Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • English
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • English
  • Język Polski

Studia nad Totalitaryzmami i Wiekiem XX

Zagłada polskiej inteligencji jako forma ludobójstwa
  • Strona domowa
  • /
  • Zagłada polskiej inteligencji jako forma ludobójstwa
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 1 (2017) /
  4. Artykuły

Zagłada polskiej inteligencji jako forma ludobójstwa

Autor

  • Prof. Dieter Schenk

DOI:

https://doi.org/10.12775/STW.2017.01.05

Abstrakt

W artykule postawiono pytanie, czy zagłada inteligencji polskiej w latach 1939–1945 stanowiła zbrodnię ludobójstwa w sensie prawnym. Autor wskazał, że choć ludobójstwo Polaków w latach 1939–1945, a zwłaszcza polskiej inteligencji jest przedmiotem wielu studiów historycznych, to temat ten był dotąd zaniedbywany w literaturze prawniczej. Okupanci przywłaszczali sobie zajęte sprzecznie z prawem międzynarodowym ziemie polskie, stosując brutalną przemoc i określając siebie mianem „narodu panów”. Ludność polska była przez nich degradowana do roli „elementów obcych narodowo”.
Autor pokazał, że Polacy byli w rozumieniu prawa międzynarodowego grupą narodową, której przysługiwała ochrona prawna. Elity narodu polskiego stanowiły zaś podgrupę, która zajmowała eksponowaną pozycję i która zgodnie z planami narodowych socjalistów miała być wyeliminowana w pierwszej kolejności. Elity te spełniały również inne kryteria, które w świetle międzynarodowego prawa karnego i odnośnego orzecznictwa międzynarodowego nadają działaniom przeciwko nim znamiona ludobójstwa. Autor pokazał, jak polska inteligencja postrzegała sama siebie oraz jak była postrzegana przez okupantów, udokumentował politykę Niemiec wobec niej i podsumował, że zgodnie z niemieckim kodeksem przestępstw przeciwko międzynarodowemu prawu karnemu zagładę inteligencji polskiej należy uznać za zbrodnię, która wyczerpuje znamiona ludobójstwa.

Biogram autora

Prof. Dieter Schenk

Od 1993 roku bada zagadnienia związane z narodowym socjalizmem ze szczególnym uwzględnieniem Polski. Od 1998 roku jest profesorem wizytującym Uniwersytetu Łódzkiego, gdzie wykłada historię narodowego socjalizmu (www.dieter-schenk.info). Jego aktualne projekty badawcze to: „Poznański namiestnik Hitlera i proces Greisera” (tytuł roboczy, wraz z prof. dr. hab. Witoldem Kuleszą), „Wyzysk i korupcja w Generalnym Gubernatorstwie” (tytuł roboczy), „Czytanie sceniczne: Karolina Lanckorońska”.
Wybrane publikacje:
Die Post von Danzig. Geschichte eines deutschen Justizmordes (1995, wyd. pol.: Poczta Polska w Gdańsku: dzieje pewnego niemieckiego zabójstwa sądowego, 1999); Hitlers Mann in Danzig. Gauleiter Forster und die NS-Verbrechen in Danzig--Westpreußen (2000, wyd. pol.: Albert Forster – gdański namiestnik Hitlera. Zbrodnie hitlerowskie w Gdańsku i Prusach Zachodnich, 2002); Hans Frank. Hitlers Kronjurist und Generalgouverneur (2006, wyd. pol.: Hans Frank. Biografia generalnego gubernatora, 2009); Der Lemberger Professorenmord und der Holocaust in Ostgalizien (2007, wyd. pol.: Noc morderców. Kaźń polskich profesorów we Lwowie i holokaust w Galicji Wschodniej, 2011); Krakauer Burg. Die Machtzentrale des Generalgouverneurs Hans Frank 1939–1945 (2010, wyd. pol.: Krakauer Burg. Wawel jako ośrodek władzy generalnego gubernatora Hansa Franka w latach 1939–1945, 2013); Danzig 1930–1945. Das Ende einer Freien Stadt (2013, wyd. pol.: Gdańsk 1930–1945. Koniec pewnego Wolnego Miasta, 2014).

Studia nad Totalitaryzmami i Wiekiem XX Tom 1 2017

Pobrania

  • PDF
  • PDF (English)

Sklep wydawnictwa:

Przejdź do sklepu

Opublikowane

2025-09-21

Jak cytować

1.
SCHENK, Dieter. Zagłada polskiej inteligencji jako forma ludobójstwa. Studia nad Totalitaryzmami i Wiekiem XX [online]. 21 wrzesień 2025, T. 1, s. 104–117 (PL), 240. [udostępniono 30.12.2025]. DOI 10.12775/STW.2017.01.05.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 1 (2017)

Dział

Artykuły

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.

  • Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
  • Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
  • Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony

PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 717
Liczba cytowań: 0

W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa