Gródki stożkowate czy zamki typu motte
DOI:
https://doi.org/10.12775/AHP.2018.004Słowa kluczowe
„motte and bailey”, średniowiecze, budownictwo obronne, rycerstwoAbstrakt
Zarys treści. W artykule przedstawiono badania nad obiektami typu „motte and bailey”.
Rozpatrywane są poglądy na ich genezę – zarówno panujące wcześniej przekonanie o ich
powstaniu w X wieku na terenie północnej Francji, jak i tezy badaczy brytyjskich o „kolonizacyjnym”
charakterze tych obiektów, których wynalezienie i rozpowszechnienie
przypisuje się wojskom Wilhelma Zdobywcy. Autorka przychyla się do tej drugiej tezy,
wskazując na brak w północnej części kontynentalnej Europy Zachodniej potwierdzonych
datowaniem bezwzględnym większej liczby tego typu założeń, które mogły powstać
przed 1066 rokiem.
Bibliografia
Ariès P. 1995 Historia dzieciństwa. Dziecko i rodzina w dawnych czasach, Gdańsk.
Armitage E. S. 1912 The early Norman castles of the British Isles, London.
Augustyniak J. 1979 Wyniki badań wykopaliskowych na grodzisku stożkowatym w Kępnie, [w:] Szlakami ziemi kępińskiej, Kępno, s. 3–10.
Bas A. 2007 Motte-and-bailey castles of Europe. Some aspects concerning their origin and evolution, Virtus: Jaarboek voor Adelsgeschiedenis, t. 14, s. 37–56.
Boüard M. 1973–1974 De l’aula au donjon, les fouilles de la motte de la Chapelle à Doué-la-Fontaine (Xe– XIe siècle), Archéologie Médiévale, t. 3–4, s. 5–110.
Contamine P. 1998 Problemy XIV–XV wiek, [w:] Historia życia prywatnego, t. 2: Od Europy feudalnej do renesansu, red. G. Duby, Wrocław, s. 458–540.
Coulson C. 1979 Structural symbolism in medieval castle architecture”, Journal of the British Archaeological Association, t. 132, s. 73–90.
Creighton O. 2002 Castles and Landscapes. Power, community and fortification in Medieval England, London.
Creighton O. 2009 Castle studies and the European medieval landscape: traditions, trends and future research directions, Landscape History, t. 30, s. 5–20.
Creighton O., Liddiard R. 2008 Fighting yesterday’s battle: beyond war or status in castle studies, Medieval
Archaeology, t. 52, s. 161–169.
Davison B. K. 1967 The origins of the castle in England, Archaeological Journal, t. 124, s. 202–211.
Davison B. K. 1969 Early eatrhwork castles: a new model, Câteau Gaillard, t. 3, s. 37–47.
Kajzer L. 1987 Czy tzw. gródki stożkowate były fundacjami „średniego rycerstwa”?, [w:] Średniowieczne siedziby rycerskie w ziemi chełmińskiej na tle badań
podobnych obiektów na ziemiach polskich. Materiały z sesji archeologiczno-historycznej. Bachotek 3–4 maja 1985, red. A. Kola, Toruń, s. 105–126.
Kajzer L. 1997 „Wąsko czy szeroko”. Uwagi o datowaniu stanowisk archeologicznych z czasów historycznych, Archaeologia Historica Polona, t. 6, s. 23–43.
Kajzer L., Kołodziejski S., Salm J. 2001 Leksykon zamków w Polsce, Warszawa.
Kenyon J. R. 1990 Medieval fortifications, Leicester.
Marciniak-Kajzer A. 1990 Budownictwo obronne w Liber Beneficiorum Jana Długosza a realia archeologiczne, Acta Universitatis Lodziensis, Folia Archaeologica, t. 12,
s. 161–198.
Marciniak-Kajzer A. 2002 Drewno na zamkach, czyli, o czym na ogół zapominamy, [w:] Zamki i przestrzeń
społeczna w Europie środkowej i wschodniej, red. M. Antoniewicz, Warszawa, s. 491–496.
Marciniak-Kajzer A. 2007 Recepta wciąż aktualna, czyli Janiny Kamińskiej poglądy na metodykę badań
średniowiecznych dworów, [w:] Od pradziejów do współczesności. Archeologiczne wędrówki. Studia dedykowane Pani Profesor Marii Magdalenie Blombergowej, red. M. Głosek, J. Maik, Łódź, s. 96–100.
Marciniak-Kajzer A. 2011 Średniowieczny dwór rycerski w Polsce. Wizerunek archeologiczny, Łódź.
Marciniak-Kajzer A. 2018 The Castle – What It Means For Us and What It Meant for Mediaeval People,
[w:] Building a Castle – Preparing for War or Keeping the Peace?, Castella Maris Baltici XIII, red. N. Engberg, V. Etting, L. Meldgaard Sass Jensen, C. Sørensen, D. Wille-Jørgensen, Bonn, s. 178–186.
Nowak T., Szymczak J. 1993 Obiekty obronne w Sieradzkiem i Wieluńskiem w świetle źródeł pisanych, [w:] Między północą a południem. Sieradzkie i Wieluńskie w późnym średniowieczu i czasach nowożytnych, red. T. J. Horbacz, L. Kajzer, Sieradz, s. 81–95.
Nowakowski D. 2017 Śląskie obiekty typu motte. Studium archeologiczno-historyczne, Wrocław.
Pankowski B. 2009 Stan badań archeologicznych nad średniowiecznymi zamkami dawnego województwa sandomierskiego, Materiały i Sprawozdania Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego, t. 30, s. 63–142.
Prior S. 2004 Winning Strategies? An Archaeological Study of Norman Castles in the Landscapes of Somerset, Monmouthshire & Co. Meath, 1066–1186, rozprawa doktorska w zasobach Explore Bristol Research, http://research-information.bristol.ac.uk (dostęp: 10.03.2018).
Salch Ch. L., Burnoufet J., Finó J-F. 1977 L’Atlas des châteaux forts en France, Strasburg.
Salch Ch. L., Burnoufet J., Finó J-F. 1979 Dictionnaire des châteaux et des fortifications du Moyen âge en France, Strasburg.
Sikora J., Kittel P. 2017 Problem nieco zapomniany? Zaplecza rezydencji rycerskich typu motte, [w:]
Gemma Gemmarum. Studia dedykowane Profesor Hannie Kóčce-Krenz, red. A. Różański, Poznań, s. 561–590.
Turner D. J. 1986 Bodiam Castle, Sussex. true castle or old Soldier’s Dream House?, [w:] England in the Fourteenth Century. Proceedings of the 1985 Harlaxton
Symposium, red. W. M. Ormrod, Woodbridge, s. 267–277.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 1290
Liczba cytowań: 0
