Pierwotna lokacja Torunia w świetle badań nieinwazyjnych i analiz GIS
DOI:
https://doi.org/10.12775/AHP.2019.004Słowa kluczowe
pierwsza lokacja Torunia, Stary Toruń, badania interdyscyplinarne, archeologia nieinwazyjna, GISAbstrakt
W artykule przedstawiono najnowsze wyniki poszukiwań miejsca pierwszej lokacji Torunia, zrealizowanych w latach 2017–2018 przez interdyscyplinarny zespół badawczy. Badania nieinwazyjne obejmujące prospekcje: lotniczą, powierzchniową, geofizyczną i rozpoznanie geologiczne metodą wierceń, poprzedziła kwerenda i analiza źródeł pisanych i kartograficznych oraz współczesnych cyfrowych zobrazowań
kartograficznych i teledetekcyjnych. Wskazała ona jednoznacznie na rejon poszukiwań na północ od wejścia do toruńskiego portu drzewnego. W wyniku systematycznej prospekcji lotniczej znamion wegetacyjnych stwierdzono w tym rejonie rozległą strukturę o charakterze antropogenicznym. Badania geomagnetyczne ujawniły występowanie tu anomalii charakterystycznych dla działalności człowieka, których materialny charakter rozpoznano geologicznie. Wykryte anomalie magnetyczne zostały zinterpretowane między innymi jako pozostałości fos, bramy i budynków, wyznaczających teren pierwszej lokacji Torunia. Dotychczasowe wyniki badań mają charakter wstępny i dają istotny asumpt do ich kontynuacji zarówno w postaci badań nieinwazyjnych, jak i klasycznych badań archeologicznych.
Bibliografia
Biermann F., Herrmann C., Koperkiewicz A., 2016, Alt Wartenburg/Barczewko na Warmii. Początki miasta średniowiecznego i jego fortyfikacje, [w:] Grodziska Warmii i Mazur 2. Nowe badania i interpretacje, Archaeologica Hereditas 7, red. Z. Kobyliński, Warszawa, s. 49–70.
Dzwonowo, 2017, Dzwonowo. Średniowieczne zaginione miasto, t. 1: Środowisko naturalne, zarys dziejów, badania nieinwazyjne, red. M. Krzepkowski, M. Moeglich, P. Wroniecki, Wągrowiec.
Hartknoch K., 1684, Alt- und Neues Preussen Oder Preussischer Historien Zwey Theile, Frakckfurt und Leipzig.
Jasiński T., 1980, Narodziny miast pomorskich. 750 lat Torunia i Chełmna, Toruń.
Jasiński T., 1981, Początki Torunia na tle osadnictwa średniowiecznego, Zapiski Historyczne, t. 46, s. 5–34.
Jasiński T., 1999, Toruń XIII–XIV wieku – lokacja miast toruńskich i początek ich rozwoju (1231–około 1350), [w:] Historia Torunia, t. 1: W czasach średniowiecza (do
roku 1454), red. M. Biskup, Toruń, s. 100–167.
Myślińska E., 1984, Kryteria oceny inżyniersko-geologicznych właściwości mad, Kwartalnik Geologiczny, t. 28, 1, s. 143–162.
Pietrzak R., Rączkowski W., 2009, Od przybytku głowa… boli. O kontekście i konsekwencjach odkrycia pierwszej lokacji Szamotuł, [w:] Szamotuły. Karty z dziejów miasta, t. 2, red. I. Skierska, Szamotuły, s. 9–26.
Późnośredniowieczny kompleks osadniczy, 2016, Późnośredniowieczny kompleks osadniczy w Starym Rypinie, red. J. Lewandowska, Toruń.
Tomczak A., 1987, Evolution of the Vistula river valley in the Toruń Basin in the Late Glacial and Holocen, [w:] Evolution of the Vistula river valley during the last 15 000 years, p. II, Geographical Studies. Special Issue 4, red. L. Starkel, Wrocław, s. 207–231.
W poszukiwaniu zaginionego miasta, 2015, W poszukiwaniu zaginionego miasta: 15 lat badań średniowiecznej lokalizacji Nieszawy, red. A. Andrzejewski, P. Wroniecki, Łódź.
Wrotek K., 1990, Objaśnienia do Szczegółowej mapy geologicznej Polski 1:50 000, arkusz Rzęczkowo (320), Warszawa.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 1253
Liczba cytowań: 0
