„Stado jełopów”? „Kancelaria w powietrzu”? Krótka historia 318 Dywizjonu Myśliwsko-Rozpoznawczego „Gdański”
DOI:
https://doi.org/10.12775/GNH.2024.03Słowa kluczowe
318 Dywizjon myśliwsko-rozpoznawczy, „Gdański”, Detling, Polskie Siły PowietrzneAbstrakt
318 Dywizjon Myśliwsko-Rozpoznawczy „Gdański” to jedna z najmniej znanych jednostek Polskich Sił Powietrznych w II wojnie światowej i jedyny polski dywizjon działający prawie wyłącznie na terenie Włoch. Sformowany w 1943 r., od początku przeznaczony był do współpracy z 2 Korpusem Polskim. Z racji charakteru pełnionych zadań, jego piloci nie mogli pochwalić się zestrzeleniami czy ilością zrzuconych bomb. Ich „trofeum” były fotografie i cele zniszczone przez współpracującą z nimi artylerię. Choć walczyli tylko przez rok, odcisnęli swe piętno na historii walk podczas II wojny światowej na Półwyspie Apenińskim.
Bibliografia
Źródła archiwalne:
Instytut Polski i Muzeum im. gen. Władysława Sikorskiego
A XII, 1/4. Akta jawne, 1941–1944.
A.XII. 1/16. Materiały do niewydanych Dzienników Rozkazów, V. 1940.
A.XII.1/49B. Polskie Siły Zbrojne – Polskie Siły Powietrzne, 1940–1944.
A.XII 1/73. Akta ogólne, 1940–1944.
LOT. A.V. 62/1a. Akta organizacyjne, 1943.
LOT. A.V. 62/1b. Akta organizacyjne, 1944.
LOT. A.V. 62/3b. Akta wyszkoleniowe.
LOT. A.V. 62/3c. Akta administracyjne.
LOT. A.V. 62/4. Sprawozdania z pracy, 1944.
LOT. A.V. 62/6. Sprawozdania z pracy, 1946.
LOT. A.V. 62/8. Wykaz wylatanych godzin, 1945.
LOT. A.V. 62/9. Rozkazy dzienne, 1943.
LOT. A.V. 62/10. Rozkazy dzienne, 1 półrocze 1944.
LOT. A.V. 62/11. Rozkazy dzienne, 2 półrocze 1944.
LOT. A.V. 62/16. Kronika dywizjonu IV 1943–VII 1945.
PRM 174/1 Rada Lotnicza 1942–1945, Część B.
The National Archives
AIR 2/6837. Unit badge: No.318 Squadron.
AIR 27/1710/2. Squadron Number: 318. Appendices.
AIR 27/1711/1. Squadron Number: 318. Summary of events.
AIR 27/1711/2. Squadron Number: 318. Records of events.
AIR 27/1711/7. Squadron Number: 318. Summary of events.
AIR 27/1711/9. Squadron Number: 318. Summary of events.
AIR 27/1711/15. Squadron Number: 318. Summary of events.
AIR 27/1711/17. Squadron Number: 318. Summary of events.
AIR 27/1711/27. Squadron Number: 318. Summary of events.
AIR 28/193. Detling. With appendices.
AIR 29/90/2. 2768 Squadron RAF Regiment.
Opracowania źródłowe:
Protokoły posiedzeń Rady Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej. Tom V wrzesień 1942 – lipiec 1943, Kraków 2001.
Wspomnienia:
Galicki M., Wspomnienia z 318 Dywizjonu Myśliwsko-Rozpoznawczego „Gdańskiego”, Poznań 1996.
Knapp S., Kwadratowe słońce, Biłgoraj 2017.
Nycz W., W powietrznym zwiadzie, Warszawa 1982.
Preihs J., Wspomnienia – Dywizjon 318, [w:] Czyż mogli dać więcej? Dzieje 13 promocji SPL w Dęblinie”, Londyn 1989.
Uchwat Z.A., Dywizjon Gdański – 318, [w:] „Wspomnienia. Ostatni Mohikanie szkół podchorążych lotnictwa przedwojennej Polski”, Londyn 1994.
Prasa:
„Taddy”, Korespondent wojenny na froncie, „Dziennik Żołnierza APW”, 42, 1943.
A short history and a few figures concerning the Polish Squadrons fighting in Great Britain, 1940–1945. 318 Danzig (Gdańsk) Fighter-Reconnaissance Squadrons, „Skrzydła. Wiadomości ze Świata. Pismo Żołnierzy Polskich Sił Pow.”, 10–12, 1945, r. VI.
Bereżecki W., Gdzie pomarańcze kwitną, „Skrzydła. Wiadomości ze Świata. Pismo Żołnierzy Polskich Sił Pow.”, 3, 1945, r. VI.
Domański W., Brawurowy atak na bagnety. Nasza kawaleria pancerna łamie opór (Telefonem od „korespondenta wojennego z terenu ćwiczeń APW), „Dziennik Żołnierza APW”, 36, 1943, r. I.
Główczyński Cz., Walki myśliwców polskich w W. Brytanii, „Orzeł Biały. Polska walcząca na Wschodzie”, 48(87), 1942, r. III.
Kleszczyński K., Dzień po dniu na ćwiczeniach. „Najmłodsze filistynki uwolnione”, „Dziennik Żołnierza APW”, 39, 1943, r. I.
„Skrzydła. Wiadomości ze Świata. Pismo Żołnierzy Polskich Sił Pow.”, 7, 1945, r. VI.
Opracowania:
Cynk J.B., The Polish Air Force at war. The official history. Vol. II 1943–1945, Atglen 1998.
Janczak B., Organizacja i wyszkolenie Armii Polskiej na Wschodzie w latach 1942–1944, Łódź – Warszawa 2023.
Książka pamiątkowa szkół młodszych ochotniczek, Londyn 1976.
The Italian Campaign 1943 to 1945. Volume I, bm, brw.
Powell M., The Development of British Tactical Air Power, 1940–1943. A History of Army Co-operation Command, London 2016.
Rygusik Z., Lot do wolności. Druga wojna światowa 1939–1945, Wschowa 2019.
Zmyślony W., W tiurmie i stalagu: kapitan Lew Kuryłowicz w niewoli u dwóch wrogów, [w:] Za linią wroga, Warszawa 2015, s. 192–227.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 365
Liczba cytowań: 0
