Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • English
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Lista recenzentów
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • English
  • Język Polski

Archaeologia Historica Polona

A jewel on a man’s head – a felt hat from an archaeological excavation at 1 Sadowa Street in Gdańsk
  • Strona domowa
  • /
  • A jewel on a man’s head – a felt hat from an archaeological excavation at 1 Sadowa Street in Gdańsk
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 29 (2021): Archaeologia Historica Polona /
  4. Artykuły

A jewel on a man’s head – a felt hat from an archaeological excavation at 1 Sadowa Street in Gdańsk

Autor

  • Magdalena Majorek Uniwersytet Łódzki https://orcid.org/0000-0003-1254-9917
  • Artur Ginter https://orcid.org/0000-0002-3455-949X

DOI:

https://doi.org/10.12775/AHP.2021.013

Słowa kluczowe

hat, archaeology, XRF spectrometry, fibre analysis, Gdańsk (Danzig)

Abstrakt

In 2009–2010, an archaeological excavation was carried out at 1 Sadowa Street in the so-called Lower City of Gdańsk/Poland (former Danzig), during which a considerable number of artefacts of organic materials were discovered, including a well-preserved felt hat from a 17th/18th century layer of a building. The aim of the activities undertaken by the Authors of this paper was to establish the chronology of the hat, determine how it was made, identify the material, and perform an in-depth analysis of its form compared with other finds of this
kind using basic research methods. The employed methods included the typological method, a case study as well as organoleptic and microscopic methods for identifying the item and determining the degree of material biodegradation. The following research techniques were
adopted: technological textile, felt, etc. analysis including observation of the surface with a stereoscopic microscope, material analysis with an optical microscope, and XRF spectrometry.

Bibliografia

Andrzejewski A., Ginter A., 2010, Sprawozdanie z badań archeologicznych przeprowadzonych w okresie od października 2009 roku do lipca 2010 roku na działce przy ulicy Sadowej 1 w Gdańsku, pow. Gdańsk, woj. pomorskie, typescript in the archive of Pracownia Dokumentacji Archeologiczno-Konserwatorskiej, Łódź.

Antosik Ł., Ginter A., Rybarczyk A., 2015, Tekstylia z badań archeologicznych prowadzonych przy ul. Sadowej 1 w Gdańsku. Wstępne rozpoznanie, [in:] XIX Sesja Pomorzoznawcza, Szczecin, 21–22 listopada 2013 r., eds. A. Janowski et al., Acta Archaeologica Pomoranica, 5, Szczecin, pp. 435–444.

Babits L., Brenckle M., 2008, Sailor clothing (Ubrania marynarskie), [in:] The General Carleton shipwreck, 1785 (Wrak statku General Carleton, 1785), ed. W. Ossowski, Gdańsk, p. 167.

Baldia Ch., Jakes K., 2007, Photographic methods to detect colourants in archaeological textiles, Journal of Archaeological Science, no. 34, pp. 519–525.

Bartkiewicz M., 1974, Odzież i wnętrza domów mieszczańskich w Polsce w drugiej połowie XVI i w XVII wieku, Wrocław.

Biskup M., 1978, Przemiany przestrzenne i demograficzne, [in:] Historia Gdańska 1, ed. E. Cieślak, Gdańsk, pp. 364–378.

Bogucka M., 1956, Gdańskie rzemiosło tekstylne od XVI do połowy XVII wieku, Wrocław.

Bogucka M., 1997, Żyć w dawnym Gdańsku, Warszawa.

Drążkowska A., 2012, Ozdoby i nakrycia głowy na ziemiach polskich od X do końca XVIII wieku, Toruń.

Goodway M., 1987, Fiber identification in practice, Journal of the American Institute for Conservation, vol. 26, no. 1(198701), pp. 27–44.

Grupa M., 2012, Wełniane tekstylia pospólstwa i plebsu gdańskiego (XIV–XVII w.) i ich konserwacja, Toruń.

Gutkowska-Rychlewska M., 1968, Historia ubiorów, Wrocław.

Katayama T., Ide-Ektessabi A., Funahashi K., Nishimura R., 2007, Application of XRF and AMS techniques to textiles in the Mongol Empire, MRS Proceedings, 1047, 1047-Y01-04, doi:10.1557/PROC-1047-Y01-04.

Kłys M., 2010, Z rtęcią (i…) przez stulecia, Archiwum Medycyny Sądowej i Kryminologii, vol. 60, pp. 298–307.

Laffin J., 1969, Jack Tar – the story of the British sailor, London.

Luxford N., Thickett D., Wyet P., 2011, Non-destructive testing of silk: problems and possibilities, ‘Textiles’, https://www.english-heritage.org.uk/siteassets/home/learn/ conservation/collections-advice-guidance/ndt-silk-1810-47-luxford-paper-en.pdf.

Majorek M., 2013, Pasy kontuszowe z wstępnych badań archeologiczno-inwentaryzacyjnych krypt kościoła pw. the Church of the Blessed Lady Mary in Szczuczyn, Studia Łomżyńskie, vol. 24, pp. 199–210.

