Biblioteka – wyzwania w epoce nowych mediów

Abstrakt

Artykuł dotyczy sytuacji instytucji biblioteki, jakie pojawiają się w związku z dominacją nowych mediów w życiu społecznym. W nawiązaniu do ustaleń Szkoły Komunikacji z Toronto, autor pokazuje, jak ogromny wpływ na ludzkie myślenie oraz instytucje społeczne miało pismo i czytanie. W szczególności zwraca uwagę na posługiwanie się abstrakcyjnymi i uniwersalistycznymi kategoriami, a także zdolność krytycznego oglądu rzeczy, niezbędnych dla zaistnienia nowożytnej sfery publicznej, sfery wolnej wymiany poglądów i kształtowania się postaw obywatelskich. Odwołując się do licznych badań, obserwować można spadek liczny czytelników, jak też zanik umiejętności czytania. Na podstawie tych trendów i wcześniejszych ustaleń, zakładać można, że umiejętności niezbędne do pełnego partycypowania w sferze publicznej, a także nowoczesnym społeczeństwie wiedzy ulegną osłabieniu. Pojawia się pytanie, jakie wyzwania stoją przed współczesną biblioteką. Odwołując się do ustaleń francuskiego historyka książki Rogera Chartiera, podać można kilka sfer, w których biblioteka może realizować swoje zadanie. Są to: archiwizacja wszystkich rodzajów nośników danego tekstu, nawet w przypadku pełnej cyfryzacji zasobów, szeroko rozumiane funkcje społeczne oraz pedagogiczne, polegające na pomocy w poruszaniu się w zalewie informacji, a także aktywne tworzenia życia kulturalnego i wspólnotowego.