Gdańsk wojenny i powojenny we wspomnieniach włoskiego oficera lekarza Piera Redaellego (1944–1945)
DOI:
https://doi.org/10.12775/GNH.2022.07Słowa kluczowe
Piero Redaelli, Gdańsk, Toruń, strzelcy alpejscy, obóz jeniecki, internowani włoscy żołnierze, front wschodni, Stalag XX B/ZAbstrakt
Poniższy tekst przedstawia fragment wspomnień włoskiego oficera okresu II wojny światowej Piera Redaellego (1915–1997), lekarza-chirurga (weterana wielu frontów, m.in. we Francji, na Bałkanach i w Związku Sowieckim), którego kapitulacja armii włoskiej (wrzesień 1943) zaprowadziła w 1944 r. do Gdańska. Tam jako internowany włoski żołnierz przez kilka miesięcy – do marca 1945 r. – pracował jako lekarz w strukturze niemieckiego obozu jenieckiego (Stalag XX B/Z). W swoich wspomnieniach opisuje warunki życia i pracy, głównie włoskich jeńców, miasto w trakcie oblężenia i walk, w końcu również wkroczenie Armii Czerwonej. Włoski chirurg opuścił Gdańsk wczesną jesienią 1945 r., angażując się jeszcze w uruchomienie Szpitala Miejskiego Ogólnego (Akademii Lekarskiej w Gdańskiej, dziś Gdański Uniwersytet Medyczny).
Bibliografia
Źródła archiwalne:
Bundesarchiv, Berlin
sygn. R 70 Polen/230.
Źródła drukowane:
Die Italiener an der Ostfront 1942/43. Dokumente zu Mussolinis Krieg gegen die Sowjetunion, hg. von T. Schlemmer, München 2005.
Giannoccolo G., I militari italiani nelle formazioni germaniche 1943–1945, Reggio Emilia 1996.
Redaelli P., Dalla steppa russa al Duomo di Danzica. Ricordi di guerra e di prigionia di un giovane medico, Milano 2006.
Revelli N., Mussolini’s Death March. Eyewitness accounts of Italian soldiers on the Eastern Front, Kansas 2013.
Opracowania:
Arena N., R.S.I. Forze Armata della Repubblica Sociale. La guerra in Italia 1944, t. 2, Parma 2000.
Avagliano M., Palmiri M., Vincere e Vinceremo! Gli italiani al fronte, 1940–1943, Bologna 2014.
Battistelli P.P., Molinari A., Le Forze Armata della RSI. Uomini e imprese sell’ultimo Esercito di Mussolini, [b.m.w.] 2007.
Burgwyn H.J., Mussolini Warlord. Faild Dreams of Empire 1940–1943, New York 2012.
Caruso A., Tutti I vivi all’assalto. L’epopea degli alpini dal Don a Nikolajevka, Milano 2003.
Cavallo P., Italiani in guerra. Sentimenti e immagini dal 1940 al. 1943, Bologna 2020.
Coltrinari M., La guerra italiana all’URSS, 1941–1943. La operazioni. I prigioneri italiani nella seconda guerra mondiale in Unione Sovietica, Vol. 1, Roma 2010.
Corvaja S., Hitler i Mussolini, Warszawa 2004.
Cloutier P., Three Kings Axis Royal Armies on the Russian Front 1941, [b.m.w.] 2012.
Cloutier P., Three Kings Axis Royal Armies on the Russian Front 1942, [b.m.w.] 2015.
Cloutier P., Mussolini’s War in the East 1941–1943, [b.m.w.] 2021.
Daniluk J., „Miasta skoszarowane”. Gdańsk i Sopot jako garnizon Wehrmachtu w latach 1939–1945, Gdańsk 2019.
Daniluk J., Wykorzystanie siły roboczej jeńców wojennych w XX Okręgu Wojskowym w latach II wojny światowej (zarys problemu), „Łambinowicki Rocznik Muzealny”, t. 35, 2012.
Deakin F.W., The Brutal Friendship. Mussolini, Hitler and the fall of Italian Fascism, New York–Evanston 1962.
Flis M., Stalag XX B/Z. Obóz jeniecki w Gdańsku-Oliwie [praca magisterska napisana na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Gdańskiego pod kierunkiem prof. dr. hab. Eugeniusza Koki], Gdańsk 2012.
Fortuna P., Uboldi R., Il tragico Don. Cronache dalla campagna italiana in Rusia (1941–1943), Udine 2005.
Giusti M.T., La campagna di Russia 1941–1943, Bologna 2016.
Goeschel Ch., Mussolini and Hitler. The Forging of the Fascist Alliance, New Haven–London 2018.
Gosztony P., Hitlers Fremde Heere. Das Schicksal der nichtdeutschen Armeen im Ostfeldzug, Düsseldorf–Wien 1976.
Guerrazzi A. O., Storia della Repubblica sociale italiana, Roma 2012.
Hamilton H., Sacrifice on the Steppe. The Alpine Corps in the Stalingrad Campaign, 1942–1943, Havertown 2011.
Hammermann G., Gli internati militari italiani in Germania 1943–1945, Bologna 2004.
Lamb R., War in Italy. A brutal story, New York 1996.
Leggiero A., Apocalisse nella steppa. Storia militare degli italiani in Russia 1941–1943. Bologna 2013.
Longo L. E., Giovanni Messe. L’Ultimo Maresciallo D’Italia, Roma 2006.
Milani G., I naufraghi del Don. Gli italiani sul fronte Russo 1942–1943, Bari–Roma 2017.
Moal F. le, Schiavon M., Juin 1940. La guerre des Alpes. Enjeux et stratégies, Paris 2010.
Molendowski L., Oddziały RSI w walce na froncie wschodnim: 1943–1945, „Wojsko i Technika. Historia”, 2019, nr 4.
Molendowski L., Myszor O., Marynarka wojenna Włoskiej Republiki Socjalnej (1943–1945), „Okręty”, 2011, nr 2 (2).
Novello M.G., Zamboni D., Sotto un’unica bandiera. La Croce Rossa Italiana nella seconda guerra mondiale, Milano 2010.
Pavone C., A Civil War. A History of the Italian Resistance, London–New York 2014.
Petacco A., La nostra guerra 1940–1945. L’Avantura bellica trabugie e verita, Milano 1996.
Petacco A., L’Armata scompersa. L’Avantura degli italiani in Russia, Milano 1998.
Rochat G., Włochy na wojnie 1935–1943. Od podboju Etiopii do klęski, Oświęcim 2015.
Rodagno D., Fascism’s European Empire. Italian Occupation during the Second World War, Cambridge 2008.
Schreiber G., Die italienischen Militärinternierten im deutschen Machtbereich 1943–1945, Düsseldorf–Wien 1990.
Sica E., Mussolini’s Army in the French Riviera. Italy’s occupation of France, Urbana–Chicago Springfield 2016.
Wilczur J.E., Śmiertelny sojusz Hitler – Mussolini. Niewola i zagłada jeńców włoskich w niemieckich obozach jenieckich na ziemiach polskich, wrzesień 1943 – maj 1945, Warszawa 2001.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 91
Liczba cytowań: 0
