Socjotopografia przedmieść toruńskich w XIV–XVIII wieku – przypadek Żabieńca
DOI:
https://doi.org/10.12775/AHP.2015.002Słowa kluczowe
Toruń, Żabieniec, średniowiecze, nowożytność, socjotopografia,Abstrakt
Zarys treści. Jednym z najbardziej regularnie, gęsto zabudowanym i zasiedlonym obszarem na przedmieściu Torunia od średniowiecza do końca XVIII wieku był Żabieniec – część Rybaków. W średniowieczu obejmował on 22 parcele, zaś w końcu XVIII wieku 24 parcele, którym władze pruskie nadały w 1793 roku numery katastralne 48–71. W artykule odtworzone zostały losy parcel położonych na Żabieńcu w XVIII wieku (z zaznaczeniem wysokości czynszów opłacanych do kasy miejskiej, zmian w zabudowie, zniszczeń powodowanych przez wylewy Wisły i inne wydarzenia, np. wybuch prochu), a także struktura zawodowa i etniczna ich dzierżawców. Rekonstrukcja ta pokazuje możliwości badań nad przedmieściami toruńskimi w przyszłości.
Bibliografia
Źródła
APT – Archiwum Państwowe w Toruniu.
Literatura
Wykaz skrótów
MCV – Mitteilungen des Coppernicus Vereins für Wissenschaft und Kunst zu Thorn, Thorn
ZH – Zapiski Historyczne, Toruń
Atlas historyczny, 1995 Atlas historyczny miast polskich, t. 1: Prusy Królewskie i Warmia, red. A. Czacharowski, z. 2: Toruń, oprac. J. Tandecki, Z. Kozieł, Toruń.
Bender G., 1885 Geschichte des städtischen Kranckenhauses und der öffentlichen Krankenanstalten in Thorn, Danzig 1885.
Biskup M., 1992 U schyłku średniowiecza i w początkach odrodzenia (1454–1548), [w:] Historia Torunia, t. 2, cz. 1, red. M. Biskup, Toruń, s. 69–76.
Dybaś B., 1994 Początki nowożytnych fortyfikacji Torunia w świetle źródeł pisanych, ZH, t. 59, z. 1, s. 29–44.
Dybaś B., 2000 Zaginiony plan Torunia z połowy XVII w., Folia Torunensia, t. 1, s. 59–66.
Górski K., Gołembiowski M., 1977 Wykaz prebend kościelnych Torunia z 1541 roku, ZH, t. 42, z. 4, s. 149–175.
Heuer R., 1907 Thorn-St. Georgen, Geschichte der Georgengemeinde, ihrer alten Kirche und ihres Hospitals. Baugeschichte und Baubeschreibung der neuen Georgenkirche in Thorn-Mocker, Thorn.
Heuer R., 1915 Die Lage der alten Georgenkirche, MCV, z. 23, s. 104–106.
Jasiński T., 1982 Przedmieścia średniowiecznego Torunia i Chełmna, Poznań.
Jasiński T., 1999 Toruń XIII–XIV wieku – lokacja miast toruńskich i początki ich rozwoju (1231–ok. 1350), [w:] Historia Torunia, t. 1: Do roku 1454, red. M. Biskup, Toruń, s. 111–166.
Księgi sztosu, 2002 Księgi szosu i wykazy obciążeń mieszkańców Starego Miasta Torunia z lat 1394–1435, wyd. K. Mikulski, J. Tandecki, A. Czacharowski, Toruń, s. 62–63.
Kwiatkowska E., 1969 Rozwój przestrzenny Torunia, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Nauki Matematyczno-Przyrodnicze, z. 9, Geografia 6, s. 186–206.
Maercker H., 1899–1900 Geschichte der laendlichen Ortschaften und der drei kleneren Staedte des Kreises Thorn, Danzig.
Mikulski K., 1998 Topografia przedmieść toruńskich w XIV–XVII wieku, ZH, t. 63, z. 3–4, s. 7–33.
Mikulski K., 1999 Przestrzeń i społeczeństwo Torunia od końca XIV do początku XVIII wieku, Toruń.
Niedzielska M., 1992 Toruńskie cmentarze, Toruń.
Ostwald P., 1912 Die Mühlen der Stadt Thorn im Mittelalter, MCV, z. 20, s. 2–7.
Praetorius K. G., 1832 Topographisch-historisch-statistische Beschreibung der Stadt Thorn und ihres Gebietes, Thorn.
Semrau A., 1929a Zur Geschichte des Mühlenregals im Deutschordenslande, MCV, z. 37, s. 1–10.
Semrau A., 1929b Die Neustadt Thorn während ihrer Selbstaendigkeit 1264–1454, MCV, z. 37, 1929, s. 11–70.
Semrau A., 1930 Thorn im 13. Jahrhundert, MCV, z. 38, s. 1–64.
Stankiewicz J., 1972 Twierdza Toruń, cz. 1, ZH, t. 37, z. 4, s. 9–68.
Stankiewicz J., 1973 Twierdza Toruń, cz. 2, ZH, t. 38, z. 1, s. 31–97.
Tabliczki woskowe, 1980 Tabliczki woskowe miasta Torunia ok. 1350–I poł. XVI w., wyd. K. Górski, W. Szczuczko, Towarzystwo Naukowe w Toruniu, Fontes 69, Warszawa–Toruń–Wrocław.
Tandecki J., 1978 Uprawa winorośli i handel winem w średniowiecznym Toruniu, Rocznik Toruński, t. 13, s. 199–215.
Tandecki J.,1988 Gospody i szynki dawnego Torunia (do roku 1793), Rocznik Toruński, t. 18, s. 173–191.
Tandecki J.,1999 Rozkwit toruńskiego ośrodka handlowego i produkcyjnego w latach 1350–1411, [w:] Historia Torunia, t. 1: Do roku 1454, red. M. Biskup, Toruń, s. 168–178.
Thorner Denkwürdigkeiten, 1904 Thorner Denkwürdigkeiten 1345–1547, wyd. A. Voigt, MCV, z. 13.
Tomczak A., 1973a Plany Torunia z czasów Księstwa Warszawskiego (1807–1815), ZH, t. 38, z. 3, s. 171–185.
Tomczak A., 1973b Źródła kartograficzne do dziejów Torunia z przełomu XVIII i XIX w., Acta Universitatis Nicolai Copernici, Historia 9, s. 175–198.
Tomczak A., 1980 O najdawniejszych planach miasta Torunia, ZH, t. 45, z. 3, s. 101–128.
Tomczak A., 1982 Źródła kartograficzne do oblężenia przez Szwedów Torunia w 1703 roku, ZH, t. 47, z. 4, s. 227–238.
Wernicke J. E., 1842 Geschichte Thorns aus Urkunden, Dokumenten und Handschriften, t. 1–2, Thorn.
Wernicke J. E., 1846 Wegweiser durch Thorn und seine Umgebungen, Thorn.
Wojtowicz J., 1960 Studia nad kształtowaniem się układu kapitalistycznego w Toruniu; Stosunki przemysłowe miasta Torunia w XVIII wieku, Toruń.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 1023
Liczba cytowań: 0