O antropologii filozoficznej w ujęciu historycznym (rozważania na marginesie koncepcji Kanta i Herdera)
DOI:
https://doi.org/10.12775/RF.2017.021Słowa kluczowe
„cztery pytania”, antropologia pragmatyczna, osoba duchowa, Mängelwesen, Besonnenheit, człowiek zdany na odciążenieAbstrakt
Artykuł przypomina udział Immanuela Kanta i Johanna Gottfrieda Herdera w rozwoju antropologii filozoficznej. Pierwszy z nich był autorem słynnych „czterech pytań”, które definiują przedmiot i zasięg filozoficznej dyscypliny badającej człowieka. Natomiast Herder ze swoją koncepcją człowieka jako istoty ułomnej (Mängelwesen) przyczynił się do rozwoju ściślejszej współpracy między filozofią i naukami przyrodoznawczymi. Kanta i Herdera znaczenie dla antropologii ma nie tylko charakter historyczny. Wydaje się, że niektóre zaproponowane przez nich idee (człowiek w horyzoncie metafizycznym, ludzki gatunek jako przestrzeń możliwości) mogłyby zostać użyte do systematyzacji współczesnych dyskusji na temat człowieka.
Bibliografia
Adler E., Herder i oświecenie niemieckie, PWN, Warszawa 1964.
Berger P., Zijderveld A., Pochwała wątpliwości, przeł. S. Baranowski, vis-a-vis/Etiuda, Kraków 2015.
Brandt R., Kommentar zu Kants Anthropologie, Kant-Forschungen, Bd. 10, Felix Meiner Verlag, Hamburg 1999.
Disse J., Metafizyka. Od Platona do Hegla, przeł. L. Kusak i A. Węgrzecki, WAM, Kraków 2005.
Herder J. G., Rozprawa o pochodzeniu języka, tłum. B. Płaczkowska, w: J. G. Herder, Wybór pism, wyb. i oprac. T. Namowicz, przeł. J. Gałecki i in., Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1987.
Haeffner G., Wprowadzenie do antropologii filozoficznej, przeł. W. Szymona OP, WAM, Kraków 2006.
Irmscher H. D., Johann Gottfried Herder, Ph. Reclam jun., Stuttgart 2001.
Kant I., Krytyka czystego rozumu, przeł. R. Ingarden, Wydawnictwo Antyk, Kęty 2001.
Kant I., Krytyka praktycznego rozumu, przeł. J. Gałecki, PWN, Warszawa 1984.
Kant I., „Recenzja Myśli o filozofii dziejów J.G. Herdera”, przekł. zbiorowy, w: I. Kant, Rozprawy z filozofii historii, przekł. zbiorowy, Wydawnictwo ANTYK, Kęty 2005.
Kant I., Antropologia w ujęciu pragmatycznym, przeł. E. Drzazgowska, P. Sosnowska, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2005.
Kant I., Logika. Podręcznik do wykładów, przeł. A. Banaszkiewicz, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2005.
Landmann M., Fundamental-Anthropologie, Bouvier Verlag Herbert Grundmann, Bonn 1979.
Scheler M., Człowiek w epoce zacierania się przeciwieństw, przeł. S. Czerniak, w: idem, Pisma z antropologii filozoficznej i teorii wiedzy, przeł. S. Czerniak i A. Węgrzecki, PWN, Warszawa 1987.
Schnädelbach H., Próba rehabilitacji „animal rationale”, przeł. K. Krzemieniowa, Oficyna Naukowa, Warszawa 2001.
Stróżewski W., Ontologia, Aureus/Znak, Kraków 2004.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 1417
Liczba cytowań: 0