Polityczność i deliberacja – Jürgena Habermasa teoria demokracji
DOI:
https://doi.org/10.12775/DP.2016.026Słowa kluczowe:
polityczność, deliberacja Jürgen Habermas, John Rawls, faktyczność i obowiązywanie, komunikacja, legitymizacja, problem stabilności, liberalizm politycznyAbstrakt
Poniższy tekst ma na celu wskazanie znaczenia deliberacji w Jürgena Habermasa teorii demokracji. Niemiecki filozof wraz z Johnem Rawlsem uważany jest za myśliciela, który dał podwaliny dla modelu demokracji deliberatywnej. Jednym z głównych założeń naszej analizy jest to, iż zarówno projekt Rawlsa, jak i Habermasa, związany jest ściśle z problemem stabilności, który pierwszy raz wyeksplikowany został w dziele Thomasa Hobbesa. W tekście prześledzimy kolejne etapy rozwoju myśli Habermasa, które tworzą koncepcje demokracji deliberatywnej. Do elementów tych należą: sfera publiczna, idealna sytuacja komunikacyjna, teoria działania komunikacyjnego, suwerenność ludu i legitymizacja, polityka deliberatywna, normatywność teorii politycznych. Ponadto nakreślone zostaną polemiki Habermasa z Johnem Rawlsem oraz Robertem Spaemannem. Wnioski zebrane zostaną w podrozdziale o problemie stabilności i deliberacji.Bibliografia
Adorno T. W., Horheimer M., Dialektyka Oświecenia, Wydawnictwo Krytyki Polityczne, Warszawa 2010.
Balibar É., Spinoza i polityka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.
Dupeurix A., Zrozumieć Habermasa, Oficyna Naukowa, Warszawa 2013.
Dybel P., S. Wróbel, Granice polityczności, Fundacja ALETHEIA, Warszawa 2008.
Habermas and Rawls. Disputing the Political, red. J. G. Finlayson, F. Freyenhagen, Routledge, Now Jork 2011
Habermas J., Die Einbeziehung des anderen. Studien zur politsche Theorie, Suhrkamp Verlag, Main Germany 1996.
Habermas J., Faktyczność i obowiązywanie. Teoria dyskursu wobec zagadnień prawa i demokratycznego państwa prawnego, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2005.
Habermas J., On the Pragmatics of Social Interaction. Preliminary Studies in the Theory of Communicative Action, The MIT Press, Cambridge Massachusetts 1984.
Habermas J., Reconciliation through the Public Use of Reason: Remarks on John Rawls’s Political Liberalism, The Journal of Philosophy, XCII, March 1995, s. 109-131.
Habermas J., Strukturalne przeobrażenia sfery publicznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
Habermas J., Teoria działania komunikacyjnego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999, t. I.
Habermas J., Teoria działania komunikacyjnego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002, t. II.
Habermas J., Uwzględniając Innego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.
Konserwatyzm. Projekt teoretyczny, red. B. Markiewicz, Warszawa 1995.
Maślanka T., Racjonalność i komunikacja. Filozoficzne podstawy teorii społecznej Jürgena Habermasa, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2011.
Schmitt C., Legalność i prawomocność, Wydawnictwo ALETHEIA, Warszawa 2015.
Schmitt C., Nauka o konstytucji, Teologia Polityczna, Warszawa 2013.
Shapiro I., Stan teorii demokracji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
Speamann R., Granice, Oficyna Naukowa, Warszawa 2006.
Stasiuk K., Krytyka kultury jako krytyka komunikacji. Pomiędzy działaniem komunikacyjnym, dyskursem a kulturą masową, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2003.
Szahaj A., Krytyka. Emancypacja. Dialog. Jürgen Habermas w poszukiwaniu nowego paradygmatu teorii krytycznej, Universitas, Warszawa 1990.
Szahaj A., Teoria krytyczna szkoły frankfurckiej, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008.
Rawls J., Political Liberalism: Reply to Habermas, The Journal of Philosophy, vol. 92, no. 3, 1995.
Rawls J., Prawo ludów, Fundacja Aletheia, Warszawa 2001.
Wiśniewski T., Mit i ład, czyli demokracja przeciw kapitalizmowi, Przegląd Polityczny 127/128, 2014.
Wonicki R., Spór o demokratyczne państwo prawa. Teoria Jürgena Habermasa wobec liberalnej, republikańskiej i socjalnej wizji państwa, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2007.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 1527
Liczba cytowań: 0
