Burial chapel of Peter Gröning, mayor of Stargard (†1631)
Results of archaeological research
DOI:
https://doi.org/10.12775/AHP.2022.004Słowa kluczowe
zwyczaje pogrzebowe, pochówki trumienne, pochówki w kościołach, Pomorze, okres nowożytnyAbstrakt
W artykule przedstawiono historię kaplicy grobowej burmistrza Stargardu Petera Gröninga oraz zmian w jej wyposażeniu. Zasadniczą część pracy poświęcono omówieniu wyników prac archeologicznych prowadzonych we wnętrzu kaplicy, gdzie odkryto dwie komory grobowe. W świetle źródeł historycznych pochowano w nich Petera Gröninga (†1631) i jego pierwszą żonę Margaretę de domo Friedrichs (†1628). P. Gröning uważany jest za najwybitniejszego burmistrza w nowożytnych dziejach Stargardu. W swoim testamencie ufundował m.in. Collegium, które w XVIII w. było szkołą o charakterze akademickim, a w XIX w. przekształcone zostało w gimnazjum klasyczne. Pochówek małżeństwa Gröningów przypadł na trudny okres w dziejach Stargardu, który związany był z tragicznymi dla miasta i Pomorza Zachodniego wydarzeniami wojny trzydziestoletniej. Upamiętnienie miejsca pochówku w formie dekoracji malarskiej i rzeźbiarskiej powstało dopiero w 1731 r., w stulecie śmierci Petera Gröninga. W związku z planowanymi pracami konserwatorskimi w 2019 r. przeprowadzono w kaplicy grobowej Gröningów badania archeologiczne.
Bibliografia
Architektura gotycka, 1995, Architektura gotycka w Polsce, eds. T. Mroczko, M. Arszyński, part. 2: Katalog zabytków, ed. A. Włodarek, Warszawa.
Blasendorff [K.], 1879, Gröning, Peter, [in:] Allgemeine Deutsche Biographie, 9, pp. 720–721.
Boehmer F., 1903, Geschichte der Stadt Stargard i. Pomm., vol. 1: Geschichte der Stadt im Mittelalter, Stargard i. Pomm.
Chudzińska B., 2004, Obrączka z napisem z muszyńskiego zamku, czyli kogo i o co proszono – inskrypcje typu HILF GOTT MARIA, Sprawozdania Archeologiczne, vol. 56, pp. 197–221.
Falbe G. S., 1831, Geschichte des Gymnasiums und der Schulanstalten zu Stargard nebst den beiden Testamenten des hochverdienten Bürgermeisters Peter Gröning, milden Stifters des hiesigen Gymnasiums, Stargard.
Hollnecker M., 2015, Papendorf, Lkr. Vorpommern-Greifswald, Fpl. 16, Bodendenkmalpflege in Mecklenburg-Vorpommern, vol. 61 (2013), p. 383.
Jarzewicz J., 2019, Architektura średniowieczna Pomorza Zachodniego, Poznań.
Kalita-Skwirzyńska K., 1983, Stargard Szczeciński, Wrocław.
Landesarchiv, Landesarchiv in Greifswald/Germany.
Majewska A., 2000, Laurus Gruningii – Peter Gröning i jego fundacja, [in:] Dawny Stargard. Miasto i jego mieszkańcy. Materiały z sesji naukowej 18–19 X 2000 w Stargardzie, ed. M. Majewski, Stargard, pp. 55–63.
Majewski M., 2016, Szkło taflowe i witrażowe, [in:] Archeologia Stargardu. Badania na obszarze dawnego kościoła augustiańskiego, vol. 2.2, ed. M. Majewski, Stargard, pp. 243–261.
Mikuła R., 2019, Osadnictwo społeczności łużyckich pól popielnicowych, [in:] Archeologia Stargardu. Badania kwartału IX. Najstarsze ślady osadnictwa, vol. 5.1, ed. M. Majewski, Poznań–Stargard, pp. 53–163.
Redlin [U.], 1895, Beiträge zur Geschichte der Marienkirche in Stargard, vol. 1, Stargard (Pommern).
Wachowski K., 2015, Nowa epoka – nowe zwyczaje. Protestancki obrządek pogrzebowy na Śląsku, [in:] Cmentarz Salwatora. Pierwsza protestancka nekropola wrocławskich protestantów, ed. K. Wachowski, Wratislavia Antiqua, 21, Wrocław, pp. 229–241.
Wehrmann M., 1930, Stargard i. Pom. und sein Bürgermeister Peter Gröning. Ein Beitrag zur Stadtgeschichte in der Zeit von 1550 bis 1635, Baltische Studien NF, vol. 33 (2), pp. 1–91.
Werner D. G., 1733, Hundertjähriges Ehrengedächtniß Herrn Peter Grönings Weyland…, Stargard.
Winckelsesser K., 1971, Castner, [in:] Pommersches Geschlechterbuch, vol. 8, ed. K. Winckelsesser, Limburg an der Lahn, pp. 41–104.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Marcin Majewski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 221
Liczba cytowań: 0
