps 938
Łukasz Gołębiowski, Rejestr ogólny Biblioteki Poryckiej, Biblioteka Czartoryskich, rkps 3233 s. 1–266
Regestr Pamiątek polskich złożonych w Świątyni Puławskiey, (przed rokiem 1830), Biblioteka Czartoryskich, rkps 3226/I
Umowa między Barbarą Czacką a Adamem Jerzym Czartoryskim w sprawie zakupu biblioteki w Porycku po Tadeuszu Czackim, 1818–1819, kopia ręką Karola Druziewicza, Biblioteka Czartoryskich, rkps 12163
Volumina legum, Kraków 1889, t. 9, CCCLIX
Strony Internetowe
Kodeks Etyki ICOM https://icom.museum/wp-content/uploads/2018/07/poland.pdf; data odczytu: 15.06.2021
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Anna Lebet-Minakowska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autorzy udzielają wydawcy (Polskiemu Towarzystwu Ludoznawczemu) licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu w następujących polach eksploatacji:
a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (ebook, audiobook);
c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera;
e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY - ND 4.0).
2. Autorzy udzielają wydawcy licencji nieodpłatnie.
3. Korzystanie przez wydawcę z utworu na ww. polach nie jest ograniczone czasowo, ilościowo i terytorialnie.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 414
Liczba cytowań: 0