Ontologia trynitarna wobec debaty między nauką a religią
DOI:
https://doi.org/10.12775/TiCz.2017.022Słowa kluczowe
Nauka, kosmologia, Wielki Wybuch, metafizyka, religia, teologia, dogmat trynitarny, teo-ontologiaAbstrakt
Niewątpliwie, postępujący rozwój nauki wpływa na nasz obraz świata. Zmiany owego obrazu z kolei prowokują teologię do ustosunkowania się (wejścia w dialog) i zdania sprawy ze swojego depozytu – w kwestiach, w których depozyt ten wchodzi w interakcje z nauką. Taki dialog jest oczywiście bardzo wartościowy dla samej teologii, gdyż prowadzi do oczyszczenia jej tez z tego, co nie należy do istoty jej treści.
Dialog taki angażuje bardzo mocno filozofię, gdyż siłą rzeczy rozgrywa się w odgórnie przyjętej przestrzeni metafizycznej. W takiej konfiguracji poszukiwanie zgodności między nauką a religią nie tylko prowadzi do określenia wzajemnych kompetencji (oczyszczenie dziedzin), ale również wzajemnej relacji Boga i świata. Niestety w dialogu takim odgórnie przyjmuje się klasyczne modele metafizyczne. Tymczasem chrześcijaństwo, poprzez swoje założenia doktrynalne, dokonało ich modyfikacji, zwłaszcza za sprawą dogmatu trynitarnego. To z kolei rodzi pytanie, czy dialog między religią a nauką nie powinien uwzględniać wyjątkowego charakteru metafizyki skorelowanej z prawdą trynitarną?
Bibliografia
Clarke W. N., Person and Being, Milwaukee 1993.
Clarke W. N., Explorations in metaphysics: being-God-person, Notre Dame 1994.
Clément O., Boski kosmos: wybrane zagadnienia z kosmologii, tłum. P. Mikulska, Kraków 2010.
Drees W. B., Stworzenie: od nicości do teraźniejszości, tłum. K. Skonieczny, Kraków 2016.
Edwards D., Jak działa Bóg?, tłum. M. Chojnacki, Kraków 2013.
Edwards D., Bóg ewolucji: teologia trynitarna, tłum. Ł. Kwiatek, Kraków 2016.
Ferguson K., Ogień w równaniach. Nauka, religia i poszukiwanie Boga, tłum. P. Amsterdamski, Kraków 2016.
Greshake G., Trójjedyny Bóg. Teologia trynitarna, tłum. J. Tyrawa, Wrocław 2009.
Hawking S. W., Krótka historia czasu: od wielkiego wybuchu do czarnych dziur, tłum. P. Amsterdamski, Poznań 2013.
Heller M., Logos wszechświata: zarys filozofii przyrody, Kraków 2013.
Heller M., Nowa fizyka i nowa teologia, Kraków 2014.
Heller M., Sens życia i sens wszechświata: studia z teologii współczesnej, Kraków 2014.
Jagodziński M., Trójjedyny Bóg jako Stwórca świata, „Teologia w Polsce” 9 (2015) 1, s. 57–69.
James I., Nowa filozofia francuska, tłum. J. Bednarek i P. Juskowiak, Warszawa 2014.
Judycki S., Bóg i inne osoby: próba z zakresu teologii filozoficznej, Poznań 2010, Wykłady otwarte z teologii naturalnej im. J. M. Bocheńskiego OP.
Kozłowski J., Czy teorię ewolucji można zmatematyzować?, w: Ewolucja życia i ewolucja wszechświata, red. J. Mączka i P. Polak, Kraków 2011, s. 75–84.
Kupczak J., Teologiczna semantyka płci, Kraków 2013.
Lamża Ł., Granice kosmosu – granice kosmologii, Kraków 2015.
Levering M., Pismo Święte i metafizyka. Tomasz z Akwinu i odnowa teologii trynitarnej, tłum. M. Romanek, Fundacja „Dominikańskie Studium Filozofii i Teologii”: Kolegium Filozoficzno-Teologiczne Polskiej Prowincji Dominikanów, Kraków 2016.
Maloney G. A., Chrystus kosmiczny: od Pawła do Teilharda, tłum. T. Mieszkowski, Warszawa 1972.
Marion J.-L., Idol i dystans, tłum. W. Starzyński i U. Idziak-Smoczyńska, Kraków 2016.
Pabjan T., Anatomia konfliktu: Między nowym ateizmem a teologią nauki, Kraków 2016.
Piotrowski E., Teodramat: dramatyczna soteriologia Hansa Ursa von Balthasara, Kraków 1999.
Rahner K., The Trinity, New York 1997.
Seckler M., Zbawienie w historii. Teologia historii w nauce świętego Tomasza z Akwinu, tłum. W. Szymona, Fundacja „Dominikańskie Studium Filozofii i Teologii”: Kolegium Filozoficzno-Teologiczne Polskiej Prowincji Dominikanów, Kraków 2015.
Smuniewski C., Wspólnota łaski: charytologiczno-trynitarna eklezjogeneza, Kraków 2013.
Sokolowski R., Bóg wiary i rozumu: postawy chrześcijańskiej teologii, tłum. M. Romanek, Fundacja „Dominikańskie Studium Filozofii i Teologii”, Kraków 2015.
Steinhardt P. J., i Turok N., A cyclic model of the universe, „Science”, 296 (2002) 5572, s. 1436–1439.
Strumiłowski J. P., Piękno zbawi świat?, Kraków 2016.
Szczurek J. D., Trójjedyny: traktat o Bogu w Trójcy Świętej jedynym, Kraków 2003.
Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna, tłum. S. Błech, Londyn 1962.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 307
Liczba cytowań: 0