Wczesnośredniowieczny most w Nowym Dworku na jeziorze Paklicko Wielkie w świetle badań archeologicznych i geofizycznych
DOI:
https://doi.org/10.12775/AHP.2019.007Słowa kluczowe
archeologia, wczesne średniowiecze, jezioro Paklicko Wielkie, wyspa, relikty przeprawy mostowej, badania nieinwazyjne, metody sonarowe, dokumentacja rysunkowa, dendrochronologiaAbstrakt
W artykule przedstawione zostały nieinwazyjne metody dokumentacji wczesnośredniowiecznej przeprawy mostowej w Nowym Dworku (woj. lubuskie), prowadzącej do sztucznie uformowanej wyspy, która zapewne stanowiła jeden z centralnych punktów mikroregionu osadniczego nad jeziorem Paklicko Wielkie. Porównano w nim możliwości wynikające z zastosowania dwóch rodzajów sonarów oraz klasycznej podwodnej dokumentacji rysunkowej. Obie metody wykazują pewne wady, ale pozwalają na stosunkowo dokładne zarejestrowanie struktur zalegających w obrębie namuliska dennego i powinno się je stosować w sposób komplementarny.
Bibliografia
Badura M., Noryśkiewicz A. M., Chudziak W., Kaźmierczak R., 2018, Environmental context and the role of plants at the early medieval artificial island in the lake Paklicko Wielkie, Nowy Dworek, western Poland, Vegetation History and Archaeobotany, t. 27, nr 1, s. 99–110.
Chudziak W., Kaźmierczak R., Niegowski J., 2011, Podwodne dziedzictwo archeologiczne Polski, Toruń.
Chudziak W., Kaźmierczak R., Niegowski J., 2016, Podwodne dziedzictwo archeologiczne Polski, Toruń.
Chudziak W., Kaźmierczak R., Kowalewska B., Niegowski J., 2012, Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy nad jeziorem Paklicko Wielkie na ziemi lubuskiej – badania
Instytutu Archeologii UMK w Toruniu w latach 2011–2012, Lubuskie Materiały Konserwatorskie, t. 9, s. 97–104.
Człowiek na pograniczu, 2020, Człowiek na Pograniczu. Na peryferiach Civitas Schinesghe, t. 1: Ziemia lubuska, red. W. Chudziak, R. Kaźmierczak, Toruń.
Dąbrowski E., 1968, Badania Muzeum Okręgowego w Zielonej Górze nad wczesnym osadnictwem wczesnośredniowiecznym na Ziemi Lubuskiej, Archeologia Polski, t. 13, s. 299–316.
Dąbrowski E., 1995, Chronologia najniższych warstw osadniczych Santoka na tle porównawczym wczesnośredniowiecznych materiałów archeologicznych z zachodniej Wielkopolski, Ziemi Lubuskiej i północnego obszaru Dolnego Śląska [w:] Santok – początki grodu. Materiały z sesji historycznej, Gorzów Wielkopolski,
red. E. Rymar s. 23–46.
Dulinicz M., 2001, Kształtowanie się Słowiańszczyzny Północno-Zachodniej. Studium archeologiczne, Warszawa.
Grabiec D., 2012, Sprawozdanie z wykonania prac sonarowych na jeziorze Paklicko Wielkie, maszynopis w Instytucie Archeologii UMK, Toruń.
Hensel W., Kurnatowska Z., 1972, Studia i materiały do osadnictwa Wielkopolski wczesnohistorycznej, t. 4, Poznań.
Kara M., 2009, Najstarsze państwo Piastów – rezultat przełomu czy kontynuacji? Studium archeologiczne, Poznań.
Kaźmierczak R., Chudziak W., Kowalewska B., Niegowski J., 2014, Sprawozdanie i opracowanie wyników z podwodnych badań archeologicznych w ramach projektu: Inwentaryzacja przestrzeni reliktowej na stanowisku podwodnym w Nowym Dworku (3 ostatni etap prac) (Jezioro Paklicko Wielkie – Nowy Dworek, stan. 27 gm. Świebodzin, pow. świebodziński, woj. lubuskie), maszynopis w Instytucie Archeologii UMK, Toruń.
Kola A., Wilke G., 2006, Wczesnośredniowieczne mosty na ziemiach polskich – stan i potrzeby badań, [w:] Stan i potrzeby badań nad wczesnym średniowieczem
w Polsce – 15 lat później, red. W. Chudziak, S. Moździoch, Toruń, s. 151–174.
Krąpiec M., 2011, Wyniki analizy dendrochronologicznej próbek drewna pochodzących z archeologicznych badań podwodnych prowadzonych w jeziorze Paklicko
Wielkie, maszynopis w Instytucie Archeologii UMK, Toruń.
Krąpiec M., 2012, Wyniki analizy dendrochronologicznej prób drewna z Nowego Dworku, maszynopis w Instytucie Archeologii UMK, Toruń.
Krąpiec M., 2013, Wyniki analizy dendrochronologicznej prób drewna z Nowego Dworku, maszynopis w Instytucie Archeologii UMK, Toruń.
Krąpiec M., 2014, Wyniki analizy dendrochronologicznej prób drewna pochodzących z badań podwodnych w Nowym Dworku w 2014 r., maszynopis w Instytucie
Archeologii UMK, Toruń.
Krąpiec M., 2017, Wyniki analizy dendrochronologicznej prób drewna pochodzących z badań podwodnych w Nowym Dworku w 2014 r., maszynopis w Instytucie
Archeologii UMK, Toruń.
Kurnatowska Z., Łosińska A., 1990, Stan i potrzeby badań nad wczesnym średniowieczem w Wielkopolsce, [w:] Stan i potrzeby badań nad wczesnym średniowieczem, red. Z. Kurnatowska, Poznań, s. 105–154.
Kurnatowska Z., Łosińska A., 1996, Perspektywy badań nad wczesnym średniowieczem Ziemi Lubuskiej, [w:] Człowiek a środowisko w środkowym i dolnym Nadodrzu. Badania nad osadnictwem pra- i wczesnodziejowym, Spotkania Bytomskie 2, red. L. Leciejewicz, E. Gringmuth-Dallmer, Wrocław, s. 161–176.
Mosty, 2000, Mosty traktu gnieźnieńskiego, Biblioteka Studiów Lednickich 5, red. A. Kola, G. Wilke, Toruń.
Mosty, 2014, Mosty traktu gnieźnieńskiego (wyniki archeologicznych badań podwodnych prowadzonych w latach 1986–2003), red. A. Kola, G. Wilke, Kraków.
Parczewski M., 1988, Początki kultury wczesnosłowiańskiej w Polsce. Krytyka i datowanie
źródeł archeologicznych, Wrocław.
Szulta W., 2008, Przeprawy mostowe na ziemiach polskich w średniowieczu, Toruń.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 389
Liczba cytowań: 0
