Distribution of Czechoslovak films in Poland in the years 1947–1973
DOI:
https://doi.org/10.12775/SDR.2019.EN4.06Słowa kluczowe
dystrybucja filmowa, kina w Polsce, repertuar kin, film w telewizji, polityka kulturalna Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, film czechosłowacki, film distribution, cinemas in Poland, cinema roster, film on television, cultural policy of the Polish People’sAbstrakt
Począwszy od premiery Ludzi bez skrzydeł w 1947 r. filmy czechosłowackie weszły na stałe do repertuaru polskich kin i stały się aż do upadku komunizmu jednym z jego najważniejszych składników (stanowiąc 8% wszystkich tytułów wprowadzonych do rozpowszechniania w czasach PRL-u). Były wyświetlane w ramach dystrybucji zarówno tzw. szerokiej (normalnej), jak i wąskiej – ograniczonej wyłącznie do dyskusyjnych klubów filmowych oraz kin studyjnych. Ponadto można je było oglądać na różnego rodzaju festiwalach i przeglądach (np. na cieszących się ogromną popularnością corocznych Konfrontacjach) oraz okazjonalnych pokazach i uroczystych premierach. Od 1958 r. znalazły się również w repertuarze Telewizji Polskiej, przy czym częściowo były to tytuły premierowe – nieznane wcześniej z kin (w tym m.in. seriale).
Ever since the premiere of Men Without Wings in 1947, Czechoslovak films have become a permanent feature in the roster of Polish cinemas and were one of its major components until the collapse of communism (constituting 8% of all titles introduced to distribution during the communist era). They were screened as part of both the wide (regular) and limited distribution, i.e. restricted only to film societies and arthouse cinemas. Moreover, they could be seen at various festivals and reviews (such as the very popular annual Confrontations [Konfrontacje]) and occasional screenings and solemn premieres. Since 1958, they have also been included in the programme of the Polish Television [Telewizja Polska], some of them being premiere titles – previously unreleased in cinemas (including series).
Bibliografia
Sources
Argus [L. Pijanowski], “Przez różowe okulary, W sprawie filmów w telewizji,” Film, 1959, no. 46, p. 15.
Balski G., Reżyserzy filmów zagranicznych rozpowszechnianych w Polsce 1945–1981, Warszawa, 1985.
Chrzanowski Z., “O rozpowszechnianiu bez paniki,” Kino, 1969, no. 8, pp. 28–32.
Dekret z dnia 13 listopada 1945 r. o utworzeniu przedsiębiorstwa państwowego “Film Polski” [Decree of 13 November 1945 on the Establishment of the State Enterprise “Film Polski”], Dz. U. [Journal of Laws] 1945, no. 55, item 308.
Dokumenty i materiały do historii stosunków polsko-czechosłowackich, vol. 1: 1944–1960, part 1: 1944–1948, part 2: 1949–1960, ed. W. Balcerak, Wrocław–Warszawa–Kraków, 1985.
“Film ‘Warszawa’ w telewizji,” Film, 1954, no. 41, p. 3.
“Filmy zagraniczne wyświetlane w Polsce w latach 1945–1968,” in: Kinematografia polska w XXV-leciu PRL. Wydanie specjalne Filmowego Serwisu Prasowego, Warszawa, 1969, pp. 181–261.
Giżycka I., Giżycki J., “Diariusz kinematografii polskiej za 1956 r.,” Kwartalnik Filmowy, 1957, no. 1, pp. 69–83.
Giżycka I., Giżycki J., “Diariusz kinematografii polskiej za 1957 r.,” Kwartalnik Filmowy, 1958, no. 1, pp. 71–84.
Giżycka I., Giżycki J., “Diariusz kinematografii polskiej za 1958 rok,” Kwartalnik Filmowy, 1959, no. 2, pp. 60–77.
Giżycka I., Giżycki J., “Diariusz kinematografii polskiej za 1959 r.,” Kwartalnik Filmowy, 1960, no. 2, pp. 62–79.
Giżycka I., Giżycki J., “Diariusz kinematografii polskiej za 1960 r.,” Kwartalnik Filmowy, 1961, no. 3, pp. 77–97.
Giżycka I., Giżycki J., “Diariusz kinematografii polskiej za 1961 r.,” Kwartalnik Filmowy, 1962, no. 1–2, pp. 158–180.
Giżycka I., Giżycki J., “Diariusz kinematografii polskiej za 1962 r.,” Kwartalnik Filmowy, 1963, no. 1–2, pp. 110–133.
Giżycka I., Giżycki J., “Diariusz kinematografii polskiej za 1963 r.,” Kwartalnik Filmowy, 1964, no. 1–2, pp. 86–107.
Giżycka I., Giżycki J., “Diariusz kinematografii polskiej za 1964 r.,” Kwartalnik Filmowy, 1965, no. 2, pp. 59–82.
Giżycka I., Giżycki J., J. M., W. B., “Diariusz kinematografii polskiej za 1952 r.”, Kwartalnik Filmowy, 1953, no. 1, pp. 69–87.
Giżycka I., Giżycki J., Nowak I., “Diariusz kinematografii polskiej za 1955 r.,” Kwartalnik Filmowy, 1956, no. 1, pp. 63–103.
Giżycki J., “Diariusz kinematografii polskiej za rok 1951,” Kwartalnik Filmowy, 1952, no. 1–2, pp. 193–202.
Giżycki J., J. M., B. W., “Diariusz kinematografii polskiej za 1953 r.,” Kwartalnik Filmowy, 1954, no. 1, pp. 75–95.
