Długi wiek XIII w Chełmnie
DOI:
https://doi.org/10.12775/AHP.2014.003Słowa kluczowe
ziemia chełmińska, urbanizacja, Kałdus, Chełmno, ośrodek kasztelański, miasto krzyżackie, wymiana, rzemiosło, wczesne średniowiecze, późne średniowiecze, źródła archeologiczne, źródła pisaneAbstrakt
W artykule przedstawione zostały dzieje Chełmna, centralnego ośrodka ziemi chełmińskiej, w okresie od 2. połowy XII do 1. połowy XIII wieku. W jego historii skupiają się zasadnicze przeobrażenia społeczno-gospodarcze i polityczne, składające się na symboliczne „długie” trwanie XIII wieku. Warto podkreślić stołeczną rangę tego ośrodka pełniącego – niezależnie od zmieniających się uwarunkowań prawno-ustrojowych – centralne funkcje polityczne, religijne, społeczno-gospodarcze i kulturotwórcze.
Bibliografia
Bieniak J. 1970 Studia nad dziejami ziemi chełmińskiej w okresie piastowskim, Rocznik Grudziądzki, t. 5/6, s. 5–69.
Chudziak W. 2003 Wczesnośredniowieczna przestrzeń sakralna in Culmine na Pomorzu Nadwiślańskim, Mons Sancti Laurentii, t. 1, Toruń.
Chudziak W. 2010 Chełmno/Kulm – Genese und Funktion einer frühmittelalterlichen Stadt, Acta Praehistorica et Archaeologica, t. 42, s. 19–40.
Czaja R. 2006 Pierwsze pięćset lat Chełmna (1232–1772), [w:] M. Chełminiak, Chełmno zabytkami malowane, Bydgoszcz, s. 69–196.
Jasiński T. 1980 Pierwsze lokacje nad Wisłą. 750 lat Torunia i Chełmna, Toruń.
Jasiński T. 1992 Okoliczności nadania ziemi chełmińskiej krzyżakom w 1228 roku w świetle dokumentu łowickiego, [w:] Balticum. Studia z dziejów polityki, gospodarki i kultury XII–XIV wieku ofiarowane Marianowi Biskupowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. Z. H. Nowak, Toruń, s. 151–163.
Jóźwiak S. 1996 Translokacje Chełmna a powstanie komturstw staro- i nowochełmińskiego, [w:] Studia nad dziejami miast i mieszczaństwa w średniowieczu. Studia ofiarowane Profesorowi Antoniemu Czacharowskiemu w sześćdziesiątą piątą rocznicę urodzin i czterdziestolecie pracy naukowej, red. R. Czaja, J. Tandecki, Toruń, s. 83–94.
Kola A. 1975 Wczesnośredniowieczne Chełmno w świetle źródeł archeologicznych. Problem pierwotnej lokalizacji, cz. 1, maszynopis rozprawy doktorskiej w Instytucie Archeologii UMK, Toruń.
Kordowski J. 2004 Osady i rzeźba doliny Wisły w okolicach Chełmna i Świecia, [w:] Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy w Kałdusie. Studia przyrodniczo-archeologiczne, Mons Sancti Laurentii, t. 2, red. W. Chudziak, s. 43–68.
Musiałowski A. 2006 Monety, [w:] Wczesnośredniowieczne cmentarzysko szkieletowe w Kałdusie (stanowisko 1), Mons Sancti Laurentii, t. 3, red. W. Chudziak, Toruń, s. 105–106.
Musiałowski A. 2010 Analiza numizmatyczna wczesnośredniowiecznych monet, [w:] Wczesnośredniowieczne cmentarzysko szkieletowe w Kałdusie (stanowisko 4), Mons Sancti Laurenti, t. 5, red. W. Chudziak, Toruń, s. 137–157.
Noryśkiewicz A. 2013 Historia roślinności i osadnictwa ziemi chełmińskiej w późnym holocenie. Studium palinologiczne, Toruń.
Nowak Z. H. 1987 Dzieje Chełmna do końca XVIII wieku, [w:] Dzieje Chełmna. Zarys monograficzny, red. M. Biskup, Warszawa, s. 64–68.
Powierski J. 1973 Studia nad strukturą administracyjno-terytorialną ziemi chełmińskiej i michałowskiej w okresie piastowskim, Bydgoskie Towarzystwo Naukowe, Prace Wydziału Nauk Humanistycznych, seria C, nr 13, Prace Komisji Historii 9, s. 3–86.
Sikorski D. A. 2012 Wczesnopiastowska architektura sakralna (jako źródło historyczne do dziejów Kościoła w Polsce), Poznań.
Ślaski K. 1960 Podziały terytorialne Pomorza w XII–XIII w., Poznań.
Wyrwa A. M. 2002 Bischof Christian und seine nicht verwirklichte Stiftung in Preussen; Altenberger Blätter. Beiträge aus der Vergangenheit und Gegencrant Altenbergs, t. 45, s. 46–62.
Wyrwa A. M. 2009 Alberyk z Trois-Fontaines o początkach chrześcijaństwa w Prusach, [w:] Studia z dziejów średniowiecza ofiarowane Profesorowi Bronisławowi Nowackiemu, red. Z. Górczak, J. Jaskulski, Poznań, s. 69–99.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 618
Liczba cytowań: 0
