Tęsknota; smutek; żal w dwóch rosyjskich przekładach Pana Tadeusza; Z dziejów recepcji poematu Mickiewicza w Rosji

Abstrakt

Celem artykułu było porównanie sposobów wyrażania smutku, żalu i tęsknoty w dwóch rosyjskich
tłumaczeniach Pana Tadeusza Adama Mickiewicza, autorstwa Zuzanny Mar i Światosława
Świackiego. Szczególną uwagę zwraca się na dwa spośród licznych ekwiwalentów rosyjskich –
ТОСКА i УМИЛЕНИЕ. Mają one bowiem rangę specyficznych konceptów lingwokulturowych
i są uznawane za nieprzekładalne. Dzięki tabelarycznym zestawieniom cytatów można było
pokazać wariantywność rozwiązań tłumaczy w omawianych kontekstach, a także uchwycić
pewne stałe cechy mówienia o smutku i tęsknocie w obrębie rosyjskiego językowego obrazu
świata. Poruszone zostały również wybrane zagadnienia recepcji Mickiewicza dawniej i dziś
oraz kwestia emancypacji przekładów jako pełnoprawnych i samodzielnych tekstów literatury,
w obieg której wchodzą.