The alderman’s seat in Głuchołazy and its transformations from the 14th century to the beginning of the 19th century
DOI:
https://doi.org/10.12775/AHP.2022.008Słowa kluczowe
Śląsk, Głuchołazy, architektura, lokacja wójtostwa, budynek wójtostwa, średniowiecze, renesansAbstrakt
Artykuł przedstawia historię powstania i przekształceń zespołu zabudowy Wójtostwa w Głuchołazach od XIV do XIX wieku. We wstępie przedstawiono opis Wójtostwa, informacje kronikarskie oraz dotychczasową literaturę. Na podstawie badań architektonicznych wyróżniono fazy przekształceń budowli. Za jej początki przyjęto powstałe zapewne w I połowie XIV wieku założenie obronne połączone z murem miejskim. Jego rozbudowa o skrzydła południowe i zachodnie miała miejsce po zniszczeniu Głuchołaz przez husytów w 1428 i 1432 roku. Renesansową przebudowę zrealizował w 1603 roku wójt Henrich Adelsbach. W 1623 roku zakon Jezuitów nabył Wójtostwo i przekształcił na szkołę. Budowlę częściowo rozebrano po 1786 roku. W 1834 roku budynek spłonął i odbudowano go na potrzeby gimnazjum.
Bibliografia
AP Opole, Archiwum Państwowe w Opolu, Akta miasta Głuchołazy.
CDS, 1892, Codex diplomaticus Silesiae. Regesten zur schlesischen Geschichte 1301–1315, vol. 16, eds. C. Grünhagen, C. Wutke, Breslau.
CDS, 1933, Codex diplomaticus Silesiae. Die Inventare der nichtstaatlichen Archive Schlesiens. Neisse, 1, Stadt Neisse, vol. 36 (1), ed. E. Graber, Breslau.
Chorowska M., 2003, Rezydencje średniowieczne na Śląsku. Zamki, pałace, wieże mieszkalne, Wrocław.
Chorowska M., Legendziewicz A., 2023, Color in secular monumental and patrician architecture in Silesia in the 16th–mid 17th centuries, International Journal of Conservation Science, vol. 14 (1), pp. 159–186.
Eysymontt R., 2009, Kod genetyczny miasta. Średniowieczne miasta lokacyjne Dolnego Śląska na tle urbanistyki europejskiej, Wrocław.
Fucikova E., 2018, Renaissance Prague, Prague.
Grünhagen C., 1872, Hussitenkämpfe der Schlesier 1420–1435, Breslau.
Katalog, 1963, Katalog zabytków sztuki w Polsce, vol. 7 (9): Woj. opolskie, powiat nyski, eds. T. Chrzanowski, M. Kornecki, Warszawa.
Kozakiewicz H., Kozakiewicz S., 1987, Renesans w Polsce, Warszawa.
Krawczyk M., 2014, Głuchołazy (pow. Nysa). Sprawozdanie z badań archeologiczno-architektonicznych przeprowadzonych na terenie dziedzińca dawnego wójtostwa w Głuchołazach, typescript in the archive of the Provincial Conservator of Monuments in Opole, Nysa.
Kutzer P., 1928, Aus einer kleinen Fürstenstadt, Historischer Rückblick auf die Vergangenheit von Ziegenhals, Ziegenhals.
Kutzer P., 1932, Kirchengeschichte von Ziegenhals, Ziegenhals.
Legendziewicz A., 2010a, Wyniki badań architektonicznych oraz wnioski konserwatorskie do remontu części południowego skrzydła dawnego wójtostwa w Głuchołazach, typescript in the archive of the Provincial Conservator of Monuments in Opole, Wrocław.
Legendziewicz A., 2010b, Problematyka badawczo-konserwatorska wybranych zespołów bramnych na Śląsku, [in:] Obwarowania miast – problematyka ochrony, konserwacji, adaptacji i ekspozycji. Materiały Międzynarodowej Konferencji Naukowej, ed. A. Górski, Kożuchów, pp.105–117.
Legendziewicz A., 2011, Rewaloryzacja wybranych obiektów zabytkowych w Głuchołazach – element podnoszący atrakcyjność turystyczną miasta, [in:] Transgraniczny potencjał turystyczny Gór Opawskich. Materiały Konferencji Naukowej, eds. P. Chrobak, P. Szymkowicz, Głuchołazy, pp. 62–82.
Legendziewicz A., 2014, Dziedziniec budynku dawnego wójtostwa w Głuchołazach (pow. Nysa). Wyniki badań architektonicznych oraz wnioski konserwatorskie, typescript in the archive of the Provincial Conservator of Monuments in Opole, Wrocław.
Legendziewicz A., 2015, Wyniki badań architektonicznych oraz wnioski konserwatorskie części zachodniej południowego skrzydła dawnego wójtostwa w Głuchołazach (pow. Nysa), typescript in the archive of the Provincial Conservator of Monuments in Opole, Wrocław.
Legendziewicz A., 2017, Architektura kościoła parafialnego pw. św. Wawrzyńca w Głuchołazach w świetle badań interdyscyplinarnych, Opolski Informator Konserwatorski, no. 13, pp. 24–38.
Legendziewicz A., 2019, Architectural transformations to the Siestrzechowice palace from the 16th century to the end of the 20th century, Wiadomości Konserwatorskie – Journal of Heritage Conservation, 57, pp. 17–29.
Legendziewicz A., Marcinów A., 2021, The Castle in Prószków as an Example of the Palazzo in Fortezza Architecture Trend in Poland, Arts, vol. 10 (2), pp. 1–24.
Legut-Pinal M., 2017, Zamki księstwa nyskiego na tle przemian krajobrazu kulturowego w średniowieczu, Wrocław.
Pilch J., 2008, Leksykon zabytków Górnego Śląska, Warszawa.
SUb., 1977, Schlesisches Urkundenbuch, vol. 2: 1231–1250, ed. W. Irgang, Köln–Wien.
SUb., 1984, Schlesisches Urkundenbuch, vol. 3: 1251–1266, ed. W. Irgang, Köln–Wien.
SUb., 1998, Schlesisches Urkundenbuch, vol. 6: 1267–1281, ed. W. Irgang, Köln–Wien.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Andrzej Legendziewicz, Elżbieta Grodzka, Daria Dobrasiak
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 165
Liczba cytowań: 0
