Późnośredniowieczne krosna tkackie w świetle środkowoeuropejskich znalezisk archeologicznych
DOI:
https://doi.org/10.12775/AHP.2017.013Słowa kluczowe
Europa Środkowa, późne średniowiecze, włókiennictwo, krosno tkackieAbstrakt
Zarys treści. Artykuł przedstawia rozwój krosna tkackiego w średniowiecznej Europie Środkowej – od prymitywnego, przez jamowe, aż po poziome podnóżkowe – wąskie i szerokie. Bazą źródłową rozważań są znaleziska archeologiczne części krosien, wsparte analogiami ikonograficznymi oraz źródłami pisanymi.
Bibliografia
Bogucka M. 1956 Gdańskie rzemiosło tekstylne od XVI do połowy XVII w., Wrocław.
Bukowska-Gedigowa J., Gediga B. 1986 Wczesnośredniowieczny gród na Ostrówku w Opolu, Wrocław.
Cardon D. 1999 La draperie au Moyen Âge. Essor d’une grande industrie européenne, Paris.
Caune A., Zarina A. 1990 Rigas 13. GS. Horizonatle Auzamie Stavi, Latvijas PSR Zinatnu Akademijas Vestis 2, s. 34–49.
Endrei W. 1961 Der Trittwebstuhl im frühmittelalterlichen Europa, Acta Historica, t. 8, nr 1–2, s. 107–136.
Endrei W. 1968 L’évolution des techniques du filage et du tissage du Moyen Âge à la révolution industrielle, Paris.
Grenander Nyberg G. 1984 Eine Schaftrolle aus Haithabu als Teil eines Trittwebstuhls mit waagerecht gespannter Kette, Berichte über die Ausgrabungen in Haithabu, t. 19, s. 145–150.
Grenander Nyberg G. 1994 Prehistoric and early medieval featurs in the construction of the oldest north-european treadle looms, [w:] Textilsymposium Neumünster – Archäologische Textilefunde – Archaeological Textiles (NESAT V), red. G. Jaacks, K. Tidow, Neumünster, s. 203–212.
Grupa M. 2012 Wełniane tekstylia pospólstwa i plebsu gdańskiego (XIV–XVII w.) i ich konserwacja, Toruń.
Kamińska J., Nahlik A. 1958 Włókiennictwo gdańskie w X–XIII wieku, Acta Archaeologica Universitatis Lodziensis, nr 6, Łódź.
Kościński B., Paner H. 2005a Nowe wyniki datowania grodu gdańskiego st. 1, (wykop I–V), [w:] XIV Sesja Pomorzoznawcza, t. 2, red. H. Paner, M. Fudziński, Gdańsk, s. 11–48.
Kościński B., Paner H. 2005b Nowe wyniki datowania grodu gdańskiego. Stanowisko 1, wykopy I–V, [w:] R. Barnycz-Gupieniec, Planigrafia materiału zabytkowego z osady podgrodowej wczesnośredniowiecznego Gdańska (stanowisko 1), Gdańsk, s. 9–12.
Maik J. 1988 Wyroby włókiennicze na pomorza z okresu rzymskiego i ze średniowiecza, Acta Archaeologica Lodziensia, nr 34, Wrocław.
Maik J. 1991 Tekstylia wczesnośredniowieczne z wykopalisk w Opolu, Warszawa–Łódź.
Maik J. 1996 Słowiańskie tkaniny w lokacyjnym Kołobrzegu, [w:] Archeologia średniowiecznego Kołobrzegu, t. 1, red. M. Rębkowski, Kołobrzeg, s. 299–330.
Maik J. 1997 Sukiennictwo elbląskie w średniowieczu, Acta Archaeologica Lodziensia, nr 41, Łódź.
Maik J. 2000 Sukiennictwo kołobrzeskie w średniowieczu, [w:] Salsa Cholbergiensis. Kołobrzeg w średniowieczu, red. L. Leciejewicz, M. Rębkowski, Kołobrzeg, s. 233–244.
Maik J. 2007 Jak było na początku, czyli Adam Nahlik i badania tkanin wykopaliskowych, [w:] Od pradziejów po współczesność. Archeologiczne wędrówki, red. M. Głosek, J. Maik, Acta Archaeologica Lodziensia, nr 53, Łódź, s. 91–95.
Mączak A. 1955 Sukiennictwo wielkopolskie XIV–XVII w., Warszawa.
Nahlik A. 1956 W sprawie rozwoju krosna tkackiego, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, R. 6, nr 3, s. 519–540.
Nahlik A. 1965 Tkaniny wsi wschodnio europejskiej X–XIII w., Acta Archaeologica Lodziensia, nr 13, Łódź.
Ostrowska E. 1957 Prace wykopaliskowe na Ostrowie Tumskim we Wrocławiu w 1955 r., Sprawozdania Archeologiczne, t. 3, s. 195–203.
Øye I. 1988 Textile Equipment and its working environment, Bryggen in Bergen c. 1150–1500, The Bryggen Papers, Main Series 2, Oslo.
Poerck de G. 1951 La draperie médiévale en Flandre et en Artois, t. 1–3, Brugge.
Polak Z. 1998 Przedmioty drewniane, [w:] Archeologia średniowiecznego Kołobrzegu, t. 3, red. M. Rębkowski, Kołobrzeg, s. 253–258.
Polak Z. 1999 Średniowieczne przedmioty wykonane z drewna, [w:] Archeologia średniowiecznego Kołobrzegu, t. 4, red. M. Rębkowski, Kołobrzeg, s. 253–259.
Rast-Eicher A., Windler R. 2006 „Mit den Füssen weben“. Tradition und Innovation in der mittelalterlichen Webstuhltechnologie, Kleidung im Mittelalter. Kunst und Architektur in der Schweiz, t. 57, z. 4, s. 29–35.
Rosin R. 1958 Sukiennictwo w Łęczyckiem, Sieradzkiem i Wieluńskiem od XIII w. do lat siedemdziesiątych XVI w., Rocznik Łódzki, t. 1, s. 233–258.
Sage G. 1936 Die Gewebereste aus dem alten Oppeln, Altschlesien, t. 6, s. 322–332.
Walton Rogers R. 1997 Textile Production at 16–22 Coppergate, The Archaeology of York, t. 17, York.
Wróblewski T. 1954 Kilka uwag o geograficznym zasięgu występowania krosien poziomych i pionowych, Lud, t. 41, cz. 1, s. 677–698.
Wróblewski T. 1958 Jeszcze o krosnach i tkactwie, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, R. 6, nr 1–2, s. 61–82.
Zariŋa A. 1992 Frühe Funde von Trittwebstühlen in Letland, [w:] Archaeological textiles in Northern Europe. Report from the 4th NESAT Symposium 1.–5 May 1990 in Copenhagen, Tidens Tand, nr 5, red. L. Bender Jørgensen, E. Munksgaard, Copenhagen, s. 178–186.
Zarys historii włókiennictwa 1966 Zarys historii włókiennictwa na ziemiach polskich do końca XVIII wieku, red. J. Kamińska, I. Turnau, Wrocław.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 1538
Liczba cytowań: 0