Zasadnicze bariery formułowania prawa jednostki do środowiska
DOI:
https://doi.org/10.12775/PPOS.2015.015Słowa kluczowe
Prawo ochrony środowiska, prawo jednostki do środowiska, publiczne i prywatne prawa podmiotoweAbstrakt
Na przestrzeni ostatnich lat znaczenia nabiera problematyka sytuacji prawnej jednostki w jej relacjach ze środowiskiem. Wyrazem tej tendencji jest chociażby stopniowe poszerzanie dorobku legislacyjnego przewidującego pewne uprawnienia podmiotowe jednostki, których realizacja ma istotne znaczenie dla osiągania celów stawianych ochronie środowiska. Na tym tle uzasadnioną jest próba konstruowania szerszego, jednolitego prawa jednostki do środowiska, uwzględniającego uprawnienia wynikające z podstawowych gałęzi prawa, tak na płaszczyźnie przepisów prawa międzynarodowego, jak i w systemach prawnych poszczególnych państw. Celem niniejszego opracowania jest wskazanie prawnych i pozaprawnych czynników uzasadniających dopuszczalność formułowania prawa jednostki do środowiska, jak również charakterystyka podstawowych barier utrudniających ten proces.Bibliografia
Albińska E., Człowiek w środowisku przyrodniczym i społecznym, Lublin 2005.
Boć J., Z refleksji nad dobrem wspolnym, in: Nowe problemy badawcze w teorii prawa administracyjnego; eds. J. Boć, A. Chajbowicz, Wrocław 2009.
Borys T., Wskaźniki ekorozwoju, ed. T. Borys, Białystok 1999.
Checchi A., La politica energetica dell’Unione europea. Contributi di Istituti di ricerca specializzati, „Senato della Repubblica” 2009, no. 109.
Ciechanowicz‑McLean J., Prawo i polityka ochrony środowiska, Warszawa 2009.
Cobzaru A., Principiul integra‚rii cerina¢elor ecologice ažn toate politicile europene, „Romanian Journal of E nvironmental Law” 2012, no. 10.
Drzewicki K., Koncepcja prawa do środowiska jako prawa człowieka, „Państwo i Prawo” 1985, no. 10.
Drzewicki K., Trzecia generacja praw człowieka, „Sprawy Międzynarodowe” 1983, no. 10.
Dziadosz K., Prawo do środowiska a prawo do życia i inne prawa człowieka, in: Prawo do życia a jakość życia w wielokulturowej Europie. Materiały V Międzynarodowej Konferencji Praw Człowieka w Olsztynie, 30–31 maja 2005 r., t. 1, eds. B. Sitek, G. Dammacco, M. Sitek, J. J. Szczerbowski, Olsztyn–Bari 2007.
Dziadosz K., Racjonalność ekologiczna jako kryterium słusznego prawa, in: Prawa człowieka w państwie ekologicznym, ed. R. Sobański, Warszawa 1998.
Fitzmaurice M., Marshall J., The Human Right to a Clean Environment – Phantom or Reality? The European Court of Human Rights and English Courts Perspective on Balancing Rights in Environmental Cases, „Nordic Journal of International Law” 2007, no. 76.
Gardjan-Kawa L., Administracyjne instrumenty realizacji prawa do środowiska w Polsce, in: Jednostka wobec działań administracji publicznej. Międzynarodowa Konferencja Naukowa, Olszanica, 21–23 maja 2001 r., ed. E. Ura, Rzeszów 2001.
Handl G., Human Rights and Protection of the Environment, in: Economic, Social and Cultural Right, eds. A. Eide, C. Krause, A. Rosas, Kluwer Law International 2001.
Iwańska B., Koncepcja „skargi zbiorowej”w prawie ochrony środowiska, Warszawa 2013.
Jaworowicz-Rudolf A., Prawo do środowiska należytej jakości jako urzeczywistnienie koncepcji zrównoważonego rozwoju, in: Zrównoważony rozwój na poziomie lokalnym i regionalny. Teoria i praktyka, eds. M. Burchard-Dziubińska, A. Rzeńca, Łódź 2010.
Jendrośka J., Sytuacja obywatela na tle administracyjnoprawnej regulacji spraw z zakresu środowiska naturalnego, in: Prawo człowieka do środowiska naturalnego, ed. J. Sommer, Wrocław 1987.
Juros H., Ochrona środowiska naturalnego a redefinicja państwa, in: Prawa człowieka w państwie ekologicznym, ed. R. Sobański, Warszawa 1998.
Katner W. J., Zagadnienia cywilistyczne ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska, in: Studia z prawa cywilnego. Księga pamiątkowa dla uczczenia 50-lecia pracy naukowej prof. dr hab. Adama Szpunara, ed. A. Rembieliński, Warszawa–Łódź 1983.
Kenig-Witkowska M. M ., Międzynarodowe prawo środowiska, Warszawa 2011.