Majorek M., Grupa, D., 2014, Wybrane nowożytne pasamony z krypty południowej kościoła pw. św. Mikołaja w Gniewie, [in:] Rzeczy i ludzie. Kultura materialna w późnym średniowieczu i w okresie nowożytnym. Studia dedykowane Marii Dąbrowskiej, eds. M. Bis, W. Bis, Warszawa, pp. 335–348.

Michałowska M., 1995, Słownik terminologiczny włókiennictwa, Warszawa.

Możdżyńska-Nawotka M., 2002, O modach i strojach, Wrocław.

Nalewajska L., 2010, Moda męska w XIX i na początku XX wieku. Fashionable, dandys, elegant, Warszawa.

O’Connor S., Brooks M., 2007, X-radiography of textiles, dress and related objects, Amsterdam, Boston, Heidelberg, London, New York, Oxford, Paris, San Diego, San Francisco, Singapore, Sydney, Tokyo.

Rast-Eicher A., 2016, Fibres. Microscopy of archaeological textiles and furs, Budapest.

Salerno-Kochan R., Wąs-Gubała J., 2000, Analiza mikroskopowa zmian strukturalnych tkanin i włókien wełnianych spowodowanych działaniem mikroorganizmów, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, no. 546, pp. 63–75.

Skals I., Gleba M., Taube M., Mannering U., 2018, Wool textiles and archaeometry: testing reliability of archaeological wool fibre diameter measurements, Danish Journal of Archaeology, vol. 7, no. 2, pp. 161–179.

Stankiewicz J., 1960, Rozwój fortyfikacji miasta Gdańska w XVI i XVII wieku na tle współczesnych osiągnięć sztuki fortyfikacyjnej w Europie, [in:] VIII Powszechny Zjazd Historyków Polskich, VIII: Historia wojskowości, Warszawa, pp. 186–190.

Stankiewicz J., 1982, Przemiany przestrzenne i demograficzne Gdańska, [in:] Historia Gdańska 2, ed. E. Cieślak, Gdańsk, pp. 7–34.

Tridico S. R., Houck M. M., Kirkbride K. P., Smith M. E., Yates B. C., 2014, Morphological identification of animal hairs: myths and misconceptions, possibilities and pitfalls, Forensic Science International, no. 238, pp. 101–107.

Turnau I., 1967, Odzież mieszczaństwa warszawskiego w XVIII w., Wrocław.

Turnau I., 1987, Historia europejskiego włókiennictwa odzieżowego od XIII do XVIII w., Wrocław.

Turnau I., 1994, European occupational dress from the fourteenth to the eighteenth century, Warsaw.

Turnau I., 1997, Hand-felting in Europe and Asia from the Middle Ages to the 20th century, Warsaw.

Turnau I., 1999, Słownik ubiorów. Tkaniny, wyroby pozatkackie, skóry, broń i klejnoty oraz barwy znane w Polsce od średniowiecza do początku XIX w., Warszawa.

Wang J., 2009, Effect of structure-property relationships on fatique failure in natural fibres, [in:] Fatique failure of textile fibres, ed. M. Miraftab, Boca Raton–Boston–New York–Washingtown, DC, pp. 95–132.

Wilson H., Carr Ch., Hacke M., 2012, Production and validation of model iron-tannate dyed textiles for use as historic textile substitutes in stabilisation treatment studies, Chemistry Central Journal 6, 44 (2012), https://doi.org/10.1186/1752-153X-6-44.

Zarys historii włókiennictwa, 1966, Zarys historii włókiennictwa na ziemiach polskich do końca 888888XVIII wieku, eds. J. Kamińska, I. Turnau, Wrocław.

Žemaitytė R., Jonaitienė V., Milašius R., Stanys S., Ulozaitė R., 2006, Analysis and identification of fibre constitution of archaeological textiles, Materials Science (Medžiagotyra), vol. 12, no. 3, pp. 258–261.

Żukowski J., 2010, Chapeau bas. O nowożytnych przodkach trikorna, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, 58, no. 3–4, pp. 367–385.

Archaeologia Historica Polona

Pobrania

  • pdf (English)

Opublikowane

2022-06-01

Jak cytować

1.
MAJOREK, Magdalena & GINTER, Artur. A jewel on a man’s head – a felt hat from an archaeological excavation at 1 Sadowa Street in Gdańsk. Archaeologia Historica Polona [online]. 1 czerwiec 2022, T. 29, s. 253–264. [udostępniono 21.3.2023]. DOI 10.12775/AHP.2021.013.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 29 (2021): Archaeologia Historica Polona

Dział

Artykuły

Licencja

Prawa autorskie (c) 2022 Magdalena Majorek, Artur Ginter

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 53
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • English
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

hat, archaeology, XRF spectrometry, fibre analysis, Gdańsk (Danzig)
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa