Травма как детерминант структуры личности и ментальности общества в современной России: на примере образа Льва Смыслова – героя романа Саши Филипенко Травля
DOI:
https://doi.org/10.12775/SP.2022.008Słowa kluczowe
Sasha Filipenko, trauma, społeczeństwo postsowieckie, świadomość indywidualna i zbiorowaAbstrakt
Trauma jest jednym z kluczowych pojęć analizy konstrukcji postaci w powieści Nagonka, wydanej w 2016 roku przez białoruską i rosyjską pisarkę Sashę Filipenko. Jednym z głównych bohaterów powieści jest Lew Smysłow, którego należy uznać za pewien typ członka społeczeństwa postsowieckiego współczesnej Rosji, który musiał stawić czoła nowej, niestabilnej rzeczywistości będącej wynikiem przemian społeczno-politycznych w ostatnim dziesięcioleciu XX wieku. Trauma staję się podstawą procesu kształtowania się osobowości Lwa: bolesne testy, jakie przechodził w latach 90. XX wieku, deformowały jego świadomość, aspiracje życiowe i przesądzały o jego przyszłości. Jego największym pragnieniem jest zostanie częścią klasy wyższej – tzw. śmietanki towarzyskiej. Za osiągnięcie tego celu Lew jest gotów zapłacić każdą cenę. Traumatyczne przeżycia zmieniają świat wewnętrzny bohatera i stają się przyczyną jego nieuleczalnych lęków oraz wyrafinowanego okrucieństwa, które pozwala mu niszczyć życie innych ludzi.
Bibliografia
Assman A., Dlinnaya ten' proshlogo: Memorial'naya kul'tura i istoricheskaya politika, perevod B. Khlebnikova, Novoye literaturnoye obozreniye, Moskva 2014.
Belkin M., Roman voshel v korotkiy spisoknatspremii «Bol'shaya kniga» etogo goda, „Gil'diya slovesnikov”, URL: https://slovesnik.org/chto-chitat/chto-chitayut-uchitelya/sasha-filipenko-travlya.html.
Filipenko S., ‘No one wants to be a little brother’: Belarus, Russia and Ukraine – a dysfunctional family affair [w:] The Guardian, 2022. 05 April, URL: https://www.theguardian.com/books/2022/apr/05/belarus-russia-and-ukraine-putin-dysfunctional-family.
Filipenko S., Kremulyator, [w:] «Znamya», 2022, nr 2. URL: https://znamlit.ru/publication.php?id=8200.
Filipenko S., Travlya, «Vremya», Moskva 2017.
Freyd Z., Sobraniye sochineniy v 26 tomakh. Т. 1. Issledovaniya isterii. Vostochno-Yevropeyskiy Institut Psikhoanaliza, Sankt-Peterburg 2011.
Goncharuk D., Zamakhina T., Gosduma i Sovfed vveli ugolovnoye nakazaniye za feyki o spetsoperatsii RF, [w:] Rossiyskaya gazeta, 2022, 4 marta. URL: https://rg.ru/2022/03/04/gosduma-i-sovfed-vveli-ugolovnoe-nakazanie-za-fejki-o-specoperacii-rf.html.
Gudkov L., Abortivnaya modernizatsiya, ROSSPEN, Moskva 2011.
Ivshina O., Primerno 20 batal'onov: chto my znayem o poteryakh Rossii za polgoda voyny v Ukraine, [w:] BBC News. Russkaya sluzhba, 2022, 19 avgusta. URL: https://www.bbc.com/russian/features-62599928.
Jastrzębska К., Postsovetskost' kak travma? Proza Romana Senchina, „Przegląd Rusycystyczny”, 2018, nr 3(163), s. 106-116.
Katayeva V., V Gosdume predstavili spisok 142
znamenitostey, ne podderzhavshikh SVO, [w:] News.ru, 2022, 5 avgusta. URL: https://news.ru/culture/v-gosdume-predstavili-spisok-142-znamenitostej-ne-podderzhavshih-svo/.
Karut K., Travma, vremya i istoriya, [v:] Travma: punkty. Sbornik statey. Pod redaktsiyey Sergeya Ushakina i Yeleny Trubinoy. Novoye literaturnoye obozreniye, Moskva 2009.
Khorni K., Nevroticheskaya lichnost' nashego vremeni. Perevod A. I. Feta, Philosophical arkiv, Nyköping 2016.
Mazur Ye., Psikhicheskaya travma i psikhoterapiya, «Moskovskiy psikhoterapevticheskiy zhurnal», 2003, nr 1, s. 31-52.
Nikolai F., Krizis «identichnosti»: kul'turnayapamyat' po tu storonu pravoy nostal'gii i liberal'noy terapii, «Novoye literaturnoye obozreniye», 2021, nr 135 (1), URL: https://www.nlobooks.ru/magazines/neprikosnovennyy_zapas/135_nz_1_2021/article/23387/?sphrase_id=431987.
Obrashcheniye Prezidenta Rossiyskoy Federatsii, 21 fevralya 2022 goda, URL: http://kremlin.ru/events/president/news/67828.
„Osobyy put’”: ot ideologii k metodu. Sostaviteli: M. B. Velizhev, T. M. Atnashev, A.L. Zorin. Novoye literaturnoye obozreniye, Moskva 2018.
Patriarshaya propoved' v Den' Radonitsy posle Liturgii v Arkhangel'skom sobore Moskovskogo Kremlya, URL: http://www.patriarchia.ru/db/text/5922848.html.
Prazauskas A., SNG kak postkolonial'noye prostranstvo, «Nezavisimaya gazeta», 1992, nr 25, 7 fevralya. URL: https://sites.ualberta.ca/~khineiko/NG_92_93/1141438.htm.
Pul'son K., Kheppi-end, kak u Shekspira, «Rossiyskaya gazeta», 2016, nr 230 (7098), URL: https://rg.ru/2016/10/11/pisatel-sasha-filipenko-zakompleksovannost-odna-iz-glavnyh-bed-rossii.html.
Rech' reykhskantslera A. Gitlera v Reykhstage 1 sentyabrya 1939 g. [v:] Dokumenty ХХ veka, URL: http://doc20vek.ru/node/1347.
Samyye vydayushchiyesya lichnosti v istorii, Levada-Tsentr. Analiticheskiy tsentr Yuriya Levady, URL: https://www.levada.ru/2021/06/21/samye-vydayushhiesya-lichnosti-v-istorii/.
Sasha Filipenko: «Lukashenko i Putin srazhayutsya sovremenem», [w:] UDF.BY, 2022, 4 avgusta. URL: https://udf.name/news/main_news/246300-sasha-filipenko-lukashenko-i-putin-srazhajutsja-so-vremenem.html.
Sergey Lavrov ne isklyuchilrazryva otnosheniy s Yevrosoyuzom, [v:] Govorit Moskva, 12 fevralya 2021 g., URL: https://govoritmoskva.ru/news/263422/
Shevtsova L., Kak Rossiya ne spravilas' s demokratiyey: logika politicheskogo otkata, „Pro et Contra”. 2004, nr 3. Тоm 8, s. 36-55.
Smirnov I. P., Psikhodiakhronologika. Psikhoistoriya russkoy literatury ot romantizma do nashikh dney, Novoye literaturnoye obozreniye, Moskva 1994.
Suverina Ye., Repressivnaya toleratnost', «Novoye literaturnoye obozreniye», 2015, nr 131 (1), URL: https://www.nlobooks.ru/magazines/novoe_literaturnoe_obozrenie/131_nlo_1_2015/article/11256/.
Travin D., „Osobyy put’” Rossii. Ot Dostoyevskogo do Konchalovskogo, Izdatel'stvo Yevropeyskogo universiteta, Sankt-Peterburg 2018.
Trudolyubov M., Kto takoy «Sovetskiy chelovek» segodnya? Interv'yu s direktorom «Levada-tsentra» L'vom Gudkovym [v:] Wilson Center, URL: https://www.wilsoncenter.org/blog-post/kto-takoy-sovetskiy-chelovek-segodnya-intervyu-s-direktorom-levada-centra-lvom-gudkovym.
Ushakin S., Nam etoy bolyu dyshat'? [v:] Travma: punkty. Sbornik statey. Pod redaktsiyey Sergeya Ushakina i Yeleny Trubinoy. Moskva 2009.
Volkov S., Sasha Filipenko. «Travlya», „Gil'diya slovesnikov”, URL: https://slovesnik.org/chto-chitat/chto-chitayut-uchitelya/sasha-filipenko-travlya.html.
Vystupleniye i diskussiya na Myunkhenskoy konferentsii po voprosam politiki bezopasnosti, 10 fevralya 2007 goda, URL: http://kremlin.ru/events/president/transcripts/24034.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 273
Liczba cytowań: 0