Giżycki J., Nowak I., “Diariusz kinematografii polskiej za 1954 r.,” Kwartalnik Filmowy, 1955, no. 1, pp. 77–108.
“Indeks filmów zagranicznych wyświetlanych w Polsce w latach 1969–1973,” in: Mały rocznik filmowy 1973, Warszawa, 1974, pp. 172–206.
“Indeks filmów zagranicznych wyświetlanych w Polsce w latach 1974–1979,” in: Mały rocznik filmowy 1979, Warszawa, 1980, pp. 51–68.
“Indeks filmów zagranicznych wyświetlanych w Polsce w latach 1980–1984,” in: Mały rocznik filmowy 1984, Warszawa, 1985, pp. 78–87.
KAPPA, “Głosy i glosy. Kariera czechosłowackiego filmu,” Film, 1965, no. 23, p. 3.
“Kina studyjne. Wiadomości z Gdańska,” Filmowy Serwis Prasowy 1966, no. 6, pp. 61–62.
Koniczek R., Film radziecki w Polsce 1926–1966, Warszawa, 1968.
Kwiatkowski A., “Telewizja przeciwko filmowi?,” Ekran, 1960, no. 5, p. 14.
Łęczyca J. [Z. Pitera], “Festiwal Filmów Czechosłowackich 11–24 kwietnia 1953,” Film, 1953, no. 15, p. 4.
“Mieszanka filmowa,” Film, 1958, no. 43, p. 2.
[no title], Ekran 1965, no. 21, p. 2.
Płażewski J., “Kino i sąd – to jedno!,” Film, 1965, no. 41, pp. 6–7.
“Przegląd filmów czechosłowackich,” Ekran, 1967, no. 9, p. 2.
Pszczołowski T., “Film w programie polskiej telewizji,” Film, 1954, no. 42, p. 10.
“Stanovisko výboru filmové sekce SČDU k distribučnímu využití filmů z torby 60. let včetně titulů, které do distribuce nikdy nebyly uvedeny,” Scéna, 1989, no. 19, p. 8.
Tronowicz H., Film czechosłowacki w Polsce, Warszawa, 1984.
“Tydzień w filmie,” Film, 1972, no. 46, p. 2.
“Uroczysty pokaz nowego filmu czeskiego,” Film, 1951, no. 10, p. 2.
Ustawa z dnia 16 lipca 1987 r. o kinematografii [Act of 16 July 1987 on Cinematography], Dz. U. [Journal of Laws] 1987, no. 22, item 127.
“Z życia klubów. Współczesna kinematografia świata w ‘Żaku,’” Kultura Filmowa, 1968, no. 9, pp. 89–90.
Press
Ekran, 1957–1989.
Film na Świecie, 1956–1958, 1974–1989.
Film, 1946–1989.
Filmowy Serwis Prasowy (including special editions), 1955–1989.
Kinofilm. Informator [Kraków], July 1968.
Kultura Filmowa, 1967–1973.
Kwartalnik Filmowy, 1951–1965.
Magazyn Filmowy, 1967–1972.
Wiadomości Filmowe, 1958–1960.
Related readings
Blažejovský J., “Vypůjčená imaginace. Po stopách distribučních osudů žánrových filmů ve znárodněných kinematografiích,” Iluminace, 2011, no. 3, pp. 113–135.
Březina V., Lexikon českého filmu. 2000 filmů 1930–1996, Praha, 1996.
Chrzanowski Z., “Rozpowszechnianie filmów,” in: Kinematografia polska w XXV-leciu PRL. Wydanie specjalne Filmowego Serwisu Prasowego, Warszawa, 1969, pp. 86–116.
Fik M., “Film i cenzura. Z archiwum Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk (6). Październik – grudzień 1968,” Kwartalnik Filmowy, 1995, no. 11, pp. 128–134.
Fik M., “Film i cenzura. Z archiwum GUKPPiW (3). (Rok 1972),” Kwartalnik Filmowy, 1993–1994, no. 4, pp. 178–182.
Gębicka E., “Sieć kin i rozpowszechnianie filmów,” in: Encyklopedia kultury polskiej XX wieku. Film, kinematografia, ed. E. Zajiček, Warszawa, 1994, pp. 415–452.
Hames P., The Czechoslovak New Wave, London, 2005.
Kołodyński A., “Handel zagraniczny,” in: Kinematografia polska w XXV-leciu PRL. Wydanie specjalne Filmowego Serwisu Prasowego, Warszawa, 1969, pp. 135–152.
Lukeš J., Diagnózy času. Český a slovenský poválečný film (1945–2012), Praha, 2013.
Piotrowski G., “Juraja Herza sposób na stylizację rzeczywistości. Przypadek ‘Morgiany,’” Kwartalnik Filmowy, 2015, no. 89–90, pp. 102–112.
Płażewski J., “Film zagraniczny w Polsce,” in: Encyklopedia kultury polskiej XX wieku. Film, kinematografia, ed. E. Zajiček, Warszawa, 1994, pp. 323–356.
Szymański K., Na ekranach PRL. Rozpowszechnianie i recepcja filmów w Polsce w latach 1944– 1989, http://naekranachprl.pl/.
Szymański K., “Psychologiczny balecik w konkretnym układzie sił. O polskiej recepcji ‘Wozu do Wiednia’ Karela Kachyni,” Kwartalnik Filmowy, 2018, no. 101–102, pp. 275–299.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 726
Liczba cytowań: 0