Składniki niedoborowe w dietach roślinnych

Abstrakt

W ostatnich latach rośnie popularność diet roślinnych. Ludzie decydują się na nie z różnych powodów: względy etyczne, zdrowie, troska o środowisko, lepsze samopoczucie, walory smakowe. Stosowanie diet roślinnych pozostaje tematem kontrowersyjnym. Z jednej strony ich zwolennicy mówią o korzystnym wpływie na organizm, z drugiej - o niedoborach pokarmowych, których przyczyną może być rezygnacja z surowców odzwierzęcych. Ryzyko niedoborów istnieje, przy czym jednocześnie można przytoczyć dowody potwierdzające korzystny wpływ wegetarianizmu w profilaktyce wielu schorzeń, takich jak otyłość, cukrzyca, nadciśnienie tętnicze czy miażdżyca. Ryzyko niedoborów jest różne, w zależności od tego, jak dużo produktów pochodzenia zwierzęcego zostanie wykluczonych z diety. Największe niesie ze sobą weganizm, gdyż dochodzi tutaj do zrezygnowania z największej liczby tych pokarmów. Jednak występowanie niedoborów nie zależy wyłącznie od rodzaju stosowanej diety. Duży wpływ ma również wiedza o żywieniu się roślinami. Im jest ona mniejsza, tym ryzyko wystąpienia niedoborów większe. Należy zwrócić uwagę na makro- i mikroelementy, niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka, których braki mogą mieć poważne konsekwencje dla zdrowia. Wśród składników niedoborowych najczęściej wymienia się białko, żelazo, witaminę B12, wapń i wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3. Przejście na dietę roślinną nie jest równoznaczne z deficytem tych składników. Prawidłowo ułożona, zbilansowana dieta roślinna, jest odpowiednia na każdym etapie życia, w tym również u dzieci, kobiet ciężarnych czy osób starszych. Aby mieć pewność, że stosowana dieta jarska jest zdrowa, należy poznać roślinne źródła niedoborowych składników i wiedzieć, jak odpowiednio komponować ze sobą produkty spożywcze, by nie narazić się na braki.