Kiss A., Shelton D., International Environmental Law, Martinus Nijhoff 2000.
Klenowska K., Prawo do korzystania ze środowiska należytej jakości w prawie polskim, in: Aktualne problemy prawa ochrony środowiska, ed. G. Dobrowolski, Kroczyce 2008.
Kusterka-Jefmańska M., Wysoka jakość życia jako cel nadrzędny lokalnych strategii zrownoważonego rozwoju, „Zarządzanie Publiczne” 2010, no. 4.
Laitos J. G., The Right of Nonuse, Oxford 2012. Lombardo M., The Charter of Fundamental Rights and the Environmental Policy Integration Principle, in: The EU Charter of Fundamental Rights. From Declaration to Binding Instrument, ed. G. Di Federico, Springer 2011.
Mancewicz A., Ochrona środowiska naturalnego prawem człowieka? Prawo do czystego środowiska w świetle orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka Cz. 1., „In Gremio” 2007, no. 9.
Menkes J., Od Sztokholmu poprzez Rio do…, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Handlu i Prawa. Seria Prawo Miscellanea Jurydyczne” 2001, no. 5.
Miller Ch., Environmental Rights. Critical Perspectives, London 2002.
Osuchowski W., Zarys rzymskiego prawa prywatnego, Warszawa 1962.
Papuziński A., Filozoficzne aspekty zrownoważonego rozwoju – wprowadzenie, „Problemy Ekorozwoju” 2006, no. 2.
Pevato P. M., A Right to Environment in International Law: Current Status and Future Outlook, „ Review of E uropean Community and International Environmental Law” 1995, no. 8.
Piontek B., Koncepcja rozwoju zrownoważonego i trwałego Polski, Warszawa 2002.
Pogodziński C., Pojęcie poszkodowanego w sprawach z zakresu ochrony środowiska w orzecznictwie ETPCZ, „Europejski Przegląd Sądowy” 2011, no. 5.
Postiglione A., Human Rights and the Environment, „The International Journal of Human Rights” 2010, no. 4.
Potrzeszcz J., Idea prawa w orzecznictwie polskiego Trybunału Konstytucyjnego, Lublin 2007.
Pozzo B., Le Politiche Energetiche Comuniatrie. Un’analisi degli incentivi allo sviluppo delle fonti rinnovabili, Mediolan 2009.
Radecki W., Obywatelskie prawo do środowiska w konstytucji PRL, Jelenia Góra 1984.
Rakoczy B., Ograniczenie praw i wolności jednostki ze względu na ochronę środowiska w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Toruń 2006.
Redelbach A., Natura praw człowieka. Strasburskie standardy ich ochrony, Toruń 2001.
Rodriguez-Rivera L. E., The Human Right to Environment and the Peaceful use of Nuclear Energy, „Denver Journal of I nternational Law and Policy” 2006, no. 1.
Roosa S. A ., Sustainable Development Handbook, The Fairmont Press Inc. 2008.
Równy K., Rio +20 dla wdrażania zrownoważonego rozwoju a prawo ochrony środowiska i jego nauka w Polsce, in: Międzynarodowe prawo ochrony środowiska XXI wieku, eds. Z. Galicki, A. Gubrynowicz, Warszawa 2013.
Shelton D., Human Rights, Environmental Rights and the Right to Environment, „Stanford Journal of International Law” 2001, no. 28.
Sommer J., Prawo do środowiska w Konstytucji Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, in: Prawo człowieka do środowiska naturalnego, ed. J. Sommer, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1987.
Sommer J., Prawo jednostki do środowiska – aspekty prawne i polityczne, Warszawa 1990.
Steiger H., Demel B., Fey H.-G., Malanczuk P., The Fundamental Right to a Decent Environment, in: Trends in Environmental Policy and Law, ed. M. Bothe, Gland 1980.
Stelmasiak J., Interes indywidualny a interes publiczny w ochronie środowiska w obszarze specjalnym o charakterze ekologicznym, Rzeszów 2013.
Trzewik J., Koncepcja teoretyczna prawa do środowiska w ujęciu publicznoprawnym, in: Dziesięć lat polskich doświadczeń w Unii Europejskiej. Problemy prawnoadministracyjne, ed. J. Sługocki, Wrocław 2014.
Trzewik J., Przemiany prawa ochrony środowiska a prawo do środowiska, in: Dekada harmonizacji w prawie ochrony środowiska, eds. M. Rudnicki, A. Haładyj, K. Sobieraj, Lublin 2011.
Wojtyczek K., Granice ingerencji ustawodawczej w sferę praw człowieka w Konstytucji RP, Kraków 1999.
Zakrzewska J., Sobolewski M., O prawach obywatelskich, „Kultura i Społeczeństwo” 1967, no. 4.
Życiński J., Ułaskawianie natury, Kraków 1992.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
The journal offers the access to its contents in Open Access system on the principles of non-exclusive licence Creative Commons (CC BY-ND 3.0).Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 414
Liczba cytowań: 0