Raport z badań rasowych Kaszubów z 1940 r.
DOI:
https://doi.org/10.12775/GNH.2024.10Słowa kluczowe
Kaszubi, badania rasowe, okupacja niemiecka, II wojna światowa, SSAbstrakt
Artykuł przedstawia mało dotąd znany dokument ze zbiorów Archiwum Federalnego (Bundesarchiv) w Berlinie-Lichterfelde – raport z przeprowadzonego na początku 1940 r. badania rasowego wyselekcjonowanej grupy Kaszubów z powiatu kartuskiego. Badania przeprowadzili funkcjonariusze SS na zlecenie Urzędu Uzupełnień Kadrowych Waffen-SS (Ergänzungsamt der Waffen-SS). Przedstawiony w oryginale (w jęz. niemieckim) i opracowany dokument jest jednym z przykładów polityki niemieckiego aparatu okupacyjnego wobec kaszubskiej ludności Pomorza, jej postrzegania, traktowania i snucia związanych z nią planów.
Bibliografia
Źródła archiwalne:
Bundesarchiv Berlin-Lichterfelde
NS 19/3520
NS 21/329
R 1501/5313
Opracowania:
Borzyszkowski J., Historia Kaszubów w dziejach Pomorza. Tom IV: Kaszubi w II RP i w latach II wojny światowej (1920–1945), Gdańsk 2019.
Breza B., Pomiędzy oporem a przystosowaniem. Kaszubi w okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie 1939–1945, [w:] „Rocznik Gdański” 2004, t. LXIV, z. 1–2, s. 49–60.
Daniluk J., SS w Gdańsku. Wybrane zagadnienia, Gdańsk 2013.
Encyklopedia Warszawy, pod red. B. Kaczorowskiego, Warszawa 1994.
Kalendarium Muzeum Narodowego w Warszawie 1939–1945, https://cyfrowe.mnw.art.pl/pl/ artykuly/356 [dostęp: 15 maja 2024].
Kołodziej E., Muzeum Józefa Piłsudskiego w Belwederze 1936–1939, „Niepodległość i Pamięć” 1997, T. 4, z. 3 (9).
Kuraś B., Smoleński P., Krzyżyk niespodziany. Czas Goralenvolku, Wołowiec 2017.
Libera Z., Sekcja Rasowo-Ludoznawcza Instytutu na Rzecz Niemieckiej Pracy na Wschodzie w badaniach etnologów i antropologów w Krakowie, [w:] Antropologia i etnologia w czasie wojny. Działalność Sektion Rassen- und Volkstumsforschung Institut für Deutsche Ostarbeit, Krakau 1940–1944, w świetle nowych materiałów źródłowych, pod. red. M. Maja, Kraków 2016.
Schafft G., Od rasizmu do ludobójstwa. Antropologia w Trzeciej Rzeszy, tłum. T. Bałuk-Ulewiczowa, Kraków 2006.
Schmitz-Berning C., Vokabular des Nationalsozialismus, 2. Auflage, Berlin 2007.
Sowula G., Stopnie wojsk niemieckich, [w:] Teczka Hitlera, pod red. H. Eberlego i M. Uhla, tłum. B. Ostrowska, Kraków 2005.
Szatkowski W., Goralenvolk. Historia zdrady, Kraków 2012.
Trebunia-Staszel S., „Lud zdolny do życia”. Górale podhalańscy w oczach niemieckiego okupanta, Warszawa 2019.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 192
Liczba cytowań: 